तपाईंले विश्व इतिहासमा धेरै युद्ध र लडाइँहरूबारे पढ्नुभएको र सुन्नु भएको होला । 

तर, के तपाइँले एउटा तरबुजाका लागि युद्ध लडिएको थाहा पाउनु भएको थियो रु जहाँ हजारौं सैनिकहरू मारिए पनि ।  

यो संसारको पहिलो युद्ध हो जुन एउटा मात्र फलको लागि लडिएको थियो । 

यो युद्ध इतिहासमा 'माटिरेको राड' को रूपमा लिपिबद्ध छ । तरबुजालाई भारतको राजस्थानका धेरै इलाकामा मटिरा भनिन्छ र राड भनेको लडाइँ हो । यो अनौठो युद्ध ३७६ वर्षअघि सन् १६४४ मा भएको थियो । तरबुजाको लागि दुई रियासतका जनताबीच लडाइँ भएको थियो ।

वास्तवमा त्यसबेला बिकानेर रियासतको सिल्भा गाउँ र नागौर राज्यको जखानियाँ गाउँको सिमाना एक अर्कासँग जोडिएको थियो । यी दुई गाउँहरू यी रियासतहरूको अन्तिम सिमाना थिए । 

बिकानेर राज्यको सिमानामा तरबुजाको रुख र नागौरको सिमानामा फलफूल रोपिएको थियो । यही फल युद्धको कारण बन्यो ।

सिल्भा गाउँका बासिन्दाले आफूले रुख लगाएमा फलफूलमा आफ्नो अधिकार रहेको बताउँथे भने नागौरका जनताले आफ्नो सिमानामा फलफूल लगाएकाले आफ्नो हो भन्थे । 

यस फलमाथिको अधिकारका लागि दुवै रियासतमा शुरू भएको लडाइँले रक्तपातपूर्ण युद्धको रुप लियो ।

सिंघवी सुखमलले नागौरको सेनाको नेतृत्व गरेका थिए भने रामचन्द्र मुखियाले बिकानेर सेनाको  । 

सबैभन्दा ठूलो कुरा यो हो कि दुवै रियासतका राजाहरूलाई यो युद्धबारे भने जानकारी थिएन । जब यो युद्ध भइरहेको थियो, बिकानेरका शासक राजा करण सिंह अभियानमा थिए, जबकि नागौरका शासक राव अमर सिंह मुगल साम्राज्यको सेवामा खटिएका थिए ।

यी दुवै राजाहरूले मुगल साम्राज्यको अधीनता स्वीकार गरे। जब दुवै राजाहरूलाई यस युद्धको बारेमा थाहा भयो, उनीहरूले मुगल राजालाई यसमा हस्तक्षेप गर्न अपील गरे । तर जबसम्म यो कुरा मुगल शासकहरूसम्म पुग्यो, युद्ध भइसकेको थियो । 

यस युद्धमा बिकानेरको रियासत विजयी भएको थियो तर दुवै पक्षका हजारौं सैनिक मारिएको बताइएको छ ।