जेठ १४, २०८०
विराटनगरमा कोशी प्रदेश नामकरणको विरोध गरिरहेका १३ जनालाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । कोशी प्रदेशसभा बैठक बोलाइएको दिन आन्दोलन गरिरहेका जातीय पहिचान पक्षधर आन्दोलनकारीलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको हो । विराट...
विराटनगर | असार १४, २०७९
राजनीतिक र औद्योगिक इतिहास बोकेको मोरङमा प्रतिनिधि सभा निर्वाचनको टिकट हत्याउन मुख्य पार्टीभित्र नेताहरूको दौडधूप शुरू भएको छ ।
गिरिजाप्रसाद कोइरालादेखि मनमोहन अधिकारीसम्मले राजनिति गरेको मोरङमा टिकटका लागि 'हाइ प्रोफाइल'देखि जिल्ला नेताहरूसम्म लबिङमा छन् ।
मोरङ काठमाडौंपछिकै सबैभन्दा धेरै निर्वाचन क्षेत्र रहेको जिल्ला हो । काठमाडौंमा १० र मोरङमा ६ वटा निर्वाचन क्षेत्र छ ।
नेपाली कांग्रेसको १४ औं महाधिवेशनमा पार्टी सभापतिको दाबेदार रहेका डा. शेखर कोइरालादेखि एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीका समकक्षी गुरु बरालसम्म उम्मेदवार बन्ने तयारीमा छन् ।
शेखर मोरङबाट उम्मेदवार बन्न लागेका 'हाइ प्रोफाइल' नेता हुन् ।
अघिल्लोपटक वाम गठबन्धनका एमाले उम्मेदवार लालबाबु पण्डितसँग झिनो मतले पराजित भएका कोइरालाले त्यसयता आफ्नो निर्वाचन क्षेत्रमा निकै मेहनत गरेका छन् ।
२०७४ को प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा कांग्रेसले आफ्नो गढ मानिने मोरङबाट झण्डै हात धुनुपरेको थियो । मोरङ क्षेत्र नम्बर २ बाट चुनाव जितेर मीनेन्द्र रिजालले कांग्रेसको इज्जत जोगाइदिएका थिए ।
अघिल्लोपटक उम्मेदवार बनेका नेताबाहेक यसपालि पूर्व उपसभामुख शिवमाया तुम्बाहाम्फेदेखि मेडिकल व्यवसायी सुनिल शर्मासम्म पनि उम्मेदवारीका लागि लबिङमा छन् ।
सत्ता गठबन्धनमा पार्टीभित्रका आकांक्षीको व्यवस्थापनभन्दा जटिल दलहरूबीचको भागबण्डा छ ।
स्थानीय तह निर्वाचनमा कांग्रेसले सोचेअनुसार परिणाम ल्याउन सकेन ।
अघिल्लोपटक ५ वटा स्थानीय तह मात्र जितेको एमालेले यसपालि ९ वटामा जीत हात पार्दा कांग्रेस खुम्चिन पुग्यो । मोरङमा गठबन्धन खासै प्रभावकारी हुन सकेन ।
स्थानीय निर्वाचनको नतिजाले एमाले आत्मविश्वासी बनेको छ । कांग्रेसलाई भने पार्टीभित्रको असन्तुष्टि व्यवस्थापन गर्दै सहयात्री दलहरूसँग प्रभावकारी तालमेल गर्ने चुनौती छ ।
मोरङमा अघिल्लोपटक दुई सीट जितेको माओवादी केन्द्रले यसपालि पनि सोही संख्यामा दाबी गरेको छ । एकीकृत समाजवादी र जसपालाई पनि मिलाउनुपर्ने चुनौती कांग्रेसलाई छ ।
मोरङ क्षेत्र नम्बर १ मा पुरानै प्रतिस्पर्धीको दाबी, एमालेमा शिवमाया पनि आकांक्षी
मोरङको क्षेत्र नम्बर १ मा वाम गठबन्धनबाट एमालेका घनश्याम खतिवडाले चुनाव जितेका थिए ।
उनी तमोर डाइभर्सनलाई चिसाङ खोलामा मिसाएर पूर्वी मोरङको खेतीयोग्य जग्गामा सिँचाइ सुविधा उपलब्ध गराउने चुनावी एजेन्डा लिएर जनतामाझ गएका थिए ।
माओवादीसँग गठबन्धन गरेर चुनावमा होमिएका खतिवडा ३७ हजार ५२४ मत ल्याएर विजयी बन्दा निकटतम प्रतिद्वन्द्वी नेपाली कांग्रेसका डिगबहादुर लिम्बूले ३१ हजार ४३६ मत प्राप्त गरेका थिए ।
कांग्रेसबाट लिम्बू नै उम्मेदवारका रूपमा दोहोरिने सम्भावना छ ।
२०७० सालमा भएको संविधान सभाको दोस्रो निर्वाचनमा लिम्बूले एमालेका घनश्याम खतिवडा र माओवादीका वर्षमान पुन ‘अनन्त’ दुवैलाई पराजित गरेका थिए ।
२०६४ देखि लगातार ३ निर्वाचनमा उम्मेदवार बनेका लिम्बू २०७० मा मात्र विजयी भए । यसपटक पनि उनी नै उम्मेदवारका रूपमा दोहोरिने सम्भावना रहेको कांग्रेसका एक नेताले बताए ।
एमालेबाट बहालवाला सांसद घनश्याम खतिवडाले नै दोहोरिने आकांक्षा राखेका छन् । तर, उनलाई पार्टीभित्रैबाट पूर्व सभामुख शिवमाया तुम्बाहाम्फेको चुनौती सामना गर्नुपर्नेछ ।
उपसभामुख हुँदै कानून मन्त्री समेत बनेकी तुम्बाहाम्फे त्यही क्षेत्रकी हुन् । उनले उम्मेदवार बन्ने आकांक्षा राखेको चर्चा एमालेभित्र छ ।
मोरङ क्षेत्र नम्बर २ मा मीनेन्द्रलाई सुजाताको चुनौती !
मोरङ क्षेत्र नम्बर २ मा अघिल्लोपटक कांग्रेसका मीनेन्द्र रिजालले चुनाव जितेका थिए । उनले वाम गठबन्धनका एमाले उम्मेदवार ऋषिकेश पोखरेललाई पराजित गरेका थिए ।
रिजालले ३५ हजार ८ सय १९ मत प्राप्त गर्दा पोखरेलले ३४ हजार १४ मत पाए ।
यो कांग्रेसका तत्कालीन सभापति गिरिजाप्रसाद कोइराला चुनाव लड्ने गरेको भूगोल हो ।
गिरिजाबाबुको पुण्यभूमिलाई नमूना क्षेत्र बनाउँछु भन्दै चुनावमा होमिएका रिजाल तत्कालीन वाम गठबन्धनका उम्मेदवारलाई हराउन सफल भए ।
उनले चिसाङ, डाँस र बक्राहा खोलाले धेरै क्षति पुगेको बताउँदै गिरिजाप्रसाद कोइरालाले शुरू गरेको काम पूरा गर्ने बताएका थिए ।
यसपटक रिजाललाई उनै गिरिजाबाबुकी सुपुत्री सुजाता कोइरालाको चुनौती छ । पार्टीभित्र सुजाताले टिकटका लागि लबिङ तीव्र बनाएकी छन् ।
सुजातालाई बाइपास गरेर जान सक्ने अवस्था पनि नरहेको कांग्रेसका स्थानीय नेता कार्यकर्ता बताउँछन् । रिजालको दाउ सुजातालाई समानुपातिकमा बस्न ‘कन्भिन्स’ गरेर टिकट हत्याउनेमा केन्द्रित छ ।
एमालेबाट भने पोखरेल नै उम्मेदवारका रूपमा दोहोरिने सम्भावना छ । अघिल्लोपटक पराजित भएकाले सहानुभूतिको मत समेत उनले पाउन सक्ने एमालेका कतिपय कार्यकर्ता बताउँछन् ।
मोरङ क्षेत्र नम्बर ३ मा एमालेभित्र प्रतिष्ठाको लडाईं
मोरङ क्षेत्र नम्बर ३ मा अघिल्लोपटक वाम गठबन्धनका एमाले उम्मेदवार भानुभक्त ढकालले कांग्रेसका सुनिलकुमार शर्मालाई पराजित गरेका थिए ।
ढकालले ४२ हजार ४ सय १३ मत प्राप्त गर्दा शर्माले ४० हजार ५ सय ७ मत प्राप्त गरेका थिए । यस क्षेत्रमा पुरानै प्रतिस्पर्धीहरूले दोहोरिने आकांक्षा राखेका छन् ।
शर्मा मेडिकल व्यवसायी हुन् । अघिल्लोपटक गठबन्धनसँग झिनो मतान्तरले हारेकाले यसपटक आफूले बाजी मार्ने उनको दाबी छ । सोही कारण पनि शर्मा नै उम्मेदवारका रूपमा दोहोरिने सम्भावना छ ।
शर्माले पार्टी सभापति शेरबहादुर देउवालाई समेत आफूले जित्ने हिसाबकिताब सुनाइसकेको चर्चा कांग्रेसवृत्तमा छ ।
तर, स्थानीय चुनावमा मोरङ– ३ कांग्रेसका लागि सुखद् रहेन । यस क्षेत्रमा पर्ने ४ वटै स्थानीय तहमा एमालेले जितेको छ । बेलबारी, सुन्दरहरैँचा र पथरी शनिश्चरे नगरपालिका तथा कानेपोखरी गाउँपालिकामा एमालेले जीत हात पारेको छ । यसमध्ये बेलबारीमा उपप्रमुखचाहिँ कांग्रेसले जितेको छ ।
शर्मा स्थानीय चुनावमा पार्टीलाई चुनाव जिताउन भनेर निकै खटेका थिए । तर परिणाम अपेक्षित आएन ।
उनलाई पार्टी संस्थापन पक्षबाट दिलिप गच्छदारले चुनौती दिने तयारी गरेका छन् । देउवा पक्षको भएकैले आफूले टिकट पाउने आशामा गच्छदार देखिन्छन् ।
मोरङ ३ मा एमालेभित्र रोचक प्रतिस्पर्धा छ । खोला फर्काउने भन्दै जनतामाझ गएर चुनाव जितेका ढकालले तीन–तीन मन्त्रालय सम्हाल्दा पनि केही नगरेको भनेर एमालेकै गुरु बरालले प्रचार गरिरहेका छन् ।
अझ रोचक त के भने बेलबारी र पथरीशनिश्चरे नगरपालिकामा टिकट वितरणका क्रममा यी दुई नेताबीच प्रतिष्ठाको लडाईं नै चलेको थियो ।
ढकाल पुरानैलाई दोहोर्याउन चाहन्थे भने बरालले नयाँ ल्याउनुपर्छ भन्दै लबिङ गरेका थिए ।
बेलबारीमा निवर्तमान मेयर ज्ञानेन्द्र सुवेदी र पथरीशनिश्चरेमा दिलिपकुमार राईलाई दोहोर्याउँदा चुनाव जित्न सकिने ढकालको दाबी थियो ।
बरालले भने १० बुँदे पक्षधर (माधव नेपालको साथ छाडेका) नेताहरूलाई टिकट दिन नहुने भन्दै लबिङ गरे । ती दुवैसँग बरालको राम्रो सम्बन्ध छैन ।
अन्ततः बरालले भनेजस्तै नयाँ उम्मेदवार तोकिए । चुनाव पनि एमालेले जित्यो । त्यसयता बरालले प्रतिनिधि सभामा उम्मेदवार बन्ने तयारी तीव्र बनाएका छन् ।
पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीको समकक्षी समेत भएकाले आफूले टिकट पाउने उनको आकांक्षा छ ।
मोरङ ३ मा एकीकृत समाजवादीका चन्द्र गुरुङले पनि दाबी गरेका छन् । यस क्षेत्रबाट एमालेका ३ पूर्व सांसद एकीकृत समाजवादीमा लागेका छन् ।
क्षेत्र नम्बर ४ मा गुरुराजको दाबी
गत चुनावमा मोरङको क्षेत्र नं. ४ मा तत्कालीन वाम गठबन्धनका माओवादी उम्मेदवार अमनलाल मोदी विजयी भएका थिए ।
मोदीले कांग्रेस नेता महेश आचार्यलाई फराकिलो मतान्तरले पराजित गरेका थिए । मोदीले ३३ हजार ४२९ मत ल्याउँदा आचार्यले २६ हजार ८०० मत मात्रै पाए ।
यसपटक मोरङ ४ मा सत्ता गठबन्धनका लागि चुनौती छ । अघिल्लोपटक जितेको क्षेत्र भएकाले माओवादीले दाबी गरेको छ भने कांग्रेसलाई पनि पार्टीभित्रै आकांक्षीको व्यवस्थापन गर्न चुनौती छ ।
कांग्रेसमा आचार्यलाई युवा नेता गुरुराज घिमिरेले चुनौती दिएका छन् ।
नेविसंघका पूर्व सभापति समेत रहेका घिमिरेले शुरूमै उम्मेदवारी घोषणा गरेका हुन् ।
‘मोरङ ४ कांग्रेसको उद्गम थलो हो । नेताले निर्वाचन क्षेत्रको ख्याल नगर्दा मात्र कांग्रेसले हारेको हो । यो क्षेत्रमा कांग्रेसको साख फर्काउने लक्ष्य छ,’ घिमिरेले भन्ने गरेका छन् ।
यो क्षेत्रमा विराटनगर महानगरपालिकाका निवर्तमान मेयर भीम पराजुलीले पनि दाबी गरेका छन् ।
एमालेबाट यस क्षेत्रमा विनोद ढकाल उम्मेदवार बन्ने सम्भावना छ । अघिल्लोपटक विराटनगर महानगरपालिकाको मेयरमा पराजित भएका ढकाल एमाले मोरङका प्रभावशाली नेता हुन् ।
यस क्षेत्रमा जीवन घिमिरे पनि टिकटका लागि दौडमा छन् ।
मुख्यमन्त्रीको उम्मेदवार बनाएको खण्डमा भने उनी प्रदेशमै दोहोरिने सम्भावना पनि रहेको निकटस्थहरू बताउँछन् ।
यस क्षेत्रमा प्रदेश कमिटी सदस्य महेश भट्टराईको पनि दाबी छ ।
क्षेत्र नम्बर ५ मा पनि गठबन्धनलाई भागबण्डाको सकस
मोरङ ५ मा अघिल्लोपटक वाम गठबन्धनका माओवादी उम्मेदवार शिवकुमार मण्डल विजयी भएका थिए ।
उनले २२ हजार ९४५ मत ल्याउँदा निकटतम प्रतिद्वन्द्वी कांग्रेस उम्मेदवार अमृतकुमार अर्यालले १९ हजार १ सय ५३ मत ल्याए ।
वि.सं २०६४ को संविधान सभा निर्वाचनमा यही भूगोलबाट तत्कालीन मधेशी जनअधिकार फोरमका अध्यक्ष उपेन्द्र यादव निर्वाचित भएका थिए ।
२०७० सालको संविधान सभा निर्वाचनमा यादव नेपाली कांग्रेसका अमृतकुमार अर्यालसँग पराजित भए ।
२०७० सम्म मोरङमा ९ वटा क्षेत्र थियो । अहिले ६ वटा क्षेत्रमा सीमित भएको छ ।
यो क्षेत्रमा पनि माओवादीले दाबी गरेको छ । गठबन्धनका लागि यो क्षेत्र पनि भागबण्डाका लागि चुनौतीपूर्ण छ ।
मण्डलले विराटनगरलाई प्रदेशको राजधानी बनाउने र रंगेली–विराटनगर क्षेत्रभित्र औद्योगिक क्षेत्र विकास गर्ने एजेन्डा अगाडि सारेका छन् ।
माओवादीसँग तालमेलमै अप्ठ्यारो पर्ने अवस्था आए अर्याललाई कांग्रेसले समानुपातिकमा राख्न सक्ने चर्चा पनि छ ।
कांग्रेसमा अर्याललाई चुनौती दिने अन्य उम्मेदवार अगाडि आएका छैनन् । फरक–फरक पार्टीका भएपनि अर्याल र मण्डलबीच सम्बन्ध सुमधुर नै रहेको बताइन्छ ।
यस क्षेत्रबाट एमालेमा भने योगचन्द्र मण्डल उम्मेदवार बन्ने चर्चा छ । मण्डल जीवन विकास लघुवित्त वित्तीय संस्थाका अध्यक्ष हुन् ।
जीवन विकासबाट लिएको ऋणको ब्याजमा छुट दिएर चुनाव जित्न सक्ने हिसाब उनले एमाले नेताहरूलाई सुनाएका छन् ।
माओवादी छाडेर एमालेमा लागेका दिलिप बगडियाले सोही लघुवित्तबाट लिएको ऋण तिरिदिएकाले रंगेलीमा चुनाव जितेको आरोप विपक्षीले लगाउने गरेका छन् ।
क्षेत्र नम्बर ६ मा शेखर र लालबाबु नै प्रतिस्पर्धी
मोरङ क्षेत्र नम्बर ६ मा कांग्रेसबाट हेभीवेट उम्मेदवार शेखर कोइराला दोहोरिने पक्कापक्की छ ।
पार्टीको १४ औं महाधिवेशनमा सभापतिको उम्मेदवार रहेर देउवालाई कडा टक्कर दिएका कोइराला लामो समयदेखि आफ्नो निर्वाचन क्षेत्रमै सक्रिय छन् ।
अघिल्लोपटक वाम गठबन्धनका एमाले उम्मेदवार लालबाबु पण्डितसँग झिनो मतले पराजित भएका कोइराला त्यसयता निरन्तर जनताको घरदैलोमा छन् ।
कहिले स्वास्थ्य जाँच गर्नेदेखि कहिले जनताका समस्या सुनेर त्यसको समाधानमा सघाउने काम शेखरले गरिरहेका छन् । पार्टी र सत्ता गठबन्धन दुवैमा शेखरलाई उम्मेदवार बन्न खासै चुनौती देखिएको छैन ।
राष्ट्रिय सभाका पूर्व सदस्य रमेशजंग रायमाझीले कांग्रेसभित्र टिकटको दाबी गरेका छन्, तर शेखरलाई छाडेर पार्टीले उनलाई टिकट दिने सम्भावना नगण्य रहेको कांग्रेस कार्यकर्ताहरू नै बताउँछन् ।
शेखर आफ्नो क्षेत्रमा मात्र नभएर सिंगो जिल्लामा नै पार्टीको साख फर्काउने मिसनमा लागेको उनका निकटस्थहरू बताउँछन् ।
अघिल्लोपटक लालबाबुले ३३ हजार ९४१ मत प्राप्त गर्दा शेखरले ३३ हजार २६६ मत ल्याएका थिए ।
त्यतिबेला लालबाबु कहिले ट्याम्पो त कहिले साइकल चढेर चर्चित भएका थिए । सामान्य प्रशासन मन्त्री छँदा डीभी तथा पीआरवाला कर्मचारीविरुद्ध कडा रूपमा उत्रिएको लाभ पनि उनलाई चुनावमा भएको थियो ।
विराटनगरलाई प्रदेशको राजधानी बनाउँदै ग्रेट विराटनगरको योजना लिएर उनी चुनावी मैदानमा गएका थिए । विराटनगरदेखि चिनियाँ नाका किमाथांकासम्म जोड्ने कोशी राजमार्गको निर्माणलाई तीव्रता दिने लालबाबुको योजना थियो ।
एमालेबाट यसपटक पनि लालबाबु नै उम्मेदवारका रूपमा दोहोरिने सम्भावना छ ।
कतिपयले मोरङबाट यसपालि प्रचण्डका ज्वाइँ जीवन आचार्य पनि उम्मेदवार बन्न सक्ने चर्चा गरेका छन् ।
तर, माओवादीलाई अघिल्लोपटक जितेका दुई क्षेत्र आफ्नो भागमा पार्न नै चुनौती रहेकाले उनको सम्भावना क्षीण रहेको माओवादीकै नेता/कार्यकर्ता बताउँछन् ।
विराटनगरमा कोशी प्रदेश नामकरणको विरोध गरिरहेका १३ जनालाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । कोशी प्रदेशसभा बैठक बोलाइएको दिन आन्दोलन गरिरहेका जातीय पहिचान पक्षधर आन्दोलनकारीलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको हो । विराट...
प्रतिनिधिसभाको बैठक आइतबार बस्दैछ । दिउँसो १ बजे बस्ने बैठकमा अर्थमन्त्री डा प्रकाशशरण महतले आर्थिक सर्वेक्षण पेश गर्ने कार्यक्रम छ । बजेट आउने अघिल्लो दिन अर्थमन्त्रीले संसदमा आर्थिक सर्वेक्षण पेश गर्ने परम्पर...
आर्थिक वर्ष २०८०/८१ का लागि नेपाल सरकारको वार्षिक नीति तथा कार्यक्रम प्रतिनिधिसभाबाट बहुमतले पारित भएको छ । शनिबार बसेको प्रतिनिधि सभा बैठकले सरकारका नीति तथा कार्यक्रम बहुमतले पारित गरेको हो । नेकपा म...
विभिन्न ६१ जना नागरिक अगुवाले नागरिकतासम्बन्धी विधेयक प्रमाणीकरण नगर्न राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेललाई आग्रह गरेका छन् । साध्यबहादुर भण्डारी, डा सुरेन्द्र भण्डारी, रामकुमार रिजाल, सुवोधराज प्याकुरेल, अनिल योगी, स्वागत...
‘लोकान्तर राउण्ड अप’मा पाठकवृन्दलाई स्वागत छ । सधैँझैँ आज पनि हामी बितेका २४ घण्टाका मुख्यमुख्य घटनाक्रमसहित उपस्थित भएका छौँ– पशुपतिको जलहरी प्रकरणमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड...
नागरिकता विधेयक प्रमाणीकरणका लागि सरकारले राष्ट्रपति कार्यालयमा पत्राचार गरेको छ । शनिवार प्रतिनिधिसभा बैठकमा बोल्दै माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष समेत रहेका प्रधानमन्त्री प्रचण्डले राष्ट्रपति कार्यालयमा नागरिकता विधेयक ...
सामान्यतया रूपान्तरण भन्नाले कुनै पनि वस्तुको रूप वा गुणमा परिवर्तन वा बदलाव, संस्था, समाज या व्यक्तिको चेतना वा गुणवत्तामा आधारभूत परिवर्तन वा सुधार भन्ने जनाउँछ । अंग्रेजीमा 'ट्रान्सफर्मेशन'...
हाम्रो सडकमा सधैँ एउटा नारा गुञ्जिरह्यो, ‘भ्रष्टाचारीलाई फाँसी दे !’ यो नारा सडकले त सुन्यो, तर सदनले कहिल्यै सुनेन । सर्वसाधारण जनता आजित भएर भ्रष्टाचारीलाई ‘मारिदे’ भनेका हुन् । नागर...
नेपालीलाई नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका पठाउने प्रपञ्चको पूरै पर्दाफास हुन अझै केही समय लाग्ला । यो प्रकरणलाई नेपाली समाजको चेत रत्तिभर बदलिएको छैन भन्ने एउटा गतिलो उदाहरणका रूपमा लिन सकिन्छ । गणतन्...