मंसिर ८, २०८०
दुई वर्षअघि नेपाल पीएचडी एसोसिएसनको काठमाडौंमा भएको साधारणसभाले नयाँ कार्यसमिति बनायो । म कोषाध्यक्षमा निर्वाचित भएँ । मैले कार्यसमितिका साथीहरूको सामूहिक तस्वीरसहित ट्विटर र फेसबूकमा यो विषय पोस्ट गरें । त्...
जोगी भातको पौराणिकता धेरैलाई थाहा नहुन सक्छ । यो परिकार नेपालको मौलिक र परापूर्वकालदेखिको लोक खाना हो । जोगी भात सामान्यतया चामल, दाल, सब्जी, घ्यु, बेसार आदि इत्यादि मिसाएर पकाइन्छ ।
नेपालको प्रायः सबै भूभागमा जोगी सन्तहरूको बसोबास रहेको छ । जोगीले घरघरमा गएर भिक्षा मागेका सामग्रीलाई एकैठाउँमा मिसाएर पकाउने हुनाले यही समुदायबाट यो परिकारको जन्म भएको पौराणिकता छ ।
रातभर फेरि लगाएर होस् या दिनभर घरघरमा मागेर ल्याएको खाद्य सामग्री एउटै भाडामा मिसाएर पकाउने यो संस्कारलाई अहिले ठूलाठूला होटल या रेस्टुरेन्टको मेनुमा राख्न थालेका छन् । खान पनि स्वादिष्ट, बनाउन सजिलो र स्वास्थ्यका हिसाबले पनि फाइदाजनक भएका कारण अहिले धेरैको घरको चुल्होमा जोगी भात पाक्न थालेको छ ।
जोगी भात बनाउन चाहिने सामग्रीः चामल ५०० ग्राम, रातो या कालो दाल १५० ग्राम, पालक या रायो साग सानो १ मुठा, हरियो केराउ ७० ग्राम, आलु १८० ग्राम, गाजर ६० ग्राम, नेपाली घ्यु ६० ग्राम, काटेको प्याज २ पिस, मसिनो गरी काटेको अदुवा, लसुन २० ग्राम, बेसार १ चिया चम्चा, नून स्वादअनुसार, पानी ६५० एमएल, ताजा धनियाँ सजावटका लागि ।
जोगी भात पकाउने विधिः बाक्लो खालको कसौडी या डेक्ची तताएर घ्यु हाल्ने र एकछिनमा काटेको प्याज, अदुवा, लसुन हाली भुट्ने । केही समयपछि बेसार हालेर चलाउने । ताछेर काटेको आलु, गाजर, पखालेको दाल र चामल हाली चलाउने । केहीबेर पानी, पालक, हरियो केराउ, स्वादअनुसार नून हालेर उमाल्ने । पानी सुक्न–सुक्न लाग्ना साथ राम्ररी ढकन लगाएर राम्ररी मधुरो आँचमा पकाउने । जोगी भात पाक्ना साथ हरियो धनियाँ हालेर तातोतातो सर्भ गर्ने । जोगी भातको साइडमा सिलौटोमा पिसेको गोल्भेडाको अचार पनि दिन सकिन्छ ।
दुई वर्षअघि नेपाल पीएचडी एसोसिएसनको काठमाडौंमा भएको साधारणसभाले नयाँ कार्यसमिति बनायो । म कोषाध्यक्षमा निर्वाचित भएँ । मैले कार्यसमितिका साथीहरूको सामूहिक तस्वीरसहित ट्विटर र फेसबूकमा यो विषय पोस्ट गरें । त्...
समाजमा विभिन्न किसिमका मानिसहरू भेटिन्छन्, सबैले आफ्नै कुरालाई ध्यान दिइरहेका हुन्छन् । जहाँकहीँ होस्, चाहे पार्टी, पिकनिक, समारोह, गोष्ठी, भेटघाट सबैतिर आफ्नै बखान गर्छन् आफ्नै नाम, काम, धाम, पेशा र व्यवसायको । ...
सातु नेपालीहरूको धेरै पुरानो र मौलिक परिकार हो । सातु बिहानको खाजा मानिने भए तापनि पछिल्लो समय यसलाई बिहान, दिउँसो, साँझ कुनै पनि समय खान थालिएको छ । कुनै समय सातु भनेर हेप्ने यो परिकार अति स्वास्थ्य...
नेपालमा गुद खाने चलन धेरै कम छ । कारण – यसको स्वास्थ्य सम्बन्धी गुण नबुझेर हुनसक्छ । हामीले गुद खाने भनेको मात्र गुदपाक हो र जुन निकै प्रसिद्ध मिठाइको रूपमा पनि चिनिएको छ । कसैलाई कोशेली लानुपर्&zwj...
(श्रीकुमारको रुकुम डायरीबाट...) बिहान पौने ६ बजेको छ । पश्चिम रुकुमको आठबीसकोट जहाँ त्रिपालमुनि हजारौं बेघरबारहरू आगोले जिउ सेकाउँदै जाडो सामना गरेर उज्यालोको प्रतीक्षामा छन् । आगो तापेर बसेका महिलाहरू...
कम्यूनिस्टहरूको चौघेराभित्र बाल्यकाल बिताएको भएर होला, सानै उमेरदेखि मैले कांग्रेस कार्यकर्तालाई कांग्रेसी भनेको सुनेको थिएँ । अलि होच्याएर, अलि नमीठो गरेर यी कांग्रेसीहरू भनेर सम्बोधन गर्ने गरेको.... । उमे...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...