जेठ १२, २०८०
हाम्रो सडकमा सधैँ एउटा नारा गुञ्जिरह्यो, ‘भ्रष्टाचारीलाई फाँसी दे !’ यो नारा सडकले त सुन्यो, तर सदनले कहिल्यै सुनेन । सर्वसाधारण जनता आजित भएर भ्रष्टाचारीलाई ‘मारिदे’ भनेका हुन् । नागर...
सामान्यतया रूपान्तरण भन्नाले कुनै पनि वस्तुको रूप वा गुणमा परिवर्तन वा बदलाव, संस्था, समाज या व्यक्तिको चेतना वा गुणवत्तामा आधारभूत परिवर्तन वा सुधार भन्ने जनाउँछ । अंग्रेजीमा 'ट्रान्सफर्मेशन'...
हाम्रो सडकमा सधैँ एउटा नारा गुञ्जिरह्यो, ‘भ्रष्टाचारीलाई फाँसी दे !’ यो नारा सडकले त सुन्यो, तर सदनले कहिल्यै सुनेन । सर्वसाधारण जनता आजित भएर भ्रष्टाचारीलाई ‘मारिदे’ भनेका हुन् । नागर...
नेपालीलाई नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका पठाउने प्रपञ्चको पूरै पर्दाफास हुन अझै केही समय लाग्ला । यो प्रकरणलाई नेपाली समाजको चेत रत्तिभर बदलिएको छैन भन्ने एउटा गतिलो उदाहरणका रूपमा लिन सकिन्छ । गणतन्...
संविधान कार्यान्वयनपछि निर्वाचित संस्थाहरूले आफ्नो पहिलो कार्यावधि संघीयता कार्यान्वयनका केही आधारभूत कानूनबेगर नै पूरा गरे । संविधानले दिएको अधिकार प्रयोग गर्ने प्रणाली निर्माण गर्न ती कानूनहरूको अभावमा आफूहरू...
नेपाली कांग्रेसका नेता नरहरि आचार्य २०५२ साल मंसिर २७ गते संसदीय व्यवस्था मन्त्री बनेका थिए । आचार्यले मन्त्री बनेको ६ महिनापछि २०५३ असार २५ गते मन्त्रिपरिषद् सचिवालयमा सम्पत्ति विवरण पेश गरेका थिए । आचार्य २०५३ ...
नेपालको संविधान २०७२ को भाग ४ ले राज्यका निर्देशक सिद्धान्त, नीति तथा दायित्वसम्बन्धी व्यवस्था गरेको छ । भाग ४ को धारा ५१ मा राज्यका विभिन्न नीतिहरूबारे विशेष व्यवस्था छ । जसमध्ये 'विकास सम्बन्धी नीति'मा(५...
‘खल्तीमा सुको छैन, खुब नेता बन्नुपरेको छ । जा, छिटो एक भारी घाँस काटेर आइज ।’ बाआमाको यस्तो गाली नखाएका अहिलेका प्रौढ नेता शायदै होलान् । जो गाउँमा जन्मे, हुर्के, त्यहीँ स्कूल पढे, ती अधिकांशको ...
सम्माननीय सभामुख महोदय, विनियोजन विधेयक, २०८० का सिद्धान्त र प्राथमिकताका सम्बन्धमा यस सम्मानित सदनमा आफ्ना विचार विश्लेषण प्रस्तुत गर्न म यहाँ उभिएको छु । विनियोजन विधेयकका सिद्धान्त र प्राथमिकता प्रस्...
तीस (२०३०) को दशकमा मार्सल आर्ट्सको जगजगी थियो । युवावस्थाका तन्नेरीमा उस्तै जोश पनि हुन्थ्यो । त्यो बेला तत्कालीन नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (चौथो महाधिवेशन)को विचार निकै क्रान्तिकारी थियो । अर्घाखाँचीमा नेकपा (पुष्प...
उहिलेको जमानामा रेडियो नेपालमा 'म तिम्रो शहर छोडी टाढा जाँदैछु…' भन्ने गीत निकै सुनिन्थ्यो । त्यही गीतको झल्को दिनेगरी टोपबहादुर रायमाझी यतिखेर काठमाडौं शहर छाडेर कतै टाढा गएका छन् । फर्किने...
दलको उच्च तहमा कुनै भरपर्दो र बलियो पहुँच नभएको व्यक्ति वा दलको सदस्यले आधिकारिक फोरममा बहस गर्ने हैसियत नराख्दोरहेछ । दलले त्यस्ता पात्रहरूलाई ठाडै नजरअन्दाज गर्दा रहेछन् । अनि त्यस्ता पात्रले सार्वजनिक मञ्चलाई ...
नेपालको संविधान २०७२ जारी भएसँगै नेपाल स्वतन्त्र अविभाज्य, सार्वभौमसत्ता सम्पन्न, ‘धर्मनिरपेक्ष’, समावेशी, संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रात्मक राज्य बन्यो । संविधान घोषणा हुनुभन्दा पहिला नेपाल विश्वमा एकल हि...
तेजनाथ दंगाल सरल भाषामा भन्दा एकभन्दा धेरै मानिसहरू मिलेर बनेको समूहलाई समाज भनिन्छ । जहाँ आचरण, सहयोग, सद्भाव, सामाजिक सुरक्षा र निर्वाह आदि क्रियाकलाप सम्मिलित हुन्छन् । समाजशास्त्रीहरू समाजल...
‘धोती पहननेवाला हर आदमी गान्धी नहीं होता’ । भारतमा उपदेश दिने हरेक व्यक्तिको मुखबाट यो आदर्श वाक्यांश फुत्किन्छ । युवतीहरूसँग नांगै सुत्नु गान्धीको सोख थियो । आफ्नो संयमको परीक्षा लिन प...
'नेपालमा सुशासन, विकास र समृद्धिको यात्रा प्रारम्भ भइसक्यो' भनेर अक्सर सबै प्रधानमन्त्रीले आफ्नो भाषणमा भन्न छुटाउँदैनन् । यदि प्रधानमन्त्रीले नै सुशासनको सुनिश्चितता नगर्ने, विकास नगर्ने र समृद्धिको...
उपचुनावको मौसम अन्त्यसँगै त्यसबाट प्राप्त परिणामको सन्देशलाई लिएर राजनीतिक वृत्तमा नयाँ विमर्शको थालनी भएको छ । बारा, चितवन र तनहुँको सन्देशले निरन्तरतामा रहेका ठूला दलप्रति धेरथोर कटाक्ष शुरू हुनु स्वाभाविक...
लेखकः कुमार प्र. अर्याल गोरखाको बारपाकलाई केन्द्रविन्दु बनाई ०७२ वैशाख १२ मा गएको ७.६ रेक्टर स्केलको विनाशकारी महाभूकम्पको आठ वर्ष पूरा भएको छ । गएको आठ वर्षमा नेपालमा पुननिर्माणमा उल्लेख्य रूपमा प्...
राजनीतिमा कुनै पनि चीज स्थायी हुँदैन, न शत्रुता न मित्रता । एउटै चीज मात्र स्थायी हुन्छ, त्यो हो लक्ष्य । लक्ष्यप्राप्तिका निम्ति कहिले सन्धि र कहिले सम्बन्धविच्छेद गर्नुपर्छ । अनि मात्र लक्ष्य प्राप्त गर्न सकिन्छ । –क...
सार्वजनिक नीति भन्नाले समग्र जनताको दीर्घकालीन हितका लागि राज्यले अवलम्बन गर्ने नीतिलाई बुझाउँछ । राम्रो नीतिका कारण विभिन्न देशहरूले आफ्नो देशको समग्र आर्थिक र सामाजिक छलाङ मारेका उदाहरणहरू पढ्न मात्रै होइन आफ्न...