मंसिर ८, २०८०
दुई वर्षअघि नेपाल पीएचडी एसोसिएसनको काठमाडौंमा भएको साधारणसभाले नयाँ कार्यसमिति बनायो । म कोषाध्यक्षमा निर्वाचित भएँ । मैले कार्यसमितिका साथीहरूको सामूहिक तस्वीरसहित ट्विटर र फेसबूकमा यो विषय पोस्ट गरें । त्...
जुजु धौ अर्थात् दहीको राजा भनेर चिनेको भक्तपुरको दहीमा अन्य स्थानभन्दा फरक स्वाद र मिठास छ । सबैको मुखमा यो ब्रान्ड झुण्डिएको छ ।
पूजाआजा या कुनै चाडपर्वमा पनि जुजु धौ नै सम्झेका हुन्छन् राजधानीवासी । जुजु धौको लोकप्रियता बढ्दै गएपछि धेरै अन्य ब्रान्डले पनि जुजु धौ नाम राखेर बेच्न थालेका हुन् ।
चलेको ब्रान्ड भएका कारण धेरैले यसो गर्न थालेका छन् । जुजु धौलाई नेपाली आइसक्रिम भनेर पनि चिनिन्छ ।
नेवारी भाषाको जुजु धौ भन्नाले दहीको राजा भन्ने जनाइन्छ । दहीहरूको राजा अर्थात् उत्कृष्ट दही भएकाले नेपालका मल्ल राजाहरूले खाने हुनाले यसलाई जुजु धौ भनिएको हो ।
अत्याधुनिक प्रविधिहरूको प्रतिस्पर्धा बढिरहेको बेलामा पनि भक्तपुरका वासिन्दाले परम्परागत शैलीबाट दही बनाउने विधिलाई जोगाएर राखेका छन् ।
अन्य दहीभन्दा स्वादिलो र स्वस्थकर भएकाले पनि यस दहीको महत्त््व नेपालभरि नै प्रख्यात रहेको छ । भक्तपुर घुम्न गएको जो कोही नेपाली होस् या विदेशी पर्यटक जो कोही पनि जुजु धौ खान भुल्दैनन् ।
कसरी बन्छ जुजु धौ ?
जुजु धौ बनाउने भक्तपुरवासी नेवारहरूको आफ्नै परम्परा छ । जुजु धौ अन्य दहीभन्दा फरक शैली र विधिमा बनाइन्छ । जुजु धौ बनाउँदा दूधलाई बाक्लो कोडेमा १०–१२ घण्टासम्म उमालिन्छ । अन्य दही बनाउँदा यतिधेरै समय कतै पनि उमालिन्न ।
यो ब्रान्डको दही खुवाजस्तो मिठो र मुलायम हुन्छ । सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा जुजु धौ माटोको भाडोमा थोरै सुकमेलको धुलो हालेर अन्त्यमा जमाइन्छ । जुन अन्य ब्रान्डमा बिरलै पाइन्छ । मेहनति भक्तपुरवासी नेवारहरूले परम्परालाई जीवित राखेर यो पेशालाई छाडेका छैनन् ।
भक्तपुरको जुजु धौ बनाउन दैनिक ८०–९० हजार लिटर दूध खपत हुन्छ । तैपनि मागअनुसार पूर्ति हुन सकेको छैन । भक्तपुरको जुजु धौ काठमाडौं, ललितपुर र काभ्रेसम्म पुगेको हुन्छ । चाडपर्व शुरू हुनासाथ भक्तपुरका नेवार समुदायलाई दही बनाउन भ्याइँ–नभ्याइँ हुन्छ । भ्याली बाहिरबाट पनि माग आउँछ तर पूर्ति गर्न उनीहरूलाई हम्मे छ । माटोको सानो–सानो कपमा पनि उपलब्ध यो ब्रान्डको दही गर्मी महिनामा पनि निकै खपत हुन्छ ।
दुई वर्षअघि नेपाल पीएचडी एसोसिएसनको काठमाडौंमा भएको साधारणसभाले नयाँ कार्यसमिति बनायो । म कोषाध्यक्षमा निर्वाचित भएँ । मैले कार्यसमितिका साथीहरूको सामूहिक तस्वीरसहित ट्विटर र फेसबूकमा यो विषय पोस्ट गरें । त्...
आमाले मलाई ‘तलाई त मोटोघाटो राम्रो देखिन्छ’ भन्नुहुन्थ्यो । हजुर आमा बितेर जानुभयो, उहाँले पनि त्यस्तै भन्नुहुन्थ्यो । सानोमा म दुब्लो–पातलो नै थिए । मेरो नाति खान नपाएजस्तो ‘मरनच्यास...
कम्यूनिस्टहरूको चौघेराभित्र बाल्यकाल बिताएको भएर होला, सानै उमेरदेखि मैले कांग्रेस कार्यकर्तालाई कांग्रेसी भनेको सुनेको थिएँ । अलि होच्याएर, अलि नमीठो गरेर यी कांग्रेसीहरू भनेर सम्बोधन गर्ने गरेको.... । उमे...
सातु नेपालीहरूको धेरै पुरानो र मौलिक परिकार हो । सातु बिहानको खाजा मानिने भए तापनि पछिल्लो समय यसलाई बिहान, दिउँसो, साँझ कुनै पनि समय खान थालिएको छ । कुनै समय सातु भनेर हेप्ने यो परिकार अति स्वास्थ्य...
नेपालमा गुद खाने चलन धेरै कम छ । कारण – यसको स्वास्थ्य सम्बन्धी गुण नबुझेर हुनसक्छ । हामीले गुद खाने भनेको मात्र गुदपाक हो र जुन निकै प्रसिद्ध मिठाइको रूपमा पनि चिनिएको छ । कसैलाई कोशेली लानुपर्&zwj...
(श्रीकुमारको रुकुम डायरीबाट...) बिहान पौने ६ बजेको छ । पश्चिम रुकुमको आठबीसकोट जहाँ त्रिपालमुनि हजारौं बेघरबारहरू आगोले जिउ सेकाउँदै जाडो सामना गरेर उज्यालोको प्रतीक्षामा छन् । आगो तापेर बसेका महिलाहरू...
ललितपुरको गोदावरीस्थित सनराइज हलमा नेकपा (एमाले)का दुई महत्वपूर्ण कार्यक्रम भए । एमालेको प्रथम विधान महाधिवेशन (२०७८ असोज १५ र १६ गते) सनराइज हलमै भएको थियो । विधान महाधिवेशनले विभाजनदेखि चौतर्फी घेराबन्दी...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...