फागुन २६, २०८०
पोखराका अशोक खड्काको पारिवारिक वातावरण सानैदेखि उद्यमशीलताको थियो । उनका बुवा सधैं एकै सुझाव दिइरहन्थे– नेपालमै केही गर्नुपर्छ । उनको बालमस्तिष्कमा त्यही छाप पर्यो । विदेश जाने सोच कहिल्यै बनाएनन् । नेप...
साउन १३, २०७८
केही दिनअघि राजधानी काठमाडौंको घण्टाघर अगाडि एउटा अनौठो दृश्य देखियो ।
पछाडिको सीटमा क्रेट बाँधिएको साइकलमा एक युवक अघि बढ्दै थिए ।
साइकलको अगाडि टाँसिएको थियो– दाइको तातो खाना ।
सो दृश्यले स्वाभाविक रूपमा ध्यान तान्यो । उनका सामु पुगेर केही जिज्ञासा राखेँ ।
***
नाम कृष्ण श्रीवास्तव । उमेर २५ वर्ष । पहिचान नै यत्ति मात्र ।
भारतीय नागरिक रहेकी आमा लागूऔषध कारोवारको मुद्दामा नेपालमा जेल परेपछि उनी यहीँको अनाथालयमा हुर्किएका रहेछन् ।
संस्थामै रहेर एसएलसी र बाहिर निस्किएपछि प्लस टुसम्मको अध्ययन गरेको बताउने श्रीवास्तव नेपालमा कोरोना महामारी शुरू भएदेखि नै खाना बाँड्ने काममा सक्रिय रहेछन् ।
स्पोन्सरले घरभाडा तथा खानाका लागि दिएको र ज्यालादारी कामबाट कमाएको पैसा समेत यही काममा लगाएको उनको दाबी छ ।
***
कुराकानीका क्रममा उनले यसरी आफ्नो कथा सुनाए–
पहिलो लकडाउन हुँदा म भक्तपुर बस्थें ।
सीटीईभीटीबाट अटोमोबाइल कोर्स गरिरहेको थिएँ ।
यही बीचमा लकडाउन भयो ।
मलाई काठमाडौंको अवस्था कस्तो छ भनेर हेर्न मन लाग्यो ।
हस्पिटलको कार्ड बनाई हातमा ब्यान्डेज बाँधेर काठमाडौं आएँ ।
ठमेल पुग्दा मान्छेहरूको साह्रै बिजोग देखें ।
लकडाउन भएको ३/४ दिन भइसकेको थियो । सबैले खाना मागिरहेका थिए ।
त्यसपछि विभिन्न टीमसँग मिलेर खाना बाँड्ने काममा सक्रिय भएँ ।
सेकेन्ड लट (निषेधाज्ञाको समय)मा चाहिँ म आफैंले बाँडेको छु ।
आफूसँग बचत भएको केही पैसाबाट खाना बाँड्न थालें ।
अहिलेचाहिँ कसैले सहयोग दिनुभयो भने त्यसैबाट बाँडिरहेको छु ।
जस्तै, कसैले आज मेरो 'बर्थ डे' छ, सहयोग गर्न चाहन्छु भनेर पैसा दियो भने म त्यही पैसाले खाना बनाएर बाँड्छु ।
अहिले एक दिन बिराएर खाना खुवाइरहेको छु ।
लकडाउनको शुरूमा दैनिक ४ सय ५ सय जनासम्मलाई खाना खुवाएँ ।
अरू ठूल्ठूला ठाउँमा गएर खाना खुवाउँछन्, मचाहिँ साइकलमा कुनाकाप्चामा जान्छु ।
सडकमा सुतिरहेका मान्छेलाई उठाएर खाना खुवाउँछु ।
टुँडिखेलदेखि बालाजु र नयाँ बसपार्कसम्म पुगेर खाना खुवाउने गरेको छु ।
***
म सानै उमेरदेखि संस्थामा हुर्किएको बच्चा हो ।
१८ महिनाको हुँदा मलाई नेपाल बाल संगठन गृहमा लगिएछ ।
त्यो सरकारी संस्था हो ।
त्यहाँ लैजाँदा म निकै सानो थिएँ । मलाई थाहा नै छैन ।
७/८ वर्षको हुँदा पीए नेपाल नामक संस्थामा शिफ्ट गरियो । म त्यहीँ हुर्किएँ ।
संस्थाबाट निस्किएपछि धेरै दु:ख पाएँ ।
जंगलमा गएर रुखमा पनि बसेको छु । सडकमा सुतें । भोकै पनि बसें ।
लकडाउन भएपछि धेरैले दु:ख पाएको देखें ।
कतिले पैसा माग्छन्, पैसाभन्दा खाना दिनु राम्रो लागेर खाना बाँड्न थालें ।
***
मलाई मिडियामा आएर चर्चा कमाउनु छैन ।
तर, म नागरिकताका लागि लडिरहेको छु । त्यसका लागि केही सहयोग मिल्छ कि भन्ने आशा छ ।
नागरिकता नहुँदा निकै दु:ख पाएँ ।
केही काम गरौं वा जागिर खाऔं भन्दा नागरिकता चाहिन्छ ।
मलाई इन्डियन भन्छन्, तर इन्डियन भन्ने प्रमाण छैन ।
नेपाली भनुँ भने नेपाली भन्ने प्रमाण पनि छैन ।
मेरो आमा इन्डियन हो ।
उहाँ नेपालको जेलमा हुँदा म संस्थामा हुर्किएँ ।
मैले जानेदेखि नै नेपालमा छु ।
नागरिकताका लागि सीडीयो कार्यालयमा गएँ । कानून छैन, कानूनमै व्यवस्था नभएसम्म हुँदैन भन्नुभयो ।
ममी इन्डियन भएका कारण इन्डिया गएर ३ चोटीसम्म नागरिकताका लागि प्रयास गरें । तीनैचोटी रिजेक्ट गरिदिए ।
ममीलाई ठाउँ खोजेर इन्डियामै राख्दिएको छु । अरूको घरमा काम गर्नुहुन्छ ।
चुनाव आउँदा नागरिकताका लागि प्रयास गरिदिनुस् भनेर ममीलाई भनेको छु । चुनावमा भोटका लागि गरिदिन्छन् कि भन्ने आशा छ ।
नेपालमा पनि मैले प्रयास गरिरहेको छु ।
मलाई नागरिकता चाहिएको छ । नागरिक बन्न चाहन्छु ।
भारत वा नेपाल जहाँको नागरिकता भए पनि हुन्छ ।
माया त नेपालकै लाग्छ ।
यहीँ हुर्किएँ । घर नै यही हो जस्तो लाग्छ ।
हेर्नुहोस्, भिडियो :
***
पीए नेपाल नामक संस्थाकी संस्थापक इन्दिरा रानाले पनि कृष्ण श्रीवास्तव नाम गरेका ती युवक आफ्नो संस्थामा हुर्किएको पुष्टि गरिन् ।
१० वर्षको उमेरदेखि संस्थाको संरक्षणमा हुर्किएको उनको भनाइ छ । यद्यपि अहिले भने संस्थाबाट बाहिरिसकेको रानाले जानकारी दिइन् ।
'आमा भारतीय नागरिक हुन् । उनी लागूऔषधको मुद्दामा वीरगञ्जमा पक्राउ परेकी थिइन् । पछि केन्द्रीय कारागारमा सारियो,' रानाले भनिन्, 'बुवा पनि इन्डियन नै रहेको र मृत्यु भएको जानकारी हामीलाई गराइएको थियो ।'
आफूहरूले पनि नागरिकताका लागि पहल गरिदिएको, तर आमाबुवा नै भारतीय नागरिक भनेर अस्वीकृत भएको उनले जानकारी दिइन् ।
पोखराका अशोक खड्काको पारिवारिक वातावरण सानैदेखि उद्यमशीलताको थियो । उनका बुवा सधैं एकै सुझाव दिइरहन्थे– नेपालमै केही गर्नुपर्छ । उनको बालमस्तिष्कमा त्यही छाप पर्यो । विदेश जाने सोच कहिल्यै बनाएनन् । नेप...
रोल्पाका देवराज बुढामगर गाउँकै साधारण किसान हुन् । परिवर्तन गाउँपालिका–४ पाथावाङ निवासी देवराजका ६ छोरी र एक छोरा सरकारी जागिरे छन् । छोराको आसमा ६ छोरी जन्माए देवराज र उनकी श्रीमती नन्दाले । हुन पन...
बुधवार काभ्रेको धुलिखेलस्थित काठमाडौं विश्वविद्यालयका १ हजार ८३८ जना विद्यार्थीमाझ सनम ढकाल दृश्यमा आए । एमबीबीएसमा सर्वोत्कृष्ट भएर गोल्ड मेडल ल्याउँदै सनम दीक्षित भएसँगै सबैमाझ परिचित भएका हुन् । काठम...
श्रीमान्–श्रीमती नैं शाखा अधिकृत, त्यो पनि एकसाथ । यस्तो सुखद संयोग सरकारी सेवामा प्रवेश गर्न चाहनेमध्ये कमैलाई मात्र जुर्ने गर्छ । तर, गुल्मीको धुर्कोट गाउँपालिका वडा नम्बर–६ का सुरेन्द्र पाण्डे र रमित...
नृत्यका पारखीहरूका लागि लुम्बिनी प्रदेशमा लोकप्रिय नाम हो किशोर थापा । रुपन्देहीका किशोरको परिचय खाली नृत्यकार (डान्सर)मा मात्र सीमित छैन । उनी नृत्य निर्देशक, गायक, मोडल र फूटबल खेलाडीको रूपमा समेत उत्तिकै च...
समय : आइतवार बिहान ७ बजे स्थान : नलगाड नगरपालिका, १ चिउरी, जाजरकोट (भूकम्पले सबैभन्दा धेरै क्षति पुर्याएको ठाउँ) ‘मेरी आमालाई किन यस्तो भयो ? मलाई पनि बाँच्न मन छैन,...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...