कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री वेदुराम भुसालले किसानहरूले पाउने मलको अनुदानमा दुरुपयोग भएको भन्दै सचेत रहन आग्रह गरेका छन् ।

सोमवार २०औं राष्ट्रिय धान दिवस मूल समारोह समितिले आयोजना गरेको कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै मन्त्री भुसालले किसानहरूका लागि दिइने मलको अनुदानमा दुरुपयोग हुने गरेको बताए ।

उनले अनुदानको मल गैरकिसानले लिने गरेको थाहा पाएको भन्दै यसको निम्ति स्वयं किसान पनि सचेत हुनुपर्ने बताए । उनले किसानहरूलाई अनुदानको मलको खोजी गर्न आग्रह पनि गरे ।

उनले मलको दुरुपयोग रोक्न मातहतका निकायलाई निर्देशन समेत दिए ।

उनले भने, ‘मलको वितरणमा बेथिति सहकारीहरूमा पुगेपछि हुँदो रहेछ । सहकारीमा जाँदासम्मको लागि हाम्रो एउटा सफ्टवेयर बनेको रहेछ, कृषि सामग्री कम्पनीले बनाएको । त्यसले त्यहाँसम्म पुगेको पत्ता लगाउने । त्यहाँबाट तल वितरण कसरी हुन्छ त्यसको व्यवस्थित जानकारी प्राप्त गर्न गाह्रो रहेछ । बुझ्दै जाँदा किसानलाई दिएको अनुदानको मल गैरकिसानले प्रयोग गरेको पनि पाइयो ।  खासगरी प्लाइउड कारखानाहरूले यसको प्रयोग गरिरहेका छन् । तिनीहरूले गर्नु हुने कि नहुने एउटा प्रश्न ? कतिपयले के भन्छन् भने त्यो पनि कृषिजन्य नै उद्योग हो नि पनि भन्दा रहेछन् । त्यसो भयो भने यो संसारमा कृषिभन्दा बाहिरको उद्योग त केही पनि हुँदैन । काठको उद्योगलाई कृषिको उद्योग भन्ने, फलाम पनि माटोमुनि बाटै निस्किन्छ भन्ने होला । कपडा कपासबाट धागो बनाएर कपडा कारखाना चल्छ । सबै कृषिजन्य हुने भयो । कृषिका निम्ति, कृषकका निम्ति भनेर ल्याइएको मल अथवा कृषकका लागि भनेर दिइएको अनुदान गैर कृषकलाई गएको कुरालाई कसरी बन्देज लगाउने ? अथवा कसरी त्यसलाई नियन्त्रण गर्ने भन्ने सवाल एउटा गम्भीर सवालको रूपमा देखिँदो रहेछ । मैले नयाँ कुरा सुनेको छु, कोकाकोलाले पनि रासायनिक मल खासगरी युरिया मल प्रयोग गर्छ भन्ने सुनेको छु । कोकाकोला बनाउँदा जुन फोहोर हुन्छ, त्यो फोहोर नष्ट गर्नको निम्ति युरियाको प्रयोग हुन्छ भन्छन् । मलको दुरुपयोग भएको छ किसानहरू तपाईंहरू पनि सचेत भएर यसको खोजी गर्नुहोस् भनिदिनुपर्ने भयो र हाम्रा विभिन्न निकायहरूले पनि यो काम गर्नुपर्ने भयो ।’

उनले रासायनिक मलको प्रयोग कृषिको प्रयोजनबाहेक पनि हुने गरेको भन्दै त्यसलाई पनि रोक्नुपर्ने बताए ।