कर्णाली प्रदेशको एक मात्र सुगम नगरपालिकाको वर्गिकरणमा परेको वीरेन्द्रनगर नगरपालिकामा कोरोना त्रासलाई मध्यनजर गर्दै स्यानिटाइजर गेट निर्माण गरिएको छ । उक्त गेट सुर्खेतका दुइ जना युवा वैज्ञानिकले निःशुल्क रुपमा निर्माण गरि नगरपालिकालाई शनिबार हस्तान्तरण गरेका हुन ।

कोरोना भाईरस नियन्त्रण तथा रोक्थामका लागि प्रत्येक व्यक्तिमा हुने किटाणुको संक्रमण नियन्त्रण गर्न स्यानिटाइजर एक नौलो आविष्कार भएको युवाहरुले दाबी गरेका छन् ।सुर्खेत निवासी युवा बैज्ञानिक श्याम कुमार विष्ट (साइन्स फिजिक्स), राजेन्द्र विष्ट (वायो केमिस्ट) ले सोलार जडित अत्याधुनिक वाक थ्रो स्यानिटाइजर गेट नेपालमै पहिलो पटक निर्माण गरेका हुन ।

सुर्खेत साइस एण्ड सर्जिकल र सुर्खेत वायु केमिकल एण्ड आइजिन इण्डस्ट्रिका सञ्चालक रहेका दुई भाईले नयाँ प्रविधिको निर्माण गरी वीरेन्द्रनगर नगरपालिकालाई हस्तान्तरण गरेका छन् । वीरेन्द्रनगर नगपालिकाको स्वास्थ्य शाखाको निर्देशन, प्रत्यक्ष निगरानी र सल्लाहमा निर्माण गरी नगरपालिकालाई निःशुल्क हस्तान्तरण गरिएको हो ।

‘कार्यालय वा घरमा प्रवेश गर्ने व्यक्तिहरुलाई सुरक्षित बनाउने स्यानिटाइजर गेट आफनै सृजना र मौलिकमा निर्माण गरी प्रयोगमा ल्याइएको हो । जनघनत्व बढी आवत जावत गर्ने कार्यालय वा घरमा समेत प्रयोग गर्न सकिने छ ।’ वैज्ञानिक विष्टले भने, ‘गेटले केमिकलको छिर्काउ विधिबाट सोलारको सहायताबाट मोटरपम्प प्रयोग गरेर नोजलबाट केमिकल स्प्रे गराएर कुनै पनि व्यक्तिलाई संक्रमण भाईरस रहित, सुरक्षित गराउन सकिने छ ।’

यो मेसिनको प्रयोग गरी दैनिक हजारौंको सख्याका व्यक्तिहरुलाई पूर्ण रुपमा संक्रमणका किटाणु रहित, सुरक्षित गराउन सकिन्छ उनको भनाइ छ । गेटमा यसमा मुख्यगरी दुई वटा प्रवेशद्धार रहेका छन् । एउटाबाट जाने र अर्कोबाट फर्किने द्धार बनाइएको छ ।

ढोकाभित्र प्रवेश गर्दा मेसिनमा रहेको सेन्सरले मोटर स्टार्ट गर्दछ र सोलारको सहायताले ट्याङ्कीमा रहेको केमिकल वास्विकरण विधिबाट व्यक्तिलाई पूर्ण रुपमा सेनिटाईज गराउन सकिने निर्माणकर्ता बैज्ञानिक राजेन्द्र विष्टले जानकारी दिए । 

यसमा प्रयोग भएको मुख्य केमिलक विश्वभर प्रयोग हुँदै आएको डिसइन्फयाक्टेन्ट रुपमा रहेको सोडियम हाइपोक्लोराईटको प्रयोग गरिएको उनको भनाइ छ । सोलार सिस्टमको जडान गर्दा ८० हजार, विद्युतिय सिस्टम जडान गर्दा ६० हजार लागत लाग्ने उक्त प्याकेजमा ५० लिटरको केमिकल हस्तान्तरण हुने जनाइएको छ ।

यसका बारेमा थप जानकारी लिनुपरेमा फोन नं. ९८४८१६०१०५ र ९८५८०५२९२४ मा सम्पर्क राख्न युवा वैज्ञानिकले आग्रह गरेका छन् ।

वीरेन्द्रनगर उपप्रमुख मोहनमाया ढकालले मेसिनका कारण नगरपालिकामा आउने सेवाग्राही तथा कर्मचारीहरुलाई कोरोनाको त्रासले असर नपारोस र केहि हदसम्म जोगिने वातावरण बनोस भन्ने ध्येयका साथ जडान गरिएको बताइन् । ‘यहाँ आउने हरेक नागरिक तथा कर्मचारीबाट अर्को व्यक्ति त्रसित हुने अवस्था नआओस भन्ने उदेश्यका साथ यो प्रविधिको जडान गरेका हौं,’ उनले भनिन्, ‘अब नगरपालिकामा काम गर्दा थप सजगता हुने र कोरोना फैलिनबाट केहि हदसम्म भएपनि रोक लाग्ने मैले महसुस गरेको छु । युवा वैज्ञानिकहरुको यो आविष्कार गजबको छ ।’