माहुरी (मौरी) आफ्नो जीवनमा कहिल्यै सुत्दैन । 

यो जीव यति धेरै मेहनती हुन्छ कि एक थोपा मह खोज्न लगभग १० किलोमिटर टाढासम्म जान्छ ।

पहिले–पहिले जंगल तथा भीरपाखामा माहुरीको गोला देखिन्थ्यो । अचेल मानव बस्ती धेरै बढेकाले त्यो देख्न असम्भव जस्तै भएको छ ।

मानव जीवनको एक मुख्य अंगजस्तै मानिने माहुरीका बारेमा केही रोचक तथ्य :
–    पृथ्वीमा करिब २० हजारभन्दा बढी प्रजातिका माहुरीहरू पाइन्छन् । तर, ४ प्रजातिले मात्रै मह बनाउँछन् ।
–    एउटा घारमा लगभग २० देखि ६० हजार पोथी, १०० वटा भाले तथा एउटा रानी माहुरी हुन्छन् । 
–    यसको मह पहिले नै पचिसकेको हुनाले हामीले खाँदा करिब २० मिनेटमै रगतमा पुगिसक्छ ।
–    माहुरीले १ सेकेन्डमा करिब २ सय पटक पँखेटा हल्लाउँछ ।
–    यसले एकपटकमा ५० देखि १०० वटा फूलको रस संकलन गर्छ । 
–    फूल खोज्न माहुरी १० किलोमिटर टाढासम्म पनि जान्छ ।
–    माहुरीलाई एक किलो महका लागि करिब ४० लाख फूल चुस्नुपर्छ साथै झण्डै १ लाख ५० हजार किलोमिटरको यात्रा गर्नुपर्छ । 
–    माहुरीको उमेर ४५ दिनको हुन्छ । जीवनभरमा यसले एउटा चम्चाको १२ औं भाग बराबर मह संकलन गर्छ । 
–    मह हजारौँ वर्ष पनि बिग्रँदैन । यो एक मात्र यस्तो खानेकुरा हो जसमा जीवन जीउन चाहिने आवश्यक तत्व पाइन्छ । 
–    रानी माहुरी ५ वर्षसम्म बाँच्छ । यो मात्रै अण्डा दिन सक्ने माहुरी हो । यसले एक दिनमै २ हजारभन्दा बढी अन्डा दिन सक्छ । 
–    करिब २८ ग्राम महले एउटा माहुरीलाई पूरै पृथ्वी परिक्रम गर्न सक्ने शक्ति प्राप्त हुन्छ ।
–    गहुँ, मकै तथा धानको परागण हावाद्वरा हुन्छ भने बदाम, सुन्तला, काजु, कपास, स्याउ, कफी, बैगुन, अंगुर, किवी, आँप, भिन्डी, नास्पाती, खुर्सानी, स्ट्रबेरी, तरबुजा, काँक्रो, आरु आदिको पारगण माहुरीले गर्छ ।
–    पृथ्वीबाट माहुरी हरा एभने ७० प्रतिशत फलफूल, रुखबिरुवा, घाँसपात आदि सबै नष्ट हुन्छन् । 

महान वैज्ञानिक अल्बर्ट आइन्सटाइनले भनेका थिए,‘यदि पृथ्वीबाट माहुरी नष्ट भए भने त्यसको ४ वर्षभित्र सबै मान प्रजाति नष्ट हुनेछ ।’ अन्नपूर्ण पोस्ट दैनिकबाट साभार ।