नेवारी मौलिक खाना तखाःव सन्या खुना एक लोकप्रिय परिकार हो । यो मौलिक नेवारी खाना धेरैले मन पराउँछन् ।

यो परिकार राँगाको मासुबाट बनेको हुन्छ । छाला सहितको मासुबाट मात्र तखाःवसन्या खुना बनाइन्छ ।

तखाःवसन्या खुना दुवै चिसोमा खाइने परिकार हो । तखाः सादा हुन्छ भने सन्या खुना अमिलो र पिरो हुन्छ । तखाःव सन्या खुनालाई थलथले पनि भनिन्छ । 

सन्या भनेको सुकेको माछाको सिद्रा हो, जुन सन्या खुनामा हालिन्छ ।

तखाःव सन्या खुना बनाउन चाहिने सामग्रीः

छाला सहितको राँगाको मासु १ किलोग्राम, थिचेको अदुवा लसुन ६० ग्राम, तोरीको तेल ७० एमएल, बेसार २ चिया चम्चा, खुर्सानीको धुलो ४ चिया चम्चा, जिराको धुलो ३ चिया चम्चा, धनियाँको धुलो ३ चिया चम्चा, नून स्वादअनुसार, तेजपात ४ पिस, गरम मसलाको धुलो २ चिया चम्चा (अतिरिक्त), पानी २ लिटर, ज्यामिरको रस (झम्सी) ४० एमएल, सुकेको सिद्रा माछा (सन्या) ६० ग्राम ।

तखाःव सन्या खुना बनाउने तरिकाः

राँगाको मासुलाई राम्ररी पखालेर सानो–सानो डाइसमा काट्ने र खुर्सानीको धुलो, ज्यामिरको रस र सिद्रा माछाबाहेक सबै मसला हालेर तोरीको तेलमा मोल्ने । प्रेसर या फ्वासी तताएर मासुलाई मज्जाले भुट्ने र पानी हालेर मज्जाले ओएलडन हुने गरी पकाउने ।

अन्त्यमा मासुको झोल छुट्याइने र झम्सीको रस, भुटेको सिद्रा माछा र खुर्सानीको धुलो हालेर एकछिन पकाउने । जुन झोललाई चिसोमा जमाएपछि नै सन्या खुना भनिन्छ । मासुको पिस भएकालाई छुट्टै जमाउने र यसलाइ तखाः भनिन्छ ।

यसरी बनेको छुट्टाछुट्टै २ परिकार चिउरा या खानासँग सर्भ गर्न सकिन्छ । यो थलथलेमा पर्याप्त मात्रामा जेलेटिन हुने हुँदा एस्पिक बनेको हुन्छ र निकै मुलायम आइसक्रिम जस्तो हुन्छ ।

पछिल्लो समय खसी र कुखुराको पनि तखाः सन्या खुना बनाउने चलन आएको छ ।