बैशाख २२, २०८१
प्रत्येक वर्षको जन्मदिनले मलाई निजामती सेवाबाट निवृत्त भएको स्मरण गराउँछ । हुन पनि संयोगले भगवतीस्थान प्राथमिक विद्यालय तानसेनमा शिक्षकका रुपमा जीवनकै पहिलो जागिरमा प्रवेश गरेको दिन पनि यही दिन थियो । तथापि न...
त्यसबेला सुवास नेम्वाङ संविधानसभाको अध्यक्ष हुनुहुन्थेन भने वर्तमान नेपालको संविधान दोस्रो संविधानसभाबाट पनि जारी हुन सक्ने थिएन ।
पहिलो संविधानसभालाई अन्तर्राष्ट्रिय स्वार्थका कारण योजनाबद्ध रूपमा असफल गराइयो । दोस्रोपटक आयोजित संविधानसभालाई असफल गराउन फेरि त्यही खेल भिन्न तरिकाबाट शुरू भयो । तत्कालीन प्रधानमन्त्री सुशील कोइरालालाई अविश्वासको प्रस्तावबाट हटाएर राष्ट्रिय सहमतिको सरकार बनाउने नाममा त्यो विषय अगाडि बढाइएको थियो । जसलाई संविधानसभा बैठकमा डा.बाबुराम भट्टराईले प्रस्ताव गर्नुभएको थियो । उहाँको प्रस्तावको समर्थनमा प्रचण्ड, झलनाथ खनाल र माधव नेपालले सम्बोधन गर्नुभएको थियो ।
Advertisment
त्यसलगत्तै बसेको एमाले स्थायी कमिटीको अनौपचारिक बैठकमा राष्ट्रिय सहमतिको सरकार बनाउने प्रस्ताव अगाडि सारियो । तर, पछि स्वयं झलनाथ खनाल र माधव नेपालले संविधानसभामा आफूहरूले व्यक्त गरेको विचार गलत रहेको स्वीकार गर्दै यो संविधान जारी हुन नदिने षड्यन्त्र भनेपछि बैठकले त्यो प्रस्तावलाई अस्विकार गर्यो ।
Advertisment
त्यसपछि प्रचण्डले पनि आफूलाई 'करेक्सन' गर्नुभयो । यसरी संविधानसभाबाट संविधान जारी हुन नदिने दोस्रो विदेशी चलखेल असफल भयो । यो घटना २०७२ साल साउनको पहिलो हप्तामा घटेको थियो ।
संविधान जारी हुन नदिने तेस्रो र अन्तिम विदेशी चलखेल भदौदेखि तीव्र गतिमा शुरू भयो । संविधानसभा अध्यक्षलाई विदेशी खेलबारे जानकारी भएपछि जुनसुकै हालतमा संविधान जारी गर्न उहाँको सक्रियता अगाडि बढ्यो । भदौको दोस्रो सातासम्ममा संविधान जारी गर्ने तयारी अन्तिम अवस्थामा पुग्यो । त्यसपछि संविधान जारी गर्ने विषयलाई असफल बनाउन राष्ट्रपति रामवरण यादवलाई प्रयोग गर्ने खेल शुरू भयो । तर, यो सबै जानकारी संविधानसभा अध्यक्षलाई गुप्तरूपमा भइरहन्थ्यो ।
अध्यक्षले धैर्यतापूर्वक संविधानसभाको बैठकबाट नेपालको संविधान जारी गर्ने प्रक्रिया सबै पूरा गराउनुभयो । त्यसपछि राष्ट्रपतिलाई संविधानसभाबाट संविधान जारी गर्ने सहमतिका लागि अनेकपटक अनुरोध गर्नुभयो । राष्ट्रपतिले सिंगो तराईका राजनीतिक पार्टीहरू तयार नभएको तर्क दिँदै संविधान जारी गर्न मानिरहनुभएको थिएन । आफ्ना विनम्र प्रयत्नहरू असफल भएपछि पनि संविधानसभा अध्यक्षले आश्विन २ गते राष्ट्रपति भवन गएर यो युगीन महत्त्वको ऐतिहासिक अवसर नगुमाउन राष्ट्रपतिलाई अनुरोध गर्नुभयो ।
राष्ट्रपतिलाई यो पनि जानकारी गराउनुभयो कि उहाँ नआए पनि संविधानसभाबाट नेपालको संविधान जारी हुनेछ । संविधान जारी गर्ने पूर्ण अधिकार संविधान सभालाई नै रहेको पनि राष्ट्रपतिलाई जानकारी गराउनु भयो । उहाँ फर्केर निवास आएपछि राष्ट्रपतिले फोन गरी संविधान जारी गर्ने ऐतिहासिक कर्तव्य मैले पूरा गर्छु भनेर जानकारी गराउनुभएको थियो । सोहीअनुसार २०७२ साल आश्विन ३ गते नेपालको संविधान जारी भयो ।
म आज सम्झन्छु, ठीक समयमा ठीक निर्णय गर्ने त्यो बौद्धिकता र साहसी व्यक्तित्वसहितको सुवास हुनुहुँदैनथ्यो भने त्यस समयमा अकल्पित घटना पनि हुनसक्ने थियो । कमरेड एवं सहयोद्धा तथा नेपाली जनताका प्रिय नेता सुवास लाल सलाम ! तपाईं नेपाली जनताको मनमा युगौंयुगसम्म बाँचिरहनुहुनेछ !!
जेठ २, २०८१
नेकपा (एकीकृत समाजवादी)ले यतिबेला आफ्नो अस्तित्वको लडाईँ लडिरहेको छ । मैले अस्तित्व भनेर पार्टीमाथि धावा बोलेको हो कि भन्ने पाठकलाई लाग्न सक्छ, तर नेकपा एस यतिबेला अस्तित्वको लडाईँमै छ । पार्टी स्थापना भएको करि...
भदौ ५, २०७८
आमाले मलाई ‘तलाई त मोटोघाटो राम्रो देखिन्छ’ भन्नुहुन्थ्यो । हजुर आमा बितेर जानुभयो, उहाँले पनि त्यस्तै भन्नुहुन्थ्यो । सानोमा म दुब्लो–पातलो नै थिए । मेरो नाति खान नपाएजस्तो ‘मरनच्यास...
असार २५, २०७९
सातु नेपालीहरूको धेरै पुरानो र मौलिक परिकार हो । सातु बिहानको खाजा मानिने भए तापनि पछिल्लो समय यसलाई बिहान, दिउँसो, साँझ कुनै पनि समय खान थालिएको छ । कुनै समय सातु भनेर हेप्ने यो परिकार अति स्वास्थ्य...
साउन ३, २०८१
इप्क्षिता दाहाल त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको डोमेस्टिक टर्मिनलमा पाइला टेक्दा मेरो मन ढुकढुक भयो । एकै समयमा ममा मिश्रित भावना पैदा भयो– अलि नर्भस र उत्साहित । अघि बढ्दै जाँदा मेरो चिन्ता ...
फागुन ७, २०८०
कम्यूनिस्टहरूको चौघेराभित्र बाल्यकाल बिताएको भएर होला, सानै उमेरदेखि मैले कांग्रेस कार्यकर्तालाई कांग्रेसी भनेको सुनेको थिएँ । अलि होच्याएर, अलि नमीठो गरेर यी कांग्रेसीहरू भनेर सम्बोधन गर्ने गरेको.... । उमे...
प्रधानमन्त्रीज्यू, हिंसा कि प्रतिरोध ?
असोज ४, २०८१
तुर्केमिनिस्तानका राष्ट्रपति सपरमुरत नियाजोवको अनौठो बानी थियो । उनी चाहन्थे– संसारले उनलाई जानोस् । उनले एक पुस्तक लेखेका थिए– ‘रुन्ह’, जो प्रत्येक विद्यार्थीलाई पढ्न अनिवार्य थियो । उनल...
श्राद्ध के हो र कसरी गर्ने ?
असोज २, २०८१
आजदेखि पितृपक्ष अर्थात् सोह्र श्राद्ध प्रारम्भ भएको छ । हरेक वर्ष आश्विन कृष्ण प्रतिपदादेखि औंसीसम्मलाई पितृपक्ष भनिन्छ । यस पक्षमा सनातन धर्मावलम्बीहरू पितृहरूलाई पिण्डपानी दिएर सन्तुष्ट पार्ने प्रयास गर्छन्, जस...
चाडपर्वमा किन बढी हुन्छ सवारी दुर्घटना ?
असोज १, २०८१
विपिन गौतम वर्षायाम सकिने समय आयो । यस वर्ष प्राकृतिक प्रकोपबाट नेपाल, भारत, चीन, भियतनामलगायत देशका सडकमा विभिन्न समस्या देखिएका समाचार आए । नेपालका सडक बर्सेनि बाढीपहिरोका कारण लथालिङ्ग अवस्थाम...
![संसदीय छानबिन समितिले कसैलाई 'क्लिन चीट' दिएको छैन– सभापति थापा [अन्तर्वार्ता]](https://lktcdn.prixacdn.net/media/Surya_Thapa_pbUQ64OMNf.png)
![शहरी विद्रोह भित्रभित्रै उम्लिरहेको छ, नेताहरू भाग्ने दिन आउँछ– रवीन्द्र मिश्र [भिडियो अन्तर्वार्ता]](https://lktcdn.prixacdn.net/media/Rabindra_Mishra_Lokantar_oUyBE118h9.jfif)
![... अन्यथा, बालेन नै प्रधानमन्त्री भए पनि केही गर्न सक्दैनन्– ज्ञानेन्द्र शाही [भिडियो अन्तर्वार्ता]](https://lktcdn.prixacdn.net/media/Gyanendra_Shah_6CzNWWkahI.png)
