माघ १५, २०८०
अन्तिम समयमा आएर कुनै फेरबदल नभएको खण्डमा सम्भवत: आज एनसेलको शेयर खरिद बिक्री सम्बन्धमा छानबिन गर्न सरकारले गठन गरेको समितिले आफ्नो अध्ययन प्रतिवेदन बुझाउने छ । बहस चरम उत्कर्षमा पुगेका कारण एक निजी कम्पनीको अप्...
नाटोले प्रवाह गर्ने गलत सूचनाले जेसुकै भनोस्, साम्राज्यवादको केन्द्रमा चरम अव्यवस्थाको स्थिति छ ।
पश्चिमी साम्राज्यका तीन राजधानीहरू वाशिङटन, लन्डन र पेरिसमा शासन व्यवस्था धर्मराएको छ, सरकारी कामकाज ठप्प छ अनि पतनको संघारमा छ वा आफ्नै जनताको विरोधको चपेटामा छ ।
उनीहरूले शत्रु ठानेका मस्को र बेइजिङमा बरू नववर्ष आशावाद र आत्मविश्वासका साथ आएको छ । यो तथ्य हो, यो समाचार हो ।
हामी साम्राज्यको शीर्ष स्थानबाटै शुरू गरौं । अमेरिकी सरकार अहिले ठप्प छ अनि सरकारी निकायहरूबीच रडाको छ ।
रक्षामन्त्री जिम म्याट्टिसले राजीनामा दिएका छन् अनि राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पले विदेशमा गरिँदै आएका महंगा र पराजयोन्मुख युद्धबाट अमेरिकालाई संलग्न नगराउने भनी गरेको निर्णयका कारण रिसाएका युद्धपिपासुहरूले धमाधम राजीनामा दिन थालेका छन् । राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार जोन बोल्टनले सिरियाको विषयमा ट्रम्पलाई खुला चुनौती दिएका छन् र तल्लो सदनमा बहुमत ल्याएको डेमोक्रेटिक पार्टीले उनलाई महाअभियोग लगाउनका लागि कम्मर कसिरहेको छ ।
राष्ट्रपति ट्रम्प कति समय टिक्लान् भन्ने विषयमा कसैलाई थाहा छैन र उनका उत्तराधिकारीका रूपमा रहेका उपराष्ट्रपति माइक पेन्सका विचारलाई सर्सर्ती हेर्दा मात्र थाहा हुन्छ, ट्रम्पको ठाउँमा पेन्सलाई ल्याउने इच्छा कसैले पनि राखेको छैन ।
उता लन्डनमा बेलायती प्रधानमन्त्री टेरिजा मे मृत्युदण्डको सजाय पाएको व्यक्ति जस्तो गरी हिँडिरहेकी छन् । युरोपेली संघबाट बेलायतको बहिर्गमन अझै पनि अनिश्चितताको भुमरीमा छ जबकि ब्रेक्जिटका लागि अब जम्मा ७३ दिन बाँकी छ । संसदबाहिर हिंसा चर्किन थालेको छ, कुनै पनि खेमाले बहुमत पाउन सकेको छैन । अनि आमनिर्वाचन पनि तत्कालै गर्न मिल्ने अवस्था छैन किनकि चुनाव भयो भने साम्राज्यवादविरोधी नेता जेरेमी कोर्बीनले जित्ने सम्भावना रहन्छ र युद्धपिपासुलाई त्यो पच्ने कुरै भएन ।
नाम मात्रको ब्रेक्जिट जसलाई टेरिजा मेको डील भनेर पनि चिनिन्छ हाउस अफ कमन्समा प्रचण्ड बहुमतका साथ अस्वीकृत भइसकेको छ ।
तेस्रो विकल्प भनेको नयाँ जनमतसंग्रह हो । यस्तै जनमतसंग्रहको माग पेरिस तथा फ्रान्सका अन्य शहरहरूमा पनि उठ्ने सम्भावना छ । दोस्रो जनमतसंग्रहले इंग्ल्यान्डमा सामाजिक शान्तिमाथि जोखिम पार्ने सम्भावना छ । ब्रेक्जिटको पक्षमा मतदान गर्ने लाखौं मतदातासँग अब गुमाउनुपर्ने केही कुरा पनि बाँकी छैन ।
उता फ्रान्समा राष्ट्रपति इम्मानुएल म्याक्रोंको स्थिति फ्रान्सेली क्रान्तिपछि गिँडिएका लुई १७औंको जस्तो भएको छ । कुन बेला उनको कार्यालयमा विरोधीहरू पसेर ध्वस्त गर्ने हुन्, पत्तो छैन ।
केही दिनअघि म्याक्रोंका प्रवक्तालाई पछाडिको ढोकाबाट भगाउनुपरेको थियो किनकि विरोधकर्ताहरूले हाइज्याक गरेको एक ट्रक प्रवक्ताको सरकारी कार्यालयको ढोका फोरेर भित्र पसेको थियो । म्याक्रोंले डामास्कसमा अस्थिरता मच्चाउनका लागि गरेको प्रयास र किएभमा गरेको उत्पात अहिले फर्किएर फ्रान्सेली गणतन्त्रको आधारलाई नै हल्लाउन थालेको छ ।
म्याक्रोंले जतिसुकै बेवास्ता गरेपनि विगत दश हप्तादेखि सबै राजनीतिक विचारधाराका फ्रान्सेलीहरूले राष्ट्रपतिको राजीनामा माग्दै चर्को र क्रमशः हिंस्रक हुँदै गएको प्रदर्शन गरिरहेका छन् । म्याक्रोंले विरोध साम्य पार्न गरेका जुनसुकै कामले पनि विरोधकर्ताहरूलाई शान्त बनाउन सकेको छैन ।
इटलीका उपप्रधान तथा गृहमन्त्री म्यात्तियो साल्भिनीले व्यक्तिगत रूपमा फ्रान्सेली राष्ट्रपतिलाई निन्दा गर्दै उनी ‘आफ्नो जनताविरुद्ध रहेको’ बयान दिएका छन् । यसरी उनले विरोधकर्ता पहेंलो ज्याकेटहरूको पक्ष लिएका छन् ।
शनिवार लन्डनमा मानिसहरूले पहेंलो ज्याकेट आन्दोलनकै तरिका अपनाउँदै बेलायती सरकारको सेवा कटौतीसम्बन्धी निर्णयको भव्य विरोध गरे । केन्द्रले थाम्न नसक्ने स्थिति आएको छ ।
पुरानो व्यवस्था मरिरहेको छ र नयाँ जन्मिन सकेको छैन । पश्चिमले बेलैमा ध्यान नपुर्याउने हो भने राक्षसहरूको समय आउने देखिएको छ ।
(पश्चिमको यो अस्तव्यस्तताका पछाडि नवउदारवाद कारणका रूपमा रहेको कुरा प्रस्ट छ । आरटीमा प्रकाशित अर्को लेखमा केन लिभिङस्टोनको निष्कर्ष यहाँ सान्दर्भिक ठहर्छ । उनी भन्छन्, ‘संसारभरि हामीले महाधनी र ठूला कर्पोरेट हाउसहरूका झूटलाई चुनौती दिने अनि त्यस्ता कर्पोरेटका कठपुतलीका रूपमा रहेका राजनीतिकर्मीहरूको भण्डाफोर गर्ने काममा लाग्नुपर्छ । युरोप र अमेरिका दुवैमा ४० वर्षदेखि राज गरिरहेको नवउदारवादलाई अन्त्य नगरेसम्म स्थिति झनझनै खराब हुँदै जानेछ ।)
आरटीमा प्रकाशित जर्ज ग्यालोवेको विश्लेषणको भावानुवाद
अन्तिम समयमा आएर कुनै फेरबदल नभएको खण्डमा सम्भवत: आज एनसेलको शेयर खरिद बिक्री सम्बन्धमा छानबिन गर्न सरकारले गठन गरेको समितिले आफ्नो अध्ययन प्रतिवेदन बुझाउने छ । बहस चरम उत्कर्षमा पुगेका कारण एक निजी कम्पनीको अप्...
दुई–दुईपटक मिर्गौला फेरेको शरीर । मध्यजाडो नजिकिँदै गरेका मंसिरका चिसा दिन । त्यसमाथि वृद्धावस्था । यस्तो बेला ७० नाघेकाहरूको अधिकांश समय ओछ्यानमै बित्छ । नभए पनि घरको चार दिबारभित्र आराम गरेर अनि तात...
फागुन २१ मा नाटकीय ढंगले सत्ता समीकरण बदलिएको दुई महिना पनि नबित्दै नयाँ समीकरणका लागि कसरत भइरहेको संकेत देखिएको छ । नेपाली राजनीति तथा सत्ताका खेलाडीसँग निकट विश्वसनीय स्रोतले भित्रभित्रै अर्को नयाँ स...
एकाधबाहेक अधिकांश मन्त्रीले प्रभावकारी कार्यसम्पादन गर्न नसकेपछि प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ स्वयंले मन्त्रीहरूलाई प्रस्ट चेतावनी दिएका छन् । नेपालीलाई नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका ला...
चरम आर्थिक संकटबाट गुज्रिएको श्रीलंकाले सन् २०२२ को अन्त्यतिर औषधि किन्ने क्षमता पनि गुमाएको थियो । ५० अर्ब डलरभन्दा बढीको विदेशी ऋण 'डिफल्ट' भएको थियो भने लाखौंले रोजगारी गुमाएका थिए । दशौं लाख मान्छे...
सत्ता र शक्तिको आडमा गैरकानूनी ढंगले सरकारी जग्गा हडप्ने नेपालको शक्तिशाली व्यापारिक घराना चौधरी ग्रुपमाथि राज्यको निकायले पहिलोपटक छानबिन थालेको छ । काठमाडौंको बाँसबारीमा ठूलो परिमाणमा सरकारी जग्गा...
नेपालको निजामती सेवा (समग्र प्रशासन) कम व्यावसायिक भएको आरोप लाग्दै आएको छ । कर्मचारीहरूमा बुझाइको स्तर सतही देखिन थालेको छ । सकारात्मक सोच पनि खस्किएको छ । प्रस्तुतिमा आत्मविश्वास होइन, हीनभावना देखिन थालेको ...
निरन्तर १८ वर्ष लामो कन्जरभेटिभ पार्टीको सरकारलाई विस्थापित गर्दै लेबर पार्टीका नेता टोनी ब्लेयर सन् १९९७ को मे २ मा बेलायतको प्रधानमन्त्री बन्न सफल भएका थिए । लेबर पार्टीका नेता जोन स्मिथको निधनपश्चात पार्टीको ...
जनता समाजवादी पार्टीमा आएको विभाजन पहिलो पनि होइन र अन्तिम पनि होइन । राजनीतिक दलमा आएको विभाजनको लामो शृङ्खला हेर्ने हो भने पनि यो न पहिलो हो, न अन्तिम । दुःखद् कुरा के भने राजनीतिक दल विभाजनको नयाँ कोर्...