• रमेश थापा

यो मेरो सानो देश
जहाँ केन्द्रीय सरकार छ
यही सानो देशभित्र
सात प्रदेश सरकार छन्
यही  सानो देशभित्र
सात सय त्रिपन्न स्थानीय सरकार छन्
यही सानो देशभित्र
छ हजार सात सय त्रिचालीस वडाहरू छन्
जहाँ जनताका आशाहरू फुलाउन
जनताले नै पठाएका छन् चुनेर
जनप्रतिनिधिहरू ।

विडम्बना !
राणाहरू हराएको मेरो देश
राजाहरू पलायन भएको मेरो देश
राणाशासन इतिहास बनेको मेरो देश
राजतन्त्रको अस्तु सेलाएको मेरो देश
सर्वहाराले आन्दोलन गरेको मेरो देश
श्रमजीवीको नारा बोकेको मेरो देश
प्रजातन्त्रमा विश्वास गर्ने मेरो देश
लोकतन्त्र जन्माउने मेरो देश
गणतन्त्र संस्थागत गर्ने मेरो देश
आज
व्यवस्था परिवर्तन भए पनि
पद्धति परिवर्तन हुन सकेन
कठै मेरो देश !

देशको विकास गर्छु भन्नेहरूले
विकास र विनाश छुट्याउन सकेनन्
जनतालाई सुविधा दिन्छु भन्नेहरूले
आफैले सुविधा लिन छोडेनन्
समृद्ध नेपाल सुखी नेपाली
जो कहिरहेका छन्
उही भ्रष्टाचार रोक्न सक्दैन
समाजवादको पाइला चाल्नेहरू
सामाजिक समानता र समतामा
हेक्का राख्दैनन्
विकासको मात्र भाषण गर्नेहरू पनि
बजेट समायोजन गर्न जान्दैनन्
अर्जुनदृष्टि बोकेर हिँड्नेहरू
चुहावट टाल्न सक्दैनन्
हिजो गरिबको नारा बोक्नेहरू
आज धनी भएका छन्
ती गरिबका आशीर्वाद थापेर
गरिबमाथि नै खेलबाड गरिरहेका छन्
राजनीति गरिरहेका छन् ।

देश सिङ्गापुर बनाउँछु भन्नेहरू
छोराछोरी अष्ट्रेलिया, अमेरिका पठाउँछन्
आन्दोलनका नाममा
गरिबका छोराछोरी प्रयोग गर्छन्
परिवर्तनका लागि
टाउको फुटाउँछन्
ती युवाहरू
आफ्नो पेट र परिवार पाल्न
खाडी मुलुक धाउँछन् ।

शायद
भिआईपीहरू नघुमेको दिन हुँदैन
दुखीको फुर्सद एकछिन हुँदैन
उता सेवाग्राहीहरू भुलेको भुल्यैछन्
कर्मचारीहरू डुलेको डुलै छन्
उद्देश्य उस्तैउस्तै छ
सेवाग्रााहीको काम बनोस्
कर्मचारीको दाम बनोस्

आखिरी
जनताले पालेका कर्मचारीले
जनताको पसिना र श्रम किन बुझ्दैन
विकास होस् वा निकास
आनाकानी गर्ने नेता पनि
जनमतको कदर गर्दैन ।

वास्तवमा
इमान्दारीता र नैतिकता बेच्नै पर्ने
क्षमता र योग्यता देखाउँदै
चाकरी गर्नै पर्ने
ऋण गरेरै पढ्नुपर्ने
ऋण गरेरै जागिर खानुपर्ने
कुनै एउटा काम गर्न
साइनो लाउनुपर्ने
चाहे वंशावली नाता होस्
चाहे राजनैतिक नाता
होइन भने
महिनौँ धाउनुपर्ने
यो कुशासनमा ।

आखिरी
समय जहाँ पुगे पनि
बन्दैनन् जनता आत्मनिर्भर
र चाहँदैनन् बनाउन नेताहरू
सत् र असत् यथार्थमा
जनताले नछुट्याएसम्म
हुँदैनन् नेपाली स्वावलम्बी
कटु राजनीतिको तुष
मष्तिष्कबाट नफालेसम्म
बन्दैन मुलुक छिमेकीको
उपनिवेषको छायाँ नहटेसम्म
त्यसैले
म बाँचिरहेछु
बदलिएको व्यवस्था
व्यवस्थित गर्न
व्यवस्थापनसँगै
सुशासन कायम गर्न ।

सबै कुरा भोगेकै छु
नाङ्गिएका तस्वीरहरू
छर्लङ्ग देखेकै छु
त्यता नहेरभन्दा
नटेर्ने लोभी नजरहरू
बेहोसीमा रमाउने
रैथाने निमुखाहरू
झुटोपनामा फसिदिने
सोझा लठुवाहरू
यी सबैलाई देखाउनु छ
परिवर्तित व्यवस्थाका आयामहरू
सिकाउनु छ सबैलाई
नवीनतम् विचारका प्रवाहहरू
हिँडाउनु छ अवश्य
सत्मार्गमा एकैसाथ
हातमा हात समातेर
लखेट्नु छ वैरीलाई
भगाउनु छ अलच्छिन्लाई
दृढ भाइचारा बनेर
त्यसैले
जति चोट खाए पनि
धोकैधोका पाए पनि
गन्तव्यमा नपुगुन्जेलसम्म
मैले जीवनबाट
हरेस खाएको छैन
म हारेको छैन ।