असोज १२, २०८०
खोला किनारमा निर्माण भएका सडकले काठमाडौं उपत्यकाको सवारी आवागमनलाई केही हदसम्म भए पनि सहज बनाएको छ । काठमाडौंको बागमती, विष्णुमती, मनोहरा, धोबीखोला, नख्खु खोला, टुकुचा, हनुमन्ते, रुद्रमतीलगायत...
ध्यान भन्नेबित्तिकै आममानिसको बुझाइ छ, यो केही लामो समयको हुन्छ । तर, ललितपुर निवासी डा. विजय बज्राचार्यले मानिसहरूलाई जम्मा ३ मिनेटमा गर्न सकिने ध्यान सिकाउँदै आएका छन् ।
शान्ति वन अभियान ‘द वे अफ लाइफ’का नाममा उनले ३ मिनेटको ध्यान सिकाउन थालेको दुईदशक पुगेको छ ।
ललितपुरको गोदावारीस्थित उच्च स्थानमा अवस्थित प्राकृतिक वनमा २०५९ मा बुद्ध प्रतिमा स्थापना गर्दै उनले शुरू गरेको ध्यान अभियान अहिले शान्ति वनका नाममा विभिन्न स्थानमा फैलँदै गएको छ ।
ललितपुरको गोदावरीसँगै काभ्रेको धुलिखेल र लुम्बिनीमा शान्ति वन संस्थागत भइसकेको छ । शान्ति वनलाई देशबाहिर समेत फैलाउने अभियानमा जुटेका छन्, उनी ।
समयक्रम र मानिसहरूको व्यस्ततालाई मध्यनजर गर्दै आफूले छोटो समयको ध्यान सिकाउने गरेको शान्ति वन अभियानका संस्थापक डा. बज्राचार्य बताउँछन् ।
‘पहिले–पहिले र अहिले धेरै कुरामा परिवर्तन आएको छ । अहिलेका मानिसहरूले व्यस्तताको जीवन बिताइरहेका छन्,’ उनी भन्छन्, ‘समय र मानिसहरूको व्यस्ततालाई ध्यानमा राखेरै ३ मिनेटको ध्यान सिकाउँदै आएको हुँ ।’
लामो समय बस्दा ध्यान हुने, छोटो समय बस्दा नहुने भन्ने नरहेको उनी बताउँछन् ।
किन आवश्यक छ ध्यान ?
हिजोआज मानिसहरूलाई देख्दा लाग्छ, उनीहरूसँग फुर्सद नै छैन । उनीहरू व्यस्तताको जीवन व्यतीत गरिरहेका छन् । व्यस्त जीवनमा मानिसहरूको जीवनशैली भने झनझन् अव्यवस्थित बन्दै गइरहेको छ ।
बढ्दो व्यस्तता र अव्यवस्थित जीवनशैलीले मानिस अक्सर तनावमा रहने गरेको देखिन्छ । तनावमुक्त जीवन र मनलाई शान्त पार्नका लागि ध्यान आवश्यक रहेको ध्यानगुरुहरू बताउने गर्छन् ।
डा. बज्राचार्य क्रोध, ईर्ष्या र लालच हटाउँदै तनावमुक्त जीवन व्यतीतका लागि ध्यान आवश्यक रहेको बताउँछन् । यी कुराहरूले मानिसलाई दुखी बनाउने ती कुराहरू हटाउँदै मनलाई शान्त पार्न ध्यान आवश्यक रहेको उनको भनाइ छ । डा. बज्राचार्य भन्छन्, ‘ध्यान तन, मन र मष्तिष्कलाई ऊर्जा दिने एउटा स्रोत हो ।’
कसरी गर्ने तीन मिनेटको ध्यान ?
तीन मिनेटको ध्यान जहाँ र जतिबेला पनि गर्न सकिन्छ । घरमा, अफिसमा, एक्लै एवं मासमा पनि ध्यान गर्न सकिने डा. बज्राचार्य बताउँछन् । तर, ध्यान गर्दा मेरुदण्ड भने सिधा बनाउनुपर्छ ।
‘जबसम्म मेरुदण्डलाई सिधा बनाउन सक्दैनौं, तबसम्म राम्रोसँग ध्यान हुन सक्दैन,’ उनी भन्छन्, ‘त्यसपछि हातको बज्र औंला (चोरी औंला) र बुढी औंलाबीच स्पर्स गर्नुपर्छ । यसले मस्तिष्कलाई ऊर्जा दिन्छ । यसैको ऊर्जाबाट हामीले ध्यान प्राप्त गर्न सक्छौं ।’
मानिसलाई १ सय २० वर्ष बाँच्न सक्ने बनाउने सोच
डा. बज्राचार्य मानिसलाई १ सय २० वर्षभन्दा बढी बाँच्न सक्ने बनाउने आफ्नो ध्यानको उद्देश्य रहेको बताउँछन् ।
‘म बुढो भएँ, अब मेरो जीवन भगवानको हातमा हो भनेर छाडिदिने भए अर्कै कुरा भयो । नत्र हामीले आफ्नो शरीर, मन र मस्तिष्कलाई राम्रो राख्न सक्यौं भने यो सम्भव छ । तनावमुक्त जीवन बिताउन सक्यौं भने हामी १ सय २० वर्ष बढी बाँच्न सकिन्छ,’ उनले भने ।
एकअर्कासँग जोडिएर, भर परेर अगाडि बढ्न सके आफूले लिएको उद्देश्य पूरा हुन सक्ने उनी बताउँछन् ।
उनी ‘सिक्री’को उदाहरण दिँदै अगाडि थप्छन्, ‘सिक्री एउटा टुक्राले बन्दैन । त्यसको एक टुक्रा काम लाग्दैन । सिक्री बन्नका लागि एकअर्कासँग जोडिएर जानैपर्छ । त्यसैगरी हामीहरू जोडिएर गयौं भने चेन लाइफ बाँच्न सक्छौं ।’
‘मान्छे भएर जन्मनु नै सबैभन्दा ठूलो भाग्य’
पछिल्लो समय मानिसहरू विभिन्न कारणले तनावमा देखिन्छन् । तनावका कारण कतिपयले गलत कदम समेत चालिरहेको पाइन्छ ।
डा. बज्राचार्य मान्छे भएर जन्मिनु भनेकै सबैभन्दा ठूलो भाग्य भएको आम मानिसले बुझ्नुपर्ने बताउँछन् ।
‘कतिपयले आफूलाई मेरो भाग्य छैन समेत भन्नुभएको पाउँछु । म मान्छे भएर जन्मिएको छु, यो भनेकै सबैभन्दा ठूलो भाग्य हो भन्ने कुरा सबैले बुझ्नुपर्छ,’ उनी भन्छन्, ‘हामी मान्छे भएर जन्मिनुभन्दा ठूलो भाग्य अरू छैन । हाम्रो समय अमूल्य छ । हाम्रो एक मिनेट पनि भाग्यमानीको समय हो भन्ने बुझ्नुपर्छ ।’
सकारात्मक सोचले मानिसलाई सफल बनाउने उनले बताए ।
हेर्नुहोस्, भिडियो :
खोला किनारमा निर्माण भएका सडकले काठमाडौं उपत्यकाको सवारी आवागमनलाई केही हदसम्म भए पनि सहज बनाएको छ । काठमाडौंको बागमती, विष्णुमती, मनोहरा, धोबीखोला, नख्खु खोला, टुकुचा, हनुमन्ते, रुद्रमतीलगायत...
काठमाडौं महानगरपालिकाका प्रमुख बालेन्द्र शाह (बालेन)ले ‘सिंहदरबारमा आगो लगाइदिन्छु’ भन्दै शुक्रवार राति दिएको अभिव्यक्तिको चौतर्फी आलोचना भएको छ । सरकारी मर्यादाक्रममा मुख्यसचिव ...
साउन २ गते समातिएको ६० किलो सुन तस्करीको अनुसन्धानका क्रममा भन्सारका कर्मचारीहरू पक्राउ पर्न थालेपछि उनीहरू आन्दोलित भएका हुन् । सामुहिक सरुवा माग गरेका कर्मचारीले सरुवा नभएपछि आइतवारदेखि आन्दोलन श...
ललितपुरको उत्तर–पश्चिम क्षेत्रमा पर्ने छम्पी क्षेत्र यतिबेला निकै हरियाली, शान्त र मनमोहक देखिन्छ । काठमाडौं उपत्यकामा खेतीयोग्य जमिन पाउन मुस्किल भइरहेको बेला छम्पी क्षेत्रका स्थानीयले भने नगदेब...
चक्रपथको दोस्रो खण्ड (कलंकी–महाराजगञ्ज धोबीखोला सडक) स्तरोन्नतिका लागि भनेर सडक भत्काउन थालेको करिब ५ वर्ष बित्यो, तर पनि मुख्य काम अझै शुरू हुन सकेको छैन । भत्किएको सडकका कारण स्थानीय र यात्रुले ...
'राष्ट्र, राष्ट्रियता, धर्म-संस्कृति र नागरिक बचाऊ' अभियानका नाममा मेडिकल व्यवसायी दुर्गा प्रसाईंले आयोजना गरेको प्रदर्शनका क्रममा बल्खुमा तनाव उत्पन्न भयो । दुर्गा प्रसाईं, राप्रपा सांसद ज्ञानबहादुर शाहील...
स्वधर्म भन्ने शब्द हामीमध्ये धेरैले सुन्ने गरेका छौँ । स्वधर्मको आदि शिक्षक, प्रचारक वा आचार्य भगवान् कृष्ण हुन् । उनले सर्वप्रथम अर्जुृनलाई यसको शिक्षा दिएका थिए कुरुक्षेत्रको युद्ध मैदानमा । यसका आधुनिक व्याख्याता भने ...
गठबन्धनको नयाँ समीकरणसँगै पुनर्गठित मन्त्रिपरिषद्मा नेकपा (माओवादी केन्द्र)का तीन मन्त्री दोहोरिए । पार्टी नेतृत्वको निर्णयप्रति केही युवा सांसदले आक्रोश व्यक्त गरे । माओवादी पार्टी एउटा भए पनि सहायक गुट धेरै छन्...
उमेरले ३५ वर्ष पुग्नै लाग्दा मैले लोकसेवा आयोगको फाराम भरें । ३५ वर्ष कटेको भए फाराम भर्न पाउँदैनथें, तर नियुक्ति लिँदा भने ३५ वर्ष कटिसकेको थिएँ । लोकसेवा आयोगको सिफारिशअनुसार क्षेत्रीय सिञ्चाइ निर्देशनालयले...