कोशी प्रदेशकी आर्थिक मामिला तथा योजना राज्यमन्त्री इन्दिरा थापाले आफ्नै आफन्तका नाममा रहेको निजी जग्गामा सामाजिक संस्थाको भवन बनाएकी छन् । राज्यमन्त्री थापाले आफ्नै आमाको नाममा रहेको निजी जग्गामा धनकुटाको पाख्रिबास नगरपालिका–८ मुगामा रहेको केयर वुमेन नेपालको भवन बनाएकी हुन् । उनले प्रदेश सरकारको करिब दुई करोड बजेटबाट निजी जग्गामा भवन बनाएकी हुन् । संस्थाकी  अध्यक्षसमेत थापा आफैं हुन् । 

उनकै जोडबलमा प्रदेश सरकारले पटक पटक करोडौं रकम दिएको समेत देखिएको छ । प्रदेश सरकारबाट २०७६ सालमा केयर वुमेन नेपालका नाममा १ करोड १० लाख बजेट विनियोजन भएको थियो । २०७७ सालमा थापाले पर्यटन वन तथा वातावरण मन्त्रालयबाट पुनः केयर वुमन नेपालको भवन निर्माण गर्न ५० लाख रुपैयाँ बजेट लगेको पाइएको छ । त्यति मात्रै होइन सोही योजनामा प्रदेश सरकारले गत आर्थिक वर्षमा १० लाख र चालु आर्थिक वर्षमा पनि २५ लाख रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरेको छ । 

सरकारी सहयोगबाट संघसंस्थाका भवन बनाउन बजेट विनियोजन हुने गरेको भए पनि जग्गा संस्थाकै नाममा हुनुपर्ने कानूनी व्यवस्था छ । तर, थापाको निजी जग्गामा सरकारले करिब २ करोड बजेट विनियोजन गरेर भवन बनाएको हो ।

राज्यमन्त्री थापाकी आमा दुर्गादेवी थापाको नाममा रहेको जग्गामा अहिले दुइटा भवन निर्माण भइसकेका छन् । त्यसमा केही ऐलानी जग्गा पनि रहेको स्थानीयले बताएका छन् । जग्गामा भवन निर्माणको लागि नक्सा पास पनि नगरेको स्थानीयको दाबी छ । 

निजी जग्गामा भवन बनाउन २०७७ सालमा थापाले प्रदेश सरकारमा तीन वटा शीर्षकमा बजेट प्रस्ताव गरेको भए पनि कर्मचारीहरूले अन्तिम अवस्थामा कटाएका थिए । त्यसबेला मन्त्रालयमा रहेका एक कर्मचारीले भने, ‘एउटै संस्थामा घुमाइफिराई तीन शीर्षकमा बजेट राखिएको रहेछ, त्यो पनि पछि हामीले थाहा पायौं । दुई वटा शीर्षकको बजेट नै हटायौं, एउटा भने राजनीतिक दबाबको कारण हटाउन सकिएन ।’

सरकारको बजेटले निजी जग्गामा भवन बनाएको राज्यमन्त्री थापाले पनि स्वीकार गरेकी छन् । जग्गा संस्थाका नाममा पास गर्ने तयारी रहेको उनले दाबी गरिन् । संस्थालाई जग्गा पास गर्ने सहमति भएर वकिलमार्फत् मंजुरीनामा समेत गरिसकेको उनको दाबी छ । ‘हामीले वकिलमार्फत् मन्जुरीनामा गराएका छौ,’ उनले भनिन्, ‘आमाको नाममा रहेको जग्गाबाट एक रोपनी संस्थालाई दिने सहमति हाम्रो परिवारमा भइसकेको छ ।’ उनकी आमाको भने निधन भइसकेको छ । ‘वैशाख २३ गते अमेरिकामा रहेका दाइ आएपछि केयर वुमेनको नाममा जग्गा पास हुन्छ,’ उनले भनिन्, ‘यो ठूलो विषय होइन । राम्रो काम गर्न खोज्दा मलाई सधैँ अवरोध हुन्छ ।’ 

केयर वुमनले महिला केन्द्रित सामाजिक कार्य गर्दै आएको थापाले दाबी गरिन् । केयर वुमनले महिलासम्बन्धी रोगको उपचार गर्ने गरेको छ । 

केयर वुमनको नाममा सरकारी लगानीमा पाख्रिबास नगरपालिकाभित्रै दुई वटा भवन बनिरहेका छन् । पाख्रिबास–८ मुगामा आमाको नाममा रहेको आफ्नै जग्गामा भवन बनाएकी थापाले पाख्रिबास–४ मा संस्थाकै नाममा अर्को भवन निर्माण गरिरहेकी छन् । सो भवनको लागि अघिल्लो आर्थिक वर्षमा प्रदेश सरकारले १० लाख रुपैयाँ बजेट बिनियोजन गरेकोमा चालु आर्थिक वर्षमा १ करोड रुपैयाँ विनियोजन गरेको छ । 

पाख्रिबास–४ मा बन्दै गरेको भवनको जग्गा भने संस्थाकै नाममा रहेको राज्यमन्त्री थापाले बताइन् । त्यहाँ अस्पताल बनाउन लागेको उनको भनाइ छ । सो भवन निर्माणको लागि प्रदेश सरकारले सहरी विकास कार्यालय धनकुटामार्फत् काम भइरहेको छ । त्यो बजेटबाट टेण्डर आह्वान भइसकेको कार्यालयका प्रमुख शुरेशप्रसाद साहले जानकारी दिए । 

पाख्रिबास–४ मा रहेको संस्थाको बन्दै गरेको जग्गामा भवन बनाउन संघीय सरकारले पनि बजेट विनियोजन गरेको छ । संघीय सहरी विकास आयोजना कार्यालय धनकुटामार्फत् चालू आर्थिक वर्षमा भवनको लागि ८० लाख रुपैयाँ विनियोजन भएको थियो । कार्यालयका इन्जिनियर अभिषेकराज शाहीले आवासको भवन निर्माणको लागि टेन्डर आह्वान भई सम्झौताको चरणमा रहेको बताए । प्रदेशले भने अस्पतालको भवन बनाइरहेको छ । 

पाख्रिबास–८ मा राज्यमन्त्री थापाको निजी जग्गामा बन्दै गरेको भवनमा चालू वर्षमा पर्यटन मन्त्रालयअन्तर्गत रहेको पर्यटन विकास आयोजनाले विनियोजन गरेको बजेट पनि कार्यान्वयन प्रक्रियामा लगेको छ । केयर वुमन शान्ति पार्क तथा पर्यटन पूर्वाधार निर्माणको नाममा चालू वर्षमा छुट्टिएको २५ लाख रुपैयाँ बजेटबाट काम अगाडि बढाउन आयोजनाले लागत स्टिमेट तयार गरिसकेको छ । काम अगाडि बढाउन सम्झौताको अन्तिम चरणमा रहेको आयोजना स्रोतले जनाएको छ ।

आयोजनाले गत वर्ष पनि सोही शीर्षकमा १० लाख रुपैयाँ बजेट खर्च गरेको थियो । निजी जग्गामा सरकारी बजेट पटक–पटक लगानी गरेको विषयमा पर्यटन विकास आयोजनाका प्रमुख कुलदीप यादवले भने स्पष्ट जवाफ दिएनन् । ‘त्यसो नहुनुपर्ने हो, निजी जग्गामा सरकारी बजेट लगाउन त मिल्दैन,’ उनले भने, ‘म बाहिर छु कार्यालयमा पुगेर कागजात हेरेपछि मात्र अरु थप कुरा गरौंला ।’

निजी जग्गामा सरकारी बजेट विनियोजन र कार्यान्वयनबारे २०७६ सालमा सहरी विकास तथा भवन कार्यालय धनकुटाका प्रमुख रहेका मिलन आचार्यले पनि स्पष्ट जवाफ दिन सकेनन् । ‘पुर्जा भएजस्तो लागेको थियो, अहिले म सरुवा भएर अन्यत्रै गइसकें,’ उनले भने, ‘ कार्यालयमै बुझ्नुपर्छ ।’

धनकुटास्थित सहरी विकास कार्यालयका प्रमुख रहेका सुरेशप्रसाद साहले चालू वर्षमा पाख्रिबास–४ मा बन्दै गरेको भवनको पुर्जा रहेको बताए ।  पाख्रिबास–८ मा पहिले बनेको भवनबारे भने जानकारी नभएको उनको भनाइ छ ।