असार १३, २०७९
म्यादी अर्थात् टेम्पोररी । नेपालमा चुनाव सञ्चालन गर्नका लागि शिक्षक वा अन्य सरकारी कर्मचारी खटिन्छन् र सुरक्षाका लागि भनेर अस्थायी प्रहरीको भर्ती लिने चलन छ । अस्थायी प्रहरीलाई भनिने ‘म्यादी’ यसपटकको नेप...
जुजु धौ अर्थात् दहीको राजा भनेर चिनेको भक्तपुरको दहीमा अन्य स्थानभन्दा फरक स्वाद र मिठास छ । सबैको मुखमा यो ब्रान्ड झुण्डिएको छ ।
पूजाआजा या कुनै चाडपर्वमा पनि जुजु धौ नै सम्झेका हुन्छन् राजधानीवासी । जुजु धौको लोकप्रियता बढ्दै गएपछि धेरै अन्य ब्रान्डले पनि जुजु धौ नाम राखेर बेच्न थालेका हुन् ।
चलेको ब्रान्ड भएका कारण धेरैले यसो गर्न थालेका छन् । जुजु धौलाई नेपाली आइसक्रिम भनेर पनि चिनिन्छ ।
नेवारी भाषाको जुजु धौ भन्नाले दहीको राजा भन्ने जनाइन्छ । दहीहरूको राजा अर्थात् उत्कृष्ट दही भएकाले नेपालका मल्ल राजाहरूले खाने हुनाले यसलाई जुजु धौ भनिएको हो ।
अत्याधुनिक प्रविधिहरूको प्रतिस्पर्धा बढिरहेको बेलामा पनि भक्तपुरका वासिन्दाले परम्परागत शैलीबाट दही बनाउने विधिलाई जोगाएर राखेका छन् ।
अन्य दहीभन्दा स्वादिलो र स्वस्थकर भएकाले पनि यस दहीको महत्त््व नेपालभरि नै प्रख्यात रहेको छ । भक्तपुर घुम्न गएको जो कोही नेपाली होस् या विदेशी पर्यटक जो कोही पनि जुजु धौ खान भुल्दैनन् ।
कसरी बन्छ जुजु धौ ?
जुजु धौ बनाउने भक्तपुरवासी नेवारहरूको आफ्नै परम्परा छ । जुजु धौ अन्य दहीभन्दा फरक शैली र विधिमा बनाइन्छ । जुजु धौ बनाउँदा दूधलाई बाक्लो कोडेमा १०–१२ घण्टासम्म उमालिन्छ । अन्य दही बनाउँदा यतिधेरै समय कतै पनि उमालिन्न ।
यो ब्रान्डको दही खुवाजस्तो मिठो र मुलायम हुन्छ । सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा जुजु धौ माटोको भाडोमा थोरै सुकमेलको धुलो हालेर अन्त्यमा जमाइन्छ । जुन अन्य ब्रान्डमा बिरलै पाइन्छ । मेहनति भक्तपुरवासी नेवारहरूले परम्परालाई जीवित राखेर यो पेशालाई छाडेका छैनन् ।
भक्तपुरको जुजु धौ बनाउन दैनिक ८०–९० हजार लिटर दूध खपत हुन्छ । तैपनि मागअनुसार पूर्ति हुन सकेको छैन । भक्तपुरको जुजु धौ काठमाडौं, ललितपुर र काभ्रेसम्म पुगेको हुन्छ । चाडपर्व शुरू हुनासाथ भक्तपुरका नेवार समुदायलाई दही बनाउन भ्याइँ–नभ्याइँ हुन्छ । भ्याली बाहिरबाट पनि माग आउँछ तर पूर्ति गर्न उनीहरूलाई हम्मे छ । माटोको सानो–सानो कपमा पनि उपलब्ध यो ब्रान्डको दही गर्मी महिनामा पनि निकै खपत हुन्छ ।
म्यादी अर्थात् टेम्पोररी । नेपालमा चुनाव सञ्चालन गर्नका लागि शिक्षक वा अन्य सरकारी कर्मचारी खटिन्छन् र सुरक्षाका लागि भनेर अस्थायी प्रहरीको भर्ती लिने चलन छ । अस्थायी प्रहरीलाई भनिने ‘म्यादी’ यसपटकको नेप...
खुर्सानी भन्नासाथ सबैको मुखमा पानी ओइरिन थाल्छ । हुन पनि चिज नै त्यस्तो ! खुर्सानी विनाको कुनै पनि परिकार बेस्वादे लाग्छ । अझ नेपालीका लागि त खुर्सानी विना सोच्न पनि गाह्रो हुन्छ । डल्ले खुर्सानी, जिरे खुर्सान...
‘विश्व आदिवासी दिवस’ आइरहँदा सधैं झै एउटा कुराको स्मरण आइरहन्छ । विभिन्न जातजातिको भेषभुषामा सजिएर टुँडिखेलको मैदान वा कुनै गैरसरकारी संस्थाले आयोजना गरेको कार्यक्रममा सहभागी भएका केही प...
सातु नेपालीहरूको धेरै पुरानो र मौलिक परिकार हो । सातु बिहानको खाजा मानिने भए तापनि पछिल्लो समय यसलाई बिहान, दिउँसो, साँझ कुनै पनि समय खान थालिएको छ । कुनै समय सातु भनेर हेप्ने यो परिकार अति स्वास्थ्य...
जब हामीले अल्कलाइन डाइटको विषयमा कुरा गर्छाैं भने पीएच लेबलको पूर्ण सम्झना हुन्छ । अल्कलाइन डाइटलाई एसिड अल्कलाइन डाइट या अल्कलाइन एस डाइट भनेर पनि चिनिन्छ । यस डाइटले हाम्रो शरीरमा पीएच लेबल मेन्टेन गर्न मद्दत...
अहिले आँपको सिजन छ । सबैलाई आँप खुब मन पर्ने फल हो । सिजनको आँप त्यसैपनि खुब स्वादिष्ट हुन्छ । आप एक फलको रूपमा मात्र नखाई धेरै परिकार बनाएर खान सकिन्छ । पौराणिक हिसाबमा हेर्ने हो भने आँपको पात पनि एक प...
शिक्षा सामाजिक रूपान्तरण र आर्थिक समृद्धिको मेरुदण्ड हो । ज्ञान, सीप, संस्कार र स्वभाव निर्माण तथा परिस्कार शिक्षाका कार्य हुन् । नेपालको शिक्षा प्रणाली गुरुकूल हुँदै आधुनिक बहुविश्वविद्यालयको युगमा छ । तर उच्च शिक्ष...
‘हामी फेरि पैतृक पूँजीवादको बाटोमा फर्किरहेका छौं । जहाँ अर्थव्यवस्थाको लगाम केवल सम्पत्तिवालाहरूको हातमा मात्र होइन, बरू विरासतमा प्राप्त सम्पत्तिका मालिकहरूको हातमा हुनेछ । जहाँ तपाईंको जन्म, तपाईंको म...
बेलायतको आधुनिक राजनीतिक इतिहासमा धेरै नेताहरू लामो समयसम्म प्रधानमन्त्री वा पार्टीको नेता भएको देखिँदैन । सत्तापक्ष मात्रै होइन, कुनै पनि पार्टीको प्रमुखबाट एकपटक हटेपछि वा असफल भएपछि पुनः त्यहीँ पदका लागि उ...