जाडोमा हृदयघातको खतरा बढी, यी हुन् जोगिने उपाय

काठमाडौं, १३ पुस– जाडोको समयमा हाम्रो शरीरले न्यानोपनाको आवश्यकता महशुस गरिरहन्छ । जाडोको समयमा बिहानीपखको वातावरण चिसो हुने हुँदा धेरैले आफ्नो  नियमित व्यायाम छाड्छन् या नियमित गर्दैनन् । जाडोको समयमा निश्क्रिय जीवनशैलीले हृदयघातको जोखिम बढ्न सक्ने शहिद गंगालाल राष्ट्रिय हृदय रोग केन्द्रका मुटु रोग विशेषज्ञ डाक्टर चन्द्रमणी अधिकारी बताउँछन् ।
 
‘मुटु हाम्रो शरीरको संवेदनशील अंग हो । मुटुमा संक्रमण हुन नदिन हामीले स्वास्थ्य खानपान र स्वास्थ्य जीवनशैली अपनाउनु पर्ने हुन्छ,’ डा. अधिकारीले लोकान्तरसँग भने, ‘अहिले जाडोको समय छ । प्रतिकुल मौसममा चिसोका कारण मुटुमा संक्रमण बढ्न सक्छ ।’ जाडो मौसम सुरु भएसँगै अस्पतालमा हृदयघातका विरामीको चाप बढेको उनी बताउँछन् ।

‘जाडो याममा चिसोका कारण शरीरको नशाहरु साँघुरिने हुन्छ । शरीरका नशाहरु साँघुरिदा मुटुको कार्यभार बढी हुन्छ । जसका कारण मानिसहरुमा हृदयघातको जोखिम उच्च हुने गर्छन्,’ डा. अधिकारीले लोकान्तरसँग भने । 

प्रतिकुल मौसमका कारण छातीको संक्रमण छिटो हुने हुँदा जाडोमा मुटुरोगीहरुले विशेष ध्यान दिनुपर्ने उनको सुझाव छ ।

छाती दुख्ने समस्या हृदयघातको लक्षण हुनसक्छ 

स्वस्थ्य रहनको लागि समय समयमा स्वास्थ्य परीक्षण गराउनु पर्छ भने पनि रोगले थला पर्ने अवस्था नभएसम्म अस्पताल नजाने नेपालीहरुको बानी अझै गएको छैन । अधिकांश विरामीहरु रोगले च्यापेपछि मात्रै उपचारको लागि अस्पताल आउने गरेको चिकित्सकको गुनासो छ । डा. अधिकारी पनि मुटुरोगीहरु रोगले च्यापेपछि मात्रै अस्पतालमा आउने गरेको बताउँछन् । 

‘वेहोस भएमा मात्रै हृदयघातको लक्षण हो भन्ने सोचाइ छ । तर छाती दुख्ने समस्या छ भने पनि हृदयघातको लक्षण हुनसक्छ । मानिसहरु निको भइहाल्छ भनेर उपचार नै गराउँदैन । जसले हृदयघातको जोखिमलाई झन् बढाउछ’ डा अधिकारी भन्छन, ‘त्यसैले छाती दुख्ने समस्या छ भने तुरुन्त अस्पतालमा स्वास्थ्य परीक्षण गराउनु पर्छ ।’
नेपालीहरुको अस्वस्थ्यकर जीवनशैलीको कारण नेपालमा दिन प्रतिदिन हृदयघातको समस्या बढ्दै गएको छ । गंगालाल अस्पतालमा मात्रै वार्षिक एक हजार हृदयघात विरामीहरु उपचारको लागि आउँने गरेको अस्पतालको तत्थ्याङ्क छ ।
पछिल्लो समय युवाहरुमा हृदयघातको समस्या बढ्दै गएको डा. अधिकारीले बताए । ‘उपचारका लागि अस्पतालमा आउँने विरामीहरुमा  १० प्रतिशत विरामीहरु ४५ वर्षमुनिका छन् । उनले लोकान्तरसंग भने, ‘नेपामा दिन प्रतिदिन युवाहरुमा हृदयघातको समस्या बढ्दै गएको छ ।’

यसकारण बढ्दैछन् हृदयघातका विरामी

– निश्क्रिय जीवनशैली अपनाउनु ।
– शरीरमा कोलेस्टेरोलको मात्रा बढि हुनु ।
– उच्च रक्तचाप 
– सुर्तिजन्य पदार्थ तथा धुम्रपान र अत्याधिक मदिरा सेवन 
– मोटोपना 
– वंशाणुगत गुण
– मानसिक तनाव
– अस्वस्थ्यकर खाना

हृदयघात हुन नदिन डा अधिकारीका सुझाव

– छाती दुख्ने समस्या छ भने समयमै अस्पतामा स्वास्थ्य परीक्षण गराउने ।
– उच्च रक्तचाप, माटोपना र सुगरलाई  नियन्त्रण गर्ने ।
– दैनिक आधा घण्टा शारीरिक व्यायम गर्ने ।
– आफुलाई तनावमा नराख्ने ।
– समय समयमा मुटु परीक्षण गराउने ।