बैशाख १६, २०८१
महिला, बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिकमन्त्री भगवती चौधरीले ढुक्क भएर लगानी गर्न आग्रह गरेकी छिन् । आजदेखि शुरू भएको लगानी सम्मेलन २०२४ का अवसरमा सञ्चारकर्मीसँग कुराकानी गर्दै उनले यस्तो बताएकी हुन् । ...
गत भदौ १६ गते मंगलवार प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले सामाजिक सञ्जाल ट्विटरमा ट्वीट गरे । ट्वीटमा भनिएको थियो, ‘आज दिउँसो बंगलादेशकी प्रधानमन्त्री शेख हसिनासँग नेपाल र बंगलादेशबीचको मैत्रीपूर्ण सम्बन्धबारे छलफल भएको छ । द्विदेशीय व्यापार, ऊर्जा तथा ट्रान्जिटका लागि सहकार्य आवश्यकता भएको महसूस गरिएको छ । साथै नेपालमा युरिया मल तत्कालै आयातका लागि मैले गरेको आग्रहमा बंगलादेशकी प्रधानमन्त्री हसिना सकारात्मक हुनुभएको छ ।’
असार–साउनमा रोपेको धानमा मल हाल्ने समयमा बजारमा मल अभाव हुँदा किसान समस्यामा परेपछि प्रधानमन्त्री ओलीले बंगलादेशबाट मल आयात गर्न पहल गरे । यसै सन्दर्भमा प्रधानमन्त्रीस्तरीय फोनवार्ता र मल आयातको विषयले सर्वत्र चर्चा कमायो ।
धान रोप्ने समयदेखि धान गोड्ने समयसम्ममा पनि मल अभावको उही चपेटा भोगिरहेका किसानका लागि प्रधानमन्त्रीको त्यो पहलको समाचारले थोरै भए पनि सान्त्वना दियो । तर मल किसानको खेतमा कहिले पुग्ने हो ? अझै अनिश्चित छ ।
‘मल आयातका लागि प्रधानमन्त्रीस्तरीय छलफल भएपछि हामीले आधिकारिक रुपमा बंगलादेशलाई पत्र पठायौं,’ कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयका सहसचिव एवं प्रवक्ता डा. हरिबहादुर केसीले लोकान्तरसँग भने । उनका अनुसार दुवै देशबीच प्रधानमन्त्रीस्तरीय छलफल चल्नु अगावै अनौपचारिक रूपमा मल आयातबारे कुरा भएको थियो ।
मन्त्रालयले पठाएको पत्रमा बंगलादेश सरकारले सकारात्मक प्रतिक्रिया दिएको उनले बताए । ‘बंगलादेशको पत्र आएसँगै नेपालमा मल आयात कसरी गर्ने भन्ने प्रक्रियाबारे छलफल शुरू भएको छ,’ उनले भने । नेपालले बंगलादेशसँग ५० हजार मेट्रिक टन मल मागेको छ । बंगलादेशमा मल बिक्री गर्ने नीति नभएका कारण पैंचो ल्याउन लागिएको प्रवक्ता केसीले बताए ।
किसानका लागि ‘आकाशको फल’
बजारमा युरिया मलको बढी माग साउनको अन्तिम हप्तादेखि शुरू भएको थियो । भदौको तेस्रो हप्ता पूरा हुँदा समेत मल आयात प्रक्रिया अनिश्चित छ । बजारमा मल अभाव भएको १ महिना नाघिसकेको अवस्था छ । सरकारले भने बंगलादेशबाट मल आयात हुने र बजार मागलाई धान्ने बताउँदै आएको छ ।
आयातको प्रक्रिया शुरू भएको १५–२० दिनमा बंगलादेशबाट नेपालमा मल आयात शुरू हुने मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. केसी बताउँछन् । तर मल आयातको प्रक्रिया नै शुरू भएको छैन । उनी भन्छन्, ‘हामीले सक्दो छिटो गर्ने प्रयास गरेका छौं ।’
मल निर्यातका लागि बंगलादेशले नेपाललाई पत्र पठाइसकेको छ । पत्रमा कसरी आयात गर्ने, कहिलेसम्ममा आयात गर्ने र पैँचो फिर्ता कहिलेसम्म र कसरी गर्ने भन्नेबारे नेपालको धारणा मागिएको प्रवक्ता केसीले बताए । उनले भने, ‘हामीले प्रक्रिया तथा सबै कुरा उता सिफारिस गरेपछि आयातका लागि बाटो खुल्छ, जुन काम शुरू भइसकेको छ ।’
धानमा युरिया मल हाल्ने अन्तिम समय घर्किनै लागेको नेपाल सरकारका पूर्व सचिव एवं कृषि विज्ञ डा. हरि दाहालले लोकान्तरलाई बताए । ‘बंगलादेशबाट १ महिनाभित्रैमा मल आयात भए पनि यो सिजनको धानले त्यो मल नपाउने देखिन्छ,’ उनले भने, ‘आगामी १ महिनामा त धानमा चामल पसाउन शुरू भइसक्छ । धान किसानको लागि त्यो मल काम लाग्दैन ।’
आयात प्रक्रियाको नै टुंगो नभएको बंगलादेशको मल यसपालि किसानका लागि ‘आकाशको फल’ जस्तै हुने देखिएको छ ।
ठेकेदारले फसाउँदा किसानमाथि धोका
कोरोना महामारीका कारण मल अभाव भएको बताउँदै आएको कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले अहिले भने ठेकेदारको छलकपटका कारण किसानमाथि धोका भएको निष्कर्ष निकालेको छ । मल आयातको जिम्मा पाएका २ ठेकेदार कम्पनीले समयमा मल नल्याइदिँदा किसानमाथि धोका भएको प्रवक्ता डा. केसीले बताए । उनी भन्छन्, ‘खरिद नियमावली अनुसार हामीले ठेक्का दिनुपर्ने बाध्यता थियो, उनीहरूले कम मूल्यमा प्रस्ताव गरेका थिए । अहिले आएर उनीहरूले धोका दिए ।’
बजारमा अहिले साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेसनले ल्याएको युरिया मल वितरण भइरहेको छ । आइतवारसम्ममा १२ हजार मेट्रिक टनभन्दा बढी मल आयात भएको मन्त्रालयको भनाइ छ । ‘मल आयात भइरहेको छ, वितरण पनि भइरहेको छ, बिस्तारै समस्या हल हुन्छ,’ प्रवक्ता केसीले भने ।
महिला, बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिकमन्त्री भगवती चौधरीले ढुक्क भएर लगानी गर्न आग्रह गरेकी छिन् । आजदेखि शुरू भएको लगानी सम्मेलन २०२४ का अवसरमा सञ्चारकर्मीसँग कुराकानी गर्दै उनले यस्तो बताएकी हुन् । ...
अर्थमन्त्री वर्षमान पुन 'अनन्त' समेत मुछिएको १३८ किलो सुन तस्करीको फाइल पर्याप्त अनुसन्धानविनै सरकारी वकिलको कार्यालयमा पुगेको छ । अर्थमन्त्रीका रूपमा पुन आएलगत्तै भन्सार विभागले पर्याप्त अनुसन्धानविनै फा...
काठमाडौंको चण्डोल घर भएका कामोद ढुंगाना २०८० असार ३१ गते वुलिङ एयरको विद्युतीय गाडी (ईभी) किन्न नयाँ बानेश्वरस्थित बज्र ग्रुपको इभी-नेपाल मोटर्स प्रालि पुगेका थिए । अंकित मूल्य (एमआरपी) ३० लाख ९९ हजार रुप...
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछाने र सोही पार्टीका नेता समेत रहेका पूर्व बैंकर अनिल केशरी शाहले 'चेक क्लियरिङ'का सम्बन्धमा गरेको दाबीमा गम्भीर प्रश्न उठेको छ । सहकारी ठगी प्रकरणमा प्रस्टीकर...
काभ्रेपलाञ्चोकको पाँचखाल नगरपालिकाका प्रमुख महेश खरेलले झन्डै १ अर्बको प्रोजेक्टमा नेपाल महिला उद्यमी महासंघसँगको पूर्वसम्झौता उल्लंघन गर्दै आफ्नी जेठीसासू अध्यक्ष रहेको संस्थासँग सम्झौता गरेको पाइएको छ । महिला ...
प्रत्येक वर्ष वैशाख शुक्ल पूर्णिमा दिन मनाइँने बुद्धजयन्ती एवं लुम्बिनी दिवसको तयारी शुरू भएको छ । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उडड्यन मन्त्रालयअन्तर्गत रहेको लुम्बिनी विकास कोषले बुद्धजयन्ती एवं लुम्बिनी दिवसका रुपमा...
नेपालको निजामती सेवा (समग्र प्रशासन) कम व्यावसायिक भएको आरोप लाग्दै आएको छ । कर्मचारीहरूमा बुझाइको स्तर सतही देखिन थालेको छ । सकारात्मक सोच पनि खस्किएको छ । प्रस्तुतिमा आत्मविश्वास होइन, हीनभावना देखिन थालेको ...
निरन्तर १८ वर्ष लामो कन्जरभेटिभ पार्टीको सरकारलाई विस्थापित गर्दै लेबर पार्टीका नेता टोनी ब्लेयर सन् १९९७ को मे २ मा बेलायतको प्रधानमन्त्री बन्न सफल भएका थिए । लेबर पार्टीका नेता जोन स्मिथको निधनपश्चात पार्टीको ...
जनता समाजवादी पार्टीमा आएको विभाजन पहिलो पनि होइन र अन्तिम पनि होइन । राजनीतिक दलमा आएको विभाजनको लामो शृङ्खला हेर्ने हो भने पनि यो न पहिलो हो, न अन्तिम । दुःखद् कुरा के भने राजनीतिक दल विभाजनको नयाँ कोर्...