काठमाडौं – वसन्त ऋतुमा रुखका पालुवा पलाउँछन्, त्यही सिजनमा पार्टीलाई हराभरा बनाउन कांग्रेसले जागरण अभियान शुरू गर्‍यो ।

प्रमुख प्रतिपक्षी नेपाली कांग्रेस अहिले जागरण अभियानका लागि देश दौडाहामा छ तर जागरण अभियान प्रभावकारी नभएको भन्दै स्वयं शीर्ष नेतृत्वबाटै आरोप आइरहेको छ ।

सोमवार आफ्नै निवासमा पार्टीका जिल्ला नेताहरू बोलाएर प्रकाशमान सिंहले जागरण अभियान प्रभावकारी नभएको आरोप लगाए ।

कांग्रेस लथालिंग भएको भन्दै सिंहले व्यक्तिगत स्वार्थमा चलाउन खोजिएको आरोप लगाए । पूर्वमहामन्त्री समेत रहेका सिंहले कांग्रेस विचार र सिद्धान्तमा चल्न छोडेको र यसले निराशाजनक स्थिति पैदा गरेको विचार व्यक्त गरे । कांग्रेसले चलाएको जागरण अभियानले कांग्रेसमा भएको ऊर्जा पनि क्षति भएको तर साँच्चिकै जागरण भित्रिन नसकेको सिंहको भनाइले नै प्रष्ट पारेको छ ।

निर्वाचनमा पराजय व्यहोर्ने बित्तिकै कांग्रेसभित्र जागरण अभियानको माग भएको थियो । वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेल पक्षीय नेताहरूले पार्टीभित्र यस्तै प्रकारको अभियान चलाउनुपर्ने माग गरेका थिए । तर सभापति शेरबहादुर देउवाले पौडेलको मागलाई एउटा कानले सुनेर अर्काे कानले उडाइदिए । हारको जिम्मा कसले लिने भनेर लामो समय बहस चलेको थियो । त्यो बहस आजसम्म पनि चालू छ ।

नेता सिंहले नै जागरण अभियान प्रभावकारी नभएको आरोप लगाउन थालेपछि कांग्रेस अन्य नेता कार्यकर्ता अभियानलाई लिएर उत्साहित देखिएका छैनन् । कतिपयले समयमै हुनुपर्ने महाधिवेशन सार्ने प्रयोजनका लागि जागरण अभियान ल्याइएको दाबी गरेका छन् । पूर्वमन्त्री तथा नेपाली कांग्रेसका पूर्व मुख्य सचेतक लक्ष्मण घिमिरेले ‘झारा’ टार्नका लागि जागरण अभियान चलाइएको टिप्पणी गरे ।

‘महाधिवेशन समयमै गर्ने हो भने अहिलेदेखि तयारी शुरू हुनुपर्थ्यो,’ घिमिरेले लोकान्तरसँग भने, ‘तर महाधिवेशनको तयारी नगरिकन कांग्रेस जागरण अभियान भन्दै झारा टार्ने काम भएको छ । यही नेतृत्वले कांग्रेसलाई अघि लैजान सक्ने अवस्था देखिएन । सभापतिज्यू आफ्नो कार्यकाल लम्ब्याउने र महाधिवेशन समयमै नगर्ने खेलोमा लाग्नुभएको प्रष्ट देखिन्छ ।’

७७ जिल्लाकै ७ सय ५३ स्थानीय तहसम्म व्यापक रूपमा अभियान लैजाने भनिएपनि लथालिंग संरचना र पार्टीका शीर्ष नेताहरूबीच पानी बाराबारको स्थिति देखिएकाले अभियान प्रभावकारी नभएको हो । बरू जागरण अभियानका नाममा भएका कतिपय प्रदेश र जिल्लामा भएका कार्यक्रमलाई स्थानीय नेता कार्यकर्ताले नेतृत्वविरुद्ध कुण्ठा पोख्ने माध्यम बनाएका छन् ।

दुई साताअघि काठमाडौंमा आयोजित एक कार्यक्रममा पार्टीका नेता शेखर कोइरालाले पार्टीको तल्लो तहमा नभई माथिल्लो तहमा जागरणको आवश्यकता रहेको भन्दै व्यंग्य गरे । ‘नगरदेखि गाउँ वडासम्म पार्टी एकाई नै नबनेको अवस्थामा कसलाई जागरुक बनाउन राष्ट्रिय जागरण अभियान चलाइएको हो ?’ कोइरालाले प्रश्न गरेका थिए । यो प्रश्न कांग्रेसभित्र अनुत्तरित प्रश्न हो ।

जागरण अभियान प्रभावकारी बनाउन कांग्रेसले केन्द्रीय अनुशासन समितिलाई परिचालन गरेर शीर्ष नेताविरुद्ध अभिव्यक्ति दिन नपाइने नियम ल्याएको थियो तर कांग्रेसभित्र शीर्ष नेताहरूले नै पार्टी र पार्टीले सञ्चालन गरेको अभियानमाथि व्यंग्य कस्दै आइरहेका छन् । पार्टीको अनुशासन समिति मौन छ । यसबारेमा कांग्रेस अनुशासन समितिका संयोजक भीष्म आङदाम्बे चुप छन् । ‘शीर्ष नेताले पार्टीकै विरुद्ध गतिविधि गरेको उजुरी आएको छैन, नआएको उजुरीमाथि छानबिन गर्ने कुरा भएन,’ आङदाम्बेले भने । 

वैशाख २५ गतेबाट शुरू भएको जागरण अभियानको पहिलो चरण १ महिना अर्थात जेठ २५ गते सकिन्छ । पहिलो चरणमा ७७ वटै जिल्लामा केन्द्रीय कार्यसमितिका नेताहरूलाई खटाइएको थियो तर अभियान त्यति व्यापक र प्रभावकारी हुन सकेन । ‘सञ्चारमाध्यमले पनि त्यति ध्यान दिएनन्,’ एक केन्द्रीय समिति सदस्यले भने, ‘७७ वटै जिल्लामा कार्यक्रम त भएको थियो तर कतिपय कार्यक्रमहरू भाषणबाजी गर्ने मात्रका कार्यक्रमहरू भए । सञ्चारमाध्यमको ध्यान आकर्षण गर्ने गरी कार्यक्रमहरू हुन सकेनन् ।’

जागरण अभियानले कांग्रेस पार्टीको महासमिति बैठकबाट पारित नीति, कार्यक्रम र संशोधित विधानबारे पार्टीको स्थानीय तहसम्म कार्यकर्ता र शुभेच्छुकलाई सुसूचित गराउने उद्देश्य राखेको थियो । राष्ट्रव्यापी रूपमा नवीन ढंगको एकता, समन्वय, हार्दिकता बढोत्तरी गर्न पार्टी सुदृढीकरणका विविध गतिविधि अघि बढाउने जागरण अभियानको मुख्य उद्देश्य थियो तर अभियान नेताहरूको भाषणबाजीमा मात्र सीमित रहेको छ ।

रुखका पालुवाले वातावरण हराभरा भइरहेको बेला जागरण अभियानले कांग्रेस पलाउला वा झन् अन्तर्द्वन्द्वमा फस्ला ? यसको जवाफ भविष्यले दिनेछ ।