बैशाख १४, २०८०
वैशाख १० गते सम्पन्न प्रतिनिधिसभा उपनिर्वाचनको नतिजालाई लिएर नेपाली समाजमा विभिन्न कोणबाट चर्चा र बहस भइरहेको छ । उपनिर्वाचनमा निर्वाचित भएका तीन सिटले सत्ता गठबन्धनमा उलटफेर त हुँदैन, तर यो निर्वाचनले गहि...
निर्वाचन आयोगले वैशाखमा निर्वाचन गर्नका लागि चुनावको मिति घोषणा गर्न दिएको समय शुक्रवार सकिँदैछ । पुस ३० गते सर्वदलीय बैठक राखेर आयोगले वैशाखमा स्थानीय तहको चुनाव गर्नका लागि माघ पहिलो साताभित्र चुनावको मिति घोषणा गर्न सरकारसँग आग्रह गरेको थियो । आयोगले पहिलो दुई चरणमा गर्ने भए वैशाख १४ र २२ तथा एकै चरणमा गर्ने भए वैशाख २२ गते चुनाव गर्ने प्रस्ताव सरकारलाई पठाइसकेको छ ।
सामान्य अवस्थामा चुनाव गर्नका लागि १ सय २० दिन समय आवश्यक पर्ने आयोगले बताउँदै आएको छ । तर, राजनीतिक दलहरू तयार भए र सरकारले मिति घोषणा गरे सय दिनमा चुनाव गर्न सक्षम रहेको आयोगले जनाएको छ । मतदाता नामावली अद्यावधिक गर्ने काम आयोगले गरिरहेको छ । कोरोना महामारीको जोखिमको पर्वाह नगरी लाखौं युवाले मतदाता नामावलीमा नाम लेखाएका छन् ।
चुनावको मिति घोषणाका लागि चौतर्फी दबाब परिरहेको समयमा सत्ता गठबन्धन र सरकार अलमल गरिरहेका छन् । स्थानीय तहका पदाधिकारीको कार्यकालबारे संविधानमै प्रस्ट व्यवस्था छ । वैशाखमा स्थानीय तहको चुनाव नभए संविधान कार्यान्वयनमा धक्का पुग्छ । विगतमा पनि स्थानीय निकायको चुनाव नगरी लामो समयसम्म कर्मचारीको भरमा छाडिएको थियो । जनप्रतिनिधिको अभावमा जनताका काम प्रभावित भए । भ्रष्टाचार पनि मौलायो ।
तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले संविधान उल्लंघन गर्दै स्वेच्छाचारी शासन चलाए भनेर कांग्रेसको नेतृत्वमा गठबन्धन बनेको थियो । त्यही गठबन्धनको बलमा कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री बने । देउवाले सरकारको नेतृत्व लिएको ६ महिना पूरा भएको छ, किन्तु सरकारले उल्लेख्य काम गर्न सकेको छैन ।
वैशाखमा चुनाव सुनिश्चित गर्नुपर्नेमा गठबन्धनका केही दल स्थानीय तहको चुनाव पछि धकेलेर पहिला प्रतिनिधि सभाको चुनाव गर्नुपर्ने लबिङ गरिरहेको बाहिर आएको छ । स्थानीय तहको चुनावपछि सार्नुमा राजनीतिक स्वार्थ लुकेको छ । प्रतिनिधि सभा चुनावमा तालमेल गरेर केही सीट सुरक्षित गर्ने ध्याउन्नमा गठबन्धनका केही दल लागेका छन् ।
कुनै दलको नाफा घाटालाई हेरेर स्थानीय तहको चुनावपछि धकेल्ने कुरा किमार्थ स्वीकार्य हुँदैन । लोकान्तरसँगको कुराकानीका नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापाले भनेका छन्– यो गठबन्धन संविधान कार्यान्वयनका लागि बनाइएको हो, जानीजानी संविधान उल्लंघन गरेर गठबन्धन कायम राख्नैपर्ने केही छैन ।
संविधान कार्यान्वयन गर्न बनेको गठबन्धनका सामु आवधिक निर्वाचन सार्ने कुरा लज्जाको विषय हो । कोरोना या अरू कुनै बहाना देखाएर वैशाखमा चुनाव नगर्नुको औचित्य पुष्टि हुने छैन । अहिले पिकमा पुगेको कोरोना संक्रमण त्यो बेलासम्म सामान्य अवस्थामा फर्किने जनस्वास्थ्यविद्हरूले बताएका छन् । कोरोना महामारीकाबीच अमेरिका र भारतमा चुनाव सम्पन्न भएका छन् । भारतमा अहिले पनि प्रान्तीय चुनाव भइरहेका छन् ।
स्थानीय तहलाई जनप्रतिनिधिविहीन हुन नदिन र संविधान कार्यान्वयनलाई प्रभावित हुन नदिन नागरिकस्तरबाट पनि सरकारमाथि दबाब सिर्जना गर्नुपर्छ ।
चुनाव सारेर गठबन्धनको आयु लम्ब्याउनु अराजनीतिक मात्र होइन, अनैतिक हुन्छ ।
वैशाख १० गते सम्पन्न प्रतिनिधिसभा उपनिर्वाचनको नतिजालाई लिएर नेपाली समाजमा विभिन्न कोणबाट चर्चा र बहस भइरहेको छ । उपनिर्वाचनमा निर्वाचित भएका तीन सिटले सत्ता गठबन्धनमा उलटफेर त हुँदैन, तर यो निर्वाचनले गहि...
प्रतिनिधिसभाको पहिलो अधिवेशनमा नेता/सांसदको हाजिरी लोकान्तर डट्कमले सार्वजनिक गरिदिएपछि नेताहरूको जवाफदेहिताको बहस शुरू भएको छ । जनप्रतिनिधिको सर्वोच्च थलो संसद्मा ठूला भनिएका दलका शीर्ष न...
गणतन्त्र नेपालको तेस्रो राष्ट्रपति (कार्यकालका हिसाबले चौथो) को रूपमा रामचन्द्र पौडेलले शीतलनिवासको कार्यभार सम्हालेका छन् । नेपालको लोकतान्त्रिक आन्दोलनमा झण्डै ६ दशक बिताएका पाका राजनीतिज्ञ पौडेल राष्ट्रपतिको क...
तमाम अन्योल र आशंकाबीच प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा निर्वाचन शान्तिपूर्ण रूपमा सम्पन्न भएको छ । उम्मेदवारी मनोनयनपछि पनि तोकिएको मितिमा चुनाव हुनेमा दलकै नेताहरूले सन्देह व्यक्त गरेका थिए । देशका...
सिंहदरबारलाई ओझेल पारेर प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवासबाट सरकार सञ्चालन हुँदै आएकोमा नयाँ प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले त्यो प्रथा तोड्ने संकेत गरेका छन् । ‘केही नयाँ गर्ने&rsq...
प्रतिनिधिसभाका नवनिर्वाचित सांसदहरूले बिहीवार पद तथा गोपनीयताको शपथ गरे । शपथसँगै उनीहरूको पाँच वर्षे काउन्टडाउन शुरू भएको छ । शपथसँगै अब नयाँ सांसदले जनताले तिरेको करबाट तलब भत्ता पाउने छन् । जनताले ...
आदि दार्शनिक सुकरातले ईशापूर्व चौथो शताब्दीमा चौबाटोमा उभिएर सबै बटुवालाई सोध्ने गर्दथे, ‘मित्र, तपाईं एथेन्स नगरको महान्, शक्तिशाली र बुद्धिमान नागरिक हुनुपर्दछ । के तपाईं धन सम्पत्ति र मानसम्मान मात्रै थु...
सामान्यतया रूपान्तरण भन्नाले कुनै पनि वस्तुको रूप वा गुणमा परिवर्तन वा बदलाव, संस्था, समाज या व्यक्तिको चेतना वा गुणवत्तामा आधारभूत परिवर्तन वा सुधार भन्ने जनाउँछ । अंग्रेजीमा 'ट्रान्सफर्मेशन'...
हाम्रो सडकमा सधैँ एउटा नारा गुञ्जिरह्यो, ‘भ्रष्टाचारीलाई फाँसी दे !’ यो नारा सडकले त सुन्यो, तर सदनले कहिल्यै सुनेन । सर्वसाधारण जनता आजित भएर भ्रष्टाचारीलाई ‘मारिदे’ भनेका हुन् । नागर...