काठमाडौं – लोकसभा चुनावमा पार्टी हारेपछि कांग्रेस अध्यक्ष पदबाट राहुल गान्धीले राजीनामा दिने प्रस्ताव गरेको लगभग ७५ दिनपछि उनको राजीनामा स्वीकार त गरियो तर कांग्रेस अझै पनि गान्धी परिवारकै कब्जामा छ । 

पार्टीका सबै वरिष्ठ नेता मिलेर सोनिया गान्धीलाई अन्तरिम अध्यक्ष बनाउन सफल रहे । सोनिया अध्यक्षमा फर्केपछि राहुल गान्धीको राजनीतिक भविष्यको बाटो साँघुरिएको छ । 

राहुल अध्यक्ष भएपछि किनारामा धकेलिएका वा भूमिका खुम्च्याइएका नेताहरूले नै सोनियालाई अध्यक्ष बनाएका हुन् । लगभग दुई दशकसम्म पार्टीका सबै सानाठूला निर्णयमा प्रमुख भूमिका निर्वाह गर्ने नेताहरूलाई राहुलको नेतृत्व रहँदा पार्टीका निर्णयहरू लिइसकेपछि मात्र थाहा हुन थालेको थियो । उनीहरूको अस्तित्वलाई नै यसले खतरामा पारेको थियो र उनीहरू कुनै न कुनै परिवर्तनको पक्षमा थिए ।

राहुलले राजीनामा दिएको साढे २ महिनासम्म नयाँ अध्यक्षको खोज चलिरह्यो । तर पटकथा यस्तोसँग तयार भयो कि पार्टीको नेतृत्व सोनिया गान्धीको हातमा आइलाग्यो । परिवर्तित परिस्थितिमा राहुल नेतृत्वमा फर्किन गाह्रो देखिन्छ । 
सोनियालाई अन्त्रिम अध्यक्ष बनाइएको भए पनि उनले बढीमा दुई वर्ष अध्यक्ष चलाउने अनि त्यसपछि प्रियंका गान्धीले पार्टी चलाउने अनुमानहरू गरिएका छन् । 

भारतीय जनता पार्टीले कांग्रेसमाथि परिवारवादका विषयमा लगातार आक्रमण गरेपछि राहुलले आफ्नो राजीनामापछि गान्धी परिवारको कुनै पनि सदस्य अध्यक्ष नबन्ने कुरा बताएका थिए । तर कांग्रेस पार्टीमा गान्धी परिवारको नेतृत्वले मजबूती र एकजुटताको ग्यारेन्टी दिने मान्यता छ । 

सोनिया पुनः अध्यक्ष बनेपछि राहुलका लागि सम्भावनाहरू क्षीण बनेका छन् । यसका अनेकौं कारण छन् । पहिलो, राहुल आफैं । उनी परिवारले नेतृत्वको जिम्मेवारी लिन नहुने मान्यता राखेका छन् । त्यसैले उनी आफैं अध्यक्ष हुन नचाहलान् । 

दोस्रो, पार्टीका वरिष्ठ नेताहरूले बुझेका छन्– राहुलले एकचोटि निर्णय लिएपछि उनलाई त्यसबाट विमुख गर्न गाह्रो छ । 

तेस्रो, राहुल युगमा सोनियाका बफादार तथा वरिष्ठ नेताहरूलाई पार्टीमा अस्तित्व कायम गर्न गाह्रो परेको थियो । यी नेताहरूको खेमाले पनि राहुललाई नेतृत्वमा फर्काउन चाहँदैन । 

एजेन्सी