कात्तिक १७, २०८०
सोउल– उत्तर कोरियाले दूतावास बन्द गर्ने हालैको शृङ्खला आफ्नो बाह्य सम्बन्ध सुधार गर्नका लागि ‘नियमित मामिला’ भएको स्पष्ट पारेको छ । दक्षिण कोरियाले आर्थिक सङ्कटका कारण दूतावास बन्द गरेको दाबी गर...
भारतीय सेनाले लामो समयदेखि दुई छिमेकी चीन र पाकिस्तानसँग फरक मोर्चामा युद्ध हुनसक्ने बताउँदै आएको थियो । राजनीतिकर्मीहरूलाई रक्षामा खर्च गराउनका लागि उसले यसो भन्ने गरेको थियो ।
अहिले आएर चाहिँ त्यो परिदृश्य यथार्थ बन्दै गएको देखिन्छ किनकि दुवै छिमेकीसँगको विवादित सीमामा तनावको स्थिति छ ।
लद्दाखमा चिनियाँ र भारतीय सैन्य कमान्डरबीचको वार्तामा खासै निष्कर्ष निस्केन । जुन १५ मा २० जना भारतीय अनि संख्या नखुलेका चिनियाँ सैनिकको मृत्यु हुने गरी भएको हिंस्रक भिडन्तपछि अनेकौं वार्ता भएका छन् ।
गलवान भिडन्त हुँदै गर्दा त्यहाँबाट लगभग ६६० किलोमिटर पर दक्षिण कश्मीरमा हतियार र विस्फोटक पदार्थहरू बरामद भए र दुई आतंकवादीहरू मारिए ।
भारतले सन् १९४७ मा बेलायती साम्राज्यबाट मुक्त भएदेखि चीन र पाकिस्तानसँग गरी चारवटा युद्ध लडिसकेको छ । तर उसले कहिले पनि एकैपटक दुईतर्फको सीमा प्रतिरक्षा गर्नुपरेको थिएन ।
कोरोनाभाइरस संक्रमण ह्वात्तै बढिरहेको बेलामा चीन र पाकिस्तानले नयाँ दिल्लीविरुद्ध सैन्य कारवाही चलाउन सक्ने चिन्ता भारतीय सेनाले लिएको छ ।
‘नयाँ दिल्ली अहिले चरम दबाबमा छ चाहे त्यो कोभिड–१९ का कारण होस् चाहे कश्मीरको नियन्त्रण रेखा वा चीनबाट होस्,’ अस्ट्रेलियाको ग्रिफिथ विश्वविद्यालयमा अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धका प्राध्यापक इयन हलले बताए ।
‘विगत केही वर्षयता इस्लामाबाद र बेइजिङसँगको सम्बन्ध थप बिग्रिएको छ । परिणामस्वरूप, मोदी सरकारको ध्यान अर्कैतिर रहेको बेलामा दुवैले महाव्याधिका बेलामा तनाव चर्काएका छन् ।’
भारतीय सेना विशाल छ र भैपरी आउने परिस्थितिलाई पनि उसले विचार गरिरहेको छ, भारतका एक वरिष्ठ सुरक्षा अधिकारीले नाम नखुलाउने शर्तमा बताए । तर योजना बनाएको भए पनि सैन्य स्रोतलाई दुईवटा मोर्चामा एकैपटक तैनाथ गर्दा सशस्त्र बलहरूमा बढी दबाब पर्छ ।
भारतका सेनाप्रमुखले यस्तो स्थितिका बारेमा चेतावनी दिएका छन् अनि सरकारलाई तथा कूटनीतिक वृत्तलाई यो रोक्नका लागि तयारी गर्न भनेका छन् ।
भारतीय सेनाले थप कूटनीतिक तथा सैन्य स्तरका वार्ताहरूको योजना बनेको बुधवार जनाएको छ । बेइजिङमा चीनको परराष्ट्र मन्त्रालयका प्रवक्ता झाओ लिजियानले सैन्य तथा कूटनीतिक च्यानलमार्फत निकट संवाद कायम राख्ने र सीमामा परिस्थिति सहज बनाउने आशा चीनले लिएको बताए ।
चीनसँग तनाव चलिरहँदा भारत र पाकिस्तानबीच ७४२ किलोमिटर नियन्त्रण रेखा पनि उत्तिकै सक्रिय र तनावग्रस्त भएको छ । भारतीय सैनिकहरूले सीमापारिबाट हुने गोलाबारीको सामना गर्नुपरेको छ अनि प्रतिआतंकवादी कारवाहीमा पनि भाग लिनुपरेको छ ।
गर्मी महिनामा पाकिस्तान सीमामा हुने प्रतिआतंकवादी कारवाहीलाई मजबूती दिनका लागि थप सेना कश्मीर पठाइने गरेको भए पनि अहिले तिनलाई चीन सीमामा तैनाथ गर्नुपरेको छ ।
पाकिस्तान र चीनबीचको साँठगाँठ भएर पश्चिमी र उत्तरी सीमा एकैपटक तनावग्रस्त बनाउने योजना बनेको कुरालाई प्रमाणित गर्न त सकिँदैन तर त्यसलाई पूरै खारेज गर्न चाहिँ मिल्दैन, विपिन नारंगले भने । उनी अमेरिकाको एमआईटीमा राजनीतिशास्त्रीका सहप्राध्यापक हुन् र न्युक्लीयर स्ट्राटेजी इन द मोडर्न एरा : रिजनल पावर्स यान्ड इन्टरनेसनल कन्फ्लिक्टका लेखक पनि हुन् ।
‘पाकिस्तानले आफ्नो शक्तिका बारेमा जनतालाई देखाउनुपर्ने बेला आएको र भारतले पोहोर साल संवैधानिक हैसियत परिवर्तन गरेको जम्मु कश्मीरका विषयमा भारतलाई पनि देखाइदिने बेला भएको सोचेको हुन सक्छ जस्तो लाग्छ, उनले भने । इस्लामाबादले भारतको ध्यान अहिले अन्तै लागिरहेको बेलामा त्यसबाट फाइदा उठाउन सकिन्छ भन्ने अवसरवादी सोच राखेको पनि हुन सक्छ ।
चीनसँगको भिडन्त भारतका लागि बेइज्जतीको कुरा भएको महमुद दुर्रानीले बताए । उनी सेवानिवृत्त लेफ्टनेन्ट जनरल हुन् र पाकिस्तानका राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार रहिसकेका छन् । ‘त्यसको परिणाम के हुन सक्छ भने आफ्नो शक्ति प्रदर्शन गर्नका लागि उनीहरूले चीनको कनिष्ठ साझेदार पाकिस्तानलाई केही गर्न सक्छन् । आफूहरू अझै बलियो रहेको जनतालाई देखाउन उनीहरू कुनै किसिमको कदम चाल्न सक्छन् ।
दुर्रानीले चीन तथा पाकिस्तानबीच संयुक्त रणनीतिक कदमको सम्भावना रहेको बताए ।
परिस्थिति जस्तोसुकै बने पनि दुवै सीमामा भारतका लागि निकै तनावपूर्ण र रक्तरञ्जित ग्रीष्मको सम्भावना देखिन्छ, नारंगले भने ।
ब्लूमबर्गबाट
सोउल– उत्तर कोरियाले दूतावास बन्द गर्ने हालैको शृङ्खला आफ्नो बाह्य सम्बन्ध सुधार गर्नका लागि ‘नियमित मामिला’ भएको स्पष्ट पारेको छ । दक्षिण कोरियाले आर्थिक सङ्कटका कारण दूतावास बन्द गरेको दाबी गर...
किभ– युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले निर्वाचनका लागि यो सही समय भएको हो भन्ने आफूलाई विश्वास नभएको बताएका छन् । सन् २०२४ मा राष्ट्रपति निर्वाचनका बारेमा तीव्र बहस हुँदै गएपछि रुसी आक्रमणविरुद्ध ह...
आफ्नै साथीले छुरा प्रहार गर्दा पोर्चुगलमा एक नेपाली युवकको मृत्यु भएको छ । छुरा प्रहारबाट गम्भीर घाइते भएका कुश्मा नपा–१३, खौला, पर्वतका ३६ वर्षीय धनबहादुर क्षेत्रीको उपचारका क्रममा निधन मृत्यु भएको हो ।&n...
पाकिस्तानको क्वेटामा सुरक्षाकर्मीको एउटा समूहमाथि शुक्रबार आक्रमण हुँदा कम्तीमा १४ सैनिकको मृत्यु भएको छ । घटनाबारे बलुचिस्तान प्रान्तका एक वरिष्ठ सरकारी अधिकारी सइद अहमद उमरानीले एएफपीसँग भने, “तटीय ...
११ दिनदेखि सुरुङमा फसेका ४१ मजदुरलाई पाइपबाट खाना पठाइएको छ । गएराति ६ इन्चको पाइपबाट पहिलोपटक खिचडी पठाइएको भारतीय सञ्चार माध्यमहरूले जनाएका छन् । भारतको उत्तरी हिमाली राज्य उत्तराखण्डमा निर्माणाध...
सिरियाको पूर्वी प्रान्त देइर अल–जोरमा मध्यरातपछि अमेरिकी हवाई आक्रमणमा परी कम्तीमा नौ जना लडाकू मारिएका छन् । सिरियन अब्जरभेटरी फर ह्युमन राइट्सका अनुसार अमेरिकी लडाकु विमानले देइर अल–जो...
ललितपुरको गोदावरीस्थित सनराइज हलमा नेकपा (एमाले)का दुई महत्वपूर्ण कार्यक्रम भए । एमालेको प्रथम विधान महाधिवेशन (२०७८ असोज १५ र १६ गते) सनराइज हलमै भएको थियो । विधान महाधिवेशनले विभाजनदेखि चौतर्फी घेराबन्दी...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...