कात्तिक २०, २०७४
अमेरिकाका प्रेस सेक्रेटरी सीन स्पाइसरलाई केही दिनअघि नियमित पत्रकार सम्मेलनमा सोधियो, ‘डीप स्टेट भन्ने कुराको अस्तित्व छ ?’ उनले प्रस्टसँग छ कि छैनमा उत्तर दिएनन् तर यसको अस्तित्वलाई नकार्न नसकिने बताए । डोनाल्ड...
काठमाडाैं | भदौ ५, २०८१
सत्ताबाट बहिर्गमनलगत्तै नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’सहित केन्द्रीय तहका नेताले ‘भ्रष्टाचारीलाई कारबाही गर्न खोज्दा’ सरकार ढालिएको जिकिर गरे ।
कांग्रेस–एमालेको समीकरण ‘वैदेशिक शक्ति केन्द्र’ले मिलाइदियो भन्ने उनीहरूको सार्वजनिक अभिव्यक्ति थियो ।
तर, पार्टी मूल नेतृत्वको उक्त अभिव्यक्तिलाई यतिखेर माओवादीमा फरक मत राखेर चर्चामा रहेका उप–महासचिव जनार्दन शर्माको भनाइले ठाडै अस्वीकार गरेको छ ।
फरक मतसहित मूल नेतृत्वमाथि प्रश्न गरेका शर्माले पार्टीको भित्री कुरा लोकान्तरसँग मंगलबारको भेटमा खुलाएका छन् ।
उनले भने, ‘कांग्रेस–एमालेलाई अरू कसैले मिलाएको होइन, यो माओवादी आफैंले मिलाइदिएको हो । वैदेशिक शक्तिकेन्द्रले मिलाएको भन्ने बेक्कारको कुरा हो । यस विषयमा पार्टी नेतृत्वले गल्ती स्वीकार गरिसकेको छ ।’
शर्माको पछिल्लो भनाइले माओवादी केन्द्रभित्रको वैचारिक मतभेद खुलस्त हुन्छ । शर्मालाई संख्यात्मक समर्थन कम भए पनि पार्टीभित्रको विवाद नसुल्झिएको प्रस्टै देखिन्छ ।
नेतृत्वकै गल्तीले पार्टी ३ वर्षसम्म सरकारको नेतृत्वमा रहिरहने अवसर गुमेको शर्माको निष्कर्ष छ । पार्टीले सरकारको नेतृत्व गुमाएको सन्दर्भलाई उनले सोझो शब्दमा भने, ‘कांग्रेससँग रहेको भए कम्तीमा पार्टीले ३ वर्ष सत्ताको नेतृत्व गर्थ्यो । अथवा, शुरूमा एमालेसँगै बसेको भए पनि ३ वर्ष त पक्कापक्की नै थियो । कहिले यता, कहिले उता किन गरियो ? त्यसको कारण चाहिएन ? यसैका कारण पछिल्लो समय सत्ताबाट बाहिरिनुपरेको हो । यसमा पार्टीले गल्ती स्वीकारिसकेको छ ।’
शर्माको यो भनाइले माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्डसहित केन्द्रीय नेताहरूले ‘भ्रष्टाचारीलाई कारबाही गर्न खोज्दा विदेशी शक्तिले सत्ताच्युत’ गराए भनी दिँदै आएको अभिव्यक्ति ‘सार्वजनिक खपत’का लागि मात्र थियो भन्ने पुष्टि हुन्छ ।
शर्माको पछिल्लो फरक मतका कारण माओवादी स्थायी समिति बैठकको अन्तिम दिन (गत साउन ३१ गते)सम्म आइपुग्दा पार्टीभित्र दिइएको चुनौतीलाई अध्यक्ष प्रचण्डले कसरी हल गर्छन् भन्ने संशय रह्यो । उपमहासचिव शर्माले अध्यक्ष प्रचण्डलाई मूल नेतृत्व छाड्न भन्दै स्थायी कमिटीमा लिखित प्रस्ताव गरेपछि पार्टीभित्र उत्पन्न ‘तरंग’ अध्यक्षले केही कम गराए, तर पूरै हल भएन ।
अध्यक्ष प्रचण्डको जवाफपछि शर्माको प्रस्तावमाथि आगामी असोज ४ गतेदेखि शुरू हुने केन्द्रीय समिति बैठकमा छलफल हुनेछ । सोही कारण बाहिरबाट हेर्दा शर्मा केही मत्थरजस्तो देखिएका छन् । शर्माको यो मत्थर ‘अल्पकालीन’ हो वा ‘दीर्घकालीन’ भन्ने बहस पनि चलिरहेको छ । तर, उनको ‘मुड’ हेर्दा माओवादीभित्रको अन्तरविरोध सहजै हल हुने देखिन्न, बरु बल्झिएको रूपमा बुझ्न सकिन्छ ।
आगामी केन्द्रीय समिति बैठकका लागि आज (बुधबार)देखि प्रदेशस्तरीय परामर्श समितिको बैठक शुरू हुँदैछ । परामर्श बैठकका लागि शर्मा देश दौडाहाको तयारीमा छन् । परामर्श बैठकमा भूगोलका सातै प्रदेशभित्रका केन्द्रीय सदस्य र प्रदेश समितिका पदाधिकारी सहभागी हुनेछन् ।
यसक्रममा स्थायी समिति बैठकमा शर्माले प्रस्तुत गरेको फरक मतका विषयमा समेत छलफल हुनेछ । आज केन्द्रीय कार्यालय पेरिसडाँडाबाट बागमती प्रदेशको परामर्श बैठक शुरू हुँदैछ । बैठकमा पार्टी अध्यक्ष, उपाध्यक्ष, महासचिव, उप–महासचिवहरू समेतको सहभागिता हुने बताइएको छ ।
बैठकमा स्थायी समितिको निर्णय, परिपत्रसहतिका प्रस्तावमाथि परामर्श लिने अन्तिम तयारी भएको छ । आगामी असोज ४ गते हुने केन्द्रीय समिति बैठकको अघिल्लो दिन असोज ३ गतेसम्म विभिन्न कमिटी र मोर्चाहरूबाट परामर्श लिने तयारी गरिएको छ । परामर्श बैठकका लागि देशदौडाहामा निस्किन लागेका शर्मा मंगलबार नेता/कार्यकर्ताको घेरामा व्यस्त देखिन्थे ।
‘अब एक महिना सम्पर्क कमै होला, समय नभएकाले छोटो कुरा गरौं’, लोकान्तरसँग शर्माले उनकै सम्पर्क कार्यालय ललितपुर बखुन्डोलमा भने, ‘फरक मत राखेपछि झन् व्यस्त भएँ । एउटा बुँदाको जवाफ आयो अध्यक्ष कमरेडबाट । जनार्दनले पार्टी फुटाउन लागेको कुरा झूट हो भनेर आफैँ खण्डन गर्नुभयो ।’
हाकाहाकी जवाफ दिने स्वभावका शर्माले बाँकी बुँदा केन्द्रीय समितिमा छलफल हुने बताए । के केन्द्रीय समिति बैठकले अध्यक्षले नेतृत्व छाड्नुपर्छ भन्ने प्रस्ताव पारित गर्ला ? भन्ने पटक–पटकको जिज्ञासामा उनले भने, ‘एउटा बुँदा उहाँले नै खण्डन गर्नुभयो । बाँकी बुँदा केन्द्रीय समितिमा छलफलका लागि जान्छ । उहाँलाई सबै नेतृत्व छाड्नुपर्छ भनेको होइन, वैचारिक र सत्ताको नेतृत्व लिनुस् भनेकै छौं नि ! यही विषयमा केन्द्रीय समितिमा छलफल हुन्छ, निष्कर्ष के हुन्छ, अहिल्यै भन्न सकिन्न ।’
अध्यक्ष प्रचण्ड प्रस्तावलाई स्वीकारेर पार्टीभित्र छलफल चलाउन मात्र तयार भएको उनले बताए । अध्यक्षसँग सहमति भएर अन्तर्विरोध रोकियो भन्नु गलत भएको उनको भनाइ छ ।
‘यो विवाद होइन, प्रस्ताव हो । प्रस्ताव स्वीकार गरेपछि छलफल हुन्छ’, उनले भने ।
प्रचण्डले मूल नेतृत्व छाड्नुपर्छ भन्ने आफ्नो अडानमा भने शर्मा टसकोमस देखिएनन् ।
उनको तर्क छ, ‘नेतृत्व भनेको वैचारिक र सत्ता सञ्चालनको पनि हुन्छ । संगठनको जिम्मा नयाँ नेतृत्वलाई दिऔं भनिएको हो । यो कुरा केन्द्रीय समितिमा छलफलमा जान्छ । निर्णय के हुन्छ, त्यो केन्द्रीय समितिको बैठकबाटै थाहा हुन्छ ।’
प्रचण्डले आफू सच्चिने भनेर पटक–पटक प्रतिबद्धता जनाए वा बैठकबाट निर्णय गराए पनि उनी नसच्चिएको गुनासो पार्टीभित्र छ । प्रचण्डले बैठकमा कमजोरीको केही ‘रियलाइज’ गरेजस्तो गर्ने, तर कार्यान्वयन नगर्ने पुरानै शैली दोहोर्याउने ‘त्रास’बीच फरक मत राखेर पार्टीमा छलफल चलाउने तयारीमा शर्मा छन् । पार्टीले यतिखेर जनतासँग लिएर जाने एजेन्डा समेत तयार नपारेको शर्माले बताए ।
आफूले १० वर्षे, २० वर्षे र ३० वर्षे योजनाका आधारमा एजेन्डा निर्माण गरेर जनतामा जान प्रस्ताव गरेको उनले बताए । लामो समय सत्तामा रहँदा नेता कार्यकर्तालाई समेत बेवास्ता गरेका कारण जनतासँग पार्टीको सम्बन्ध टुटेको निष्कर्षका आधारमा उक्त प्रस्ताव गरेको उनको भनाइ छ ।
एजेन्डा तयका लागि वैचारिक अध्ययन/अनुसन्धान गर्न विज्ञसहितको टोलीको निष्कर्षबाट संगठन निर्माण गरेर जाऔं भन्ने प्रस्ताव राखिएको उनले दोहोर्याए ।
‘जनताको चाहना र युवापंक्तिको मानसिकतालाई ध्यान दिएर अनुसन्धान र अध्ययनमार्फत कार्ययोजना बनाऔं भनिएको हो’, उनले भने ।
वर्तमान समाजको समाजशास्त्रीय अध्ययन र वर्ग संघर्षको परिभाषा नयाँ ढंगले हुनुपर्ने उनले बताए । परम्परागत शैलीको पार्टी संरचनाबाट ती कार्य सम्पन्न गर्न सम्भव नदेखिएका कारण पार्टीलाई नयाँ विचारको आधारमा नयाँ संरचनामा लान फरक मतका रूपमा प्रस्ताव ल्याएको उनले बताए ।
शर्माको पछिल्लो फरक मतको प्रस्तावले ‘पार्टी फुटाउन लागेको भन्ने हेडक्वार्टरवरपरको’ आरोपबाट उनलाई केही राहत मिलेको छ । प्रचण्डले कार्यकर्ताबीच २ ठाउँमा ‘प्रभाकरले पार्टी फुटाउन खोजेको भनिएको छैन’ भनिदिएका कारण उनले केही राहत महसुस गरेका छन् ।
भेटका क्रममा शर्माले ‘अध्यक्षले नै मलाई पार्टी फुटाउन लागेको भन्ने आरोप खण्डन गरिसक्नुभयो’ भनेर पटक–पटक दोहोर्याएका थिए ।
आज (बुधबार)देखि एक महिनासम्म देश दौडाहामा निस्केर शर्माले आफ्नो प्रस्तावबारे परामर्श बैठकमा सहभागी नेताहरूको धारणा के छ भनेर मनोविज्ञान बुझ्ने तयारी गरेका छन् ।
आफूले प्रस्ताव गरेअनुसार अहिले नै अध्यक्ष प्रचण्डले मूल नेतृत्व छाडिहाल्छन् भन्नेमा शर्मा छैनन् । यद्यपि, मूल नेतृत्वमा कति समय रहने, वैचारिक तथा सांगठनिक विषयलाई नयाँ उचाइमा कसरी लैजाने भन्ने विषयमा विधि तथा पद्धति बसाल्न र कार्यान्वयनमा लान पाए आफू सफल हुने उनको बुझाइ छ ।
अमेरिकाका प्रेस सेक्रेटरी सीन स्पाइसरलाई केही दिनअघि नियमित पत्रकार सम्मेलनमा सोधियो, ‘डीप स्टेट भन्ने कुराको अस्तित्व छ ?’ उनले प्रस्टसँग छ कि छैनमा उत्तर दिएनन् तर यसको अस्तित्वलाई नकार्न नसकिने बताए । डोनाल्ड...
एकाधबाहेक अधिकांश मन्त्रीले प्रभावकारी कार्यसम्पादन गर्न नसकेपछि प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ स्वयंले मन्त्रीहरूलाई प्रस्ट चेतावनी दिएका छन् । नेपालीलाई नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका ला...
फागुन २१ मा नाटकीय ढंगले सत्ता समीकरण बदलिएको दुई महिना पनि नबित्दै नयाँ समीकरणका लागि कसरत भइरहेको संकेत देखिएको छ । नेपाली राजनीति तथा सत्ताका खेलाडीसँग निकट विश्वसनीय स्रोतले भित्रभित्रै अर्को नयाँ स...
चरम आर्थिक संकटबाट गुज्रिएको श्रीलंकाले सन् २०२२ को अन्त्यतिर औषधि किन्ने क्षमता पनि गुमाएको थियो । ५० अर्ब डलरभन्दा बढीको विदेशी ऋण 'डिफल्ट' भएको थियो भने लाखौंले रोजगारी गुमाएका थिए । दशौं लाख मान्छे...
दुई–दुईपटक मिर्गौला फेरेको शरीर । मध्यजाडो नजिकिँदै गरेका मंसिरका चिसा दिन । त्यसमाथि वृद्धावस्था । यस्तो बेला ७० नाघेकाहरूको अधिकांश समय ओछ्यानमै बित्छ । नभए पनि घरको चार दिबारभित्र आराम गरेर अनि तात...
अन्तिम समयमा आएर कुनै फेरबदल नभएको खण्डमा सम्भवत: आज एनसेलको शेयर खरिद बिक्री सम्बन्धमा छानबिन गर्न सरकारले गठन गरेको समितिले आफ्नो अध्ययन प्रतिवेदन बुझाउने छ । बहस चरम उत्कर्षमा पुगेका कारण एक निजी कम्पनीको अप्...
गण्डकी प्रदेशले चर्चेको भूगोल वरपर पर्ने झुम्म परेका गाउँ/बस्ती पँहेलपुर छन् । पछिल्ला दिनमा लाहुरेहरू भरिया लिएर गाउँ जाने परम्परा लोप हुँदै गएको छ, बस्ती सरेका कारण । दमाई समुदायले बजाउने एकनासे एकोहोरो बा...
आज लक्ष्मीपूजा तथा दीपावली, नेपाली नाम दीपमालिका, तिहार पर्वको दोस्रो दिन । यद्यपि यी काम तिहार पर्वको तेस्रो दिन पर्ने गर्छ तर, भोलि साँझ औँसी तिथिले नभेट्ने भएकाले यस वर्ष दोस्रो दिन पर्न गएको हो । य...
प्रचण्ड (पुष्पकमल दाहाल)लाई केपी ओलीसँग मरे पनि सँगै, बाँचे पनि सँगै यात्रा गर्ने रहर रहेछ । तर, भगवानको कृपाले यिनका सम्बन्धमा बिछोडको घडी आयो । बिछोडको पीडामा तड्पिनुको पनि एउटा सीमा हुन्छ । प्रचण्डको तड्पाइ...