कात्तिक २१, २०८०
भैहवाबाट झण्डै २० किलोमिटर पश्चिममा छ रुपन्देहीको सियारी–५ मा बैदौली गाउँ । सोही गाउँकी ३३ वर्षीया सावित्रा खरेल खनाल आमा बन्ने खुसीको मुखैमा थिइन् । विवाह गरेको दुई वर्ष मात्रै पुग्नै लाग्दा सावित्रा आम...
कात्तिक ७, २०७८
गत असोज ३१ गतेदेखि कार्तिक ३ गतेसम्मको बेमौसमी वर्षाका कारण भित्र्याउने बेलाको धान खेतमै खेर गयो ।
कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयको प्रारम्भिक तथ्यांकअनुसार प्रदेश १, लुम्बिनी र सुदुरपश्चिम प्रदेशका किसानले धेरै धान खेतमै गुमाए ।
पाकेको धान काटेर किसानले खेतमा सुकाएका थिए । अचानक मौसम बदली भयो । घनघोर वर्षा भयो । खेत पोखरीमा बदलियो । धान डुब्यो ।
खेतमा सुकाएको धान भिजेपछि किसानको वर्षभरीको खाद्यन्न त गुम्यो नै अर्को वर्षको लागि धानको बिउ समेत बाँकी रहेन ।
कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयको प्रारम्भिक तथ्यांकअनुसार तीन दिनमा देशभर करीब ६ अर्ब रूपैयाँ बराबरको धान बालीमा क्षति पुगेको छ ।
अहिले बाली भित्र्याउने मुख्य सिजन हो । यसबेलाको मौसम कृषकका लागि सबैभन्दा महत्वपूर्ण हुन्छ ।
जल तथा मौसम विज्ञान विभागले हरेक दिन बुलेटिन प्रकाशन गरेर सम्भावित मौसमको बारेमा जानकारी पनि गराउँछ । तर, मौसम विज्ञान विभागले दिएको मौसमबारेको जानकारी समयमै प्रभावकारी रूपमा किसानसम्म पुग्न सकेन । त्यही कारण किसानको वर्षभरीको मेहनत खेर गयो ।
मौसम विज्ञान विभागले दिएको मौसमसम्बन्धी जानकारी समयमा किसानसम्म नपुग्नुको मुख्य कारण सरकारी संयन्त्रबीचको समन्वयमा देखिएको भद्रगोल अवस्था हो । जिम्मेवार निकायहरू एकले अर्कोलाई दोष देखाएर पन्छिने गरेका छन् ।
यस्तो बेलामा मौसम विज्ञान विभाग आफैँले पनि बढी सक्रियता देखाउनुपर्दथ्यो । कृषि र सञ्चार मन्त्रालयलाई मौसमको जानकारी गराएर झकझक्याउनुपर्दथ्यो । तर, त्यसो हुन सकेन । त्यो कमजोरी मौसम विज्ञान विभागले महशुस भने गरेको छ ।
बाली भित्र्याउने बेला भएकाले कृषि मन्त्रालय आफैँले पनि छिनछिनमा कृषकलाई मौसम बारेको सूचना उपलब्ध गराउनुपर्ने हो । त्यसका लागि सञ्चार र सूचना प्रविधि मन्त्रालयको सहयोग लिन सक्थ्यो । तर, यी तीनवटै निकाय तँै चुप मैँ चुपको अवस्थामा बस्दा कृषकको वर्षभरीको गर्जो टार्ने माध्यम गुम्यो ।
वर्षाका कारण छिटो पाक्ने जातका धानबालीमा क्षति पुगेको छ । कैलाली, कञ्चनपुर जिल्ला करीब ५० देखि ६० प्रतिशतसम्म धान उत्पादन हुने क्षेत्र हो । यसवर्ष समयमै पानी परेका कारण धानको उत्पादन १५ प्रतिशतले वृद्धि हुने अनुमान गरिएको थियो । सरकारी स्तरमा गरिएको अनुमान पूरा हुने देखिएको थियो, तर बेमौसमी वर्षाले सबैजसो धानबाली नष्ट गरिदिएको छ ।
मुलुकको कुल गार्हस्थ उत्पादनमा धानको मात्र करीब १५ प्रतिशत योगदान रहन्छ । यसपटक वर्षाले धानमा क्षति पुर्याउँदा आर्थिक वृद्धिमा समेत असर पर्ने निश्चित छ ।
सरकारी संयन्त्रको लापरवाहीका कारण पटक–पटक जनताले दुःख पाउँदै आएका छन । यस पटक पनि सम्बन्धित सरकारी निकाय जिम्मेवार नभइदिँदा हजारौँ हेक्टरको धानबाली खेर गयो ।
यस पटकको घटनाबाट पाठ सिकेर आगामी दिनमा मौसम सम्बन्धी सूचना प्रणाली व्यवस्थित गर्न सरोकारवाला निकायको बेलैमा चेत खुलोस् ।
पढ्नुहोस्, यो पनि :
भैहवाबाट झण्डै २० किलोमिटर पश्चिममा छ रुपन्देहीको सियारी–५ मा बैदौली गाउँ । सोही गाउँकी ३३ वर्षीया सावित्रा खरेल खनाल आमा बन्ने खुसीको मुखैमा थिइन् । विवाह गरेको दुई वर्ष मात्रै पुग्नै लाग्दा सावित्रा आम...
पाल्पामा १९ वर्षीया किशोरीलाई बलात्कार गरेको आरोपमा एक जना पक्राउ परेका छन् । पक्राउ पर्नेमा गुल्मीको इस्मा गाउँपालिका ६ का २६ वर्षीय जिज्ञाश दाहाल रहेका छन् । उनलाई मंगलवार साँझ पक्राउ गरिएको प्रहरीले जनाएको...
तत्कालीन प्रहरी नायब महानिरीक्षक (डीआईजी) अशोक सिंहले २०७९ फागुन १० गते जिम्मेवारीबाट राजीनामा दिए । प्रहरी महानिरीक्षक (आईजीपी)को लाइनमा रहेका सिंहको जन्ममितिमा कैफियत देखिएपछि राजीनामा दिनुपरेको थियो ।&...
बाराको कलैया उपमहानरपालिका–६ मदर्सा टोलमा रहेको बाल एकता इंग्लिस बोर्डिङ स्कूलका प्रिन्सिपल गुड्डु भनिने रुपेश स्वर्णकारको हत्याका मुख्य योजनाका सोही विद्यालयकी पूर्वशिक्षिका तथा लेखापाल राधा गुप्ता रहेको ख...
आफूलाई ‘लिटिल बुद्ध’ भनेर दाबी गर्ने रामबहादुर बम्जन पक्राउ परेपछि उनीबारे नयाँ–नयाँ तथ्य सार्वजनिक भइरहेका छन् । प्रहरीले उनलाई मंगलबार साँझ ७ बजे काठमाडौंको बूढानीलकण्ठस्थित निवास...
नेपाली सेनाका कर्णेल कामेश्वर यादवको घरमा चोरी भएको छ । ललितपुर महानरपालिका–१८ भैँसेपाटीमा रहेको उनको घरबाट १९ लाख ४२ हजार ६ सय रुपैयाँसहित विभिन्न सामानहरू चोरी भएको जिल्ला प्रहरी परिसरका एसएस...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...