कात्तिक २०, २०८०
जाजरकोट भूकम्पमा ज्यान गुमाउनेमध्ये आधा बढी बालबालिका रहेका छन् । नेपाल प्रहरीले उपलब्ध गराएको तथ्याङ्क अनुसार कात्तिक १७ गते राति गएको भूकम्पबाट मृत्यु भएका १५३ मध्ये ७८ बालबालिका छन् । जाजरक...
काठमाडौं- नेपालीहरुको दोस्रो महान चाड तिहार अन्तर्गत शुक्रबार भाइटीका । भाइटिकाको दिन दिदीबहिनीले दाजुभाइलाई सप्तरंगी टिका लगाउने र मिठा मिठा परिकार खुवाउने चलन रहेको छ ।
चाडवाडको समय खानपान र मिस्ठान्न भोजन, मिठाइका लागि पनि परिचित हुन्छ । यस्तो समयमा मिठाइ, खानपानमा उचित ख्याल गर्न सकिएन भने स्वास्थ्यमा विभिन्न किसिमका समस्या र असरहरु देखापर्ने गरेका छन् ।
दशैमा मासु खाए जस्तै तिहारमा गुलियो मिठाइहरु खाने चलन रहेको छ । तर धेरै गुलियो मिठाइले स्वास्थ्यमा असर गर्ने जनस्वस्थ्य विज्ञ अरुणा उप्रेतीले बताइन् । उनका अनुसार धेरै गुलियो मिठाइ खादा स्वास्थ्यमा दिर्घरोगहरु लाग्न सक्छ ।
गुलियो मिठाइ खादा लाग्ने रोगहरु
मोटोपनको समस्या हुने ।
उच्च रक्तचापको समस्या हुन्छ ।
मुटुसम्बन्धि रोग लाग्न सक्छ ।
क्यान्सरको जोखिम बढ्छ ।
गुलियो मिठाइ वा खानेकुराले यि रोग लाग्ने संभावना प्रवल रहेको डा. उप्रेतीले बताइन् । मोटोपन, उच्च रक्तचाप,मुटुसम्बन्धि रोग लागेका व्यक्ति र क्यान्सरका रोगीहरुले त गुलियो मिठाइ खानै नहुने उनको भनाइ छ । दिर्घरोग मात्रै नभई गुलियो धेरै खादा वान्ता हुने,झाडापखल लाग्ने र पेट दुख्ने समस्या समेत हुन सक्छ ।
चाडपर्व भनेपछि साविक भन्दा अलि बढि खाने नेपालीहरुको गलत बानी छ । जसले गर्दा नेपालीहरुको स्वास्थ्य समस्या बढ्दै गएको छ । तिहारमा खाइने खानामा गुलियो,चिल्लो कम खानुपर्छ । नत्र स्वास्थ्यमा नराम्रो असर गर्छ । त्यसैले तिहारमा खाने खानामा विशेष ध्यान दिन डा उप्रेतीको सुझाव छ ।
तिहारमा मिठाइ खादा यस्तो कुरामा विचार पु-याउनुस्
तिहारको समयमा बजारमा जेरी,पुरी, पेडा,लगायत विभिन्न थरिका मिठाइका परिकार बजारमा पाइन्छ । मिठाइलाई आर्कषक बनाउन व्यपारीहरुले विभिन्न रंगको प्रयोग गरेर मिठाइ बनाउने गरेका छन् । रंग पनि दुई किसिमका हुन्छन् । मिठाइमा हाल्ने छुट्टै किसिमको रंग हुन्छ । जसको सहि मात्रामा प्रयोग गर्दा स्वास्थ्यलाई असर गर्दैन । तर खान योग्य रंग महंगो पर्ने भएकाले व्यपारीहरुले खान नमिल्ले रंगको प्रयोग गर्न सक्ने डा. उप्रेतीको भनाइ छ । त्यसैले पनि रंगको प्रयोग गरीएको मिठाइ खान नहुने उनले बताइन् ।
यस्तो मिठाइ मात्रै खानुस्
घरमै बनाएको मिठाइ खानुपर्छ
तिहारको समयमा दाजुभाइ दिदीबहिनी सबै घरमा जम्मा भएका हुन्छन् । सबैजना जम्मा भएको बेला घरमा खानेकुरा बनाउन दुःख पनि हुदैन । सबैले मिलेर बनाउँदा रमाइलो त हुन्छ नै ताजा र सफा खानेकुरा खान पाइन्छ ।
शुद्ध तेल वा घ्यूको प्रगोग गर्नुपर्छ ।
तिहारको बेला विशेष त सेलरोटी घरमै बनाउने चलन हुन्छ । रोटी बनाउँदा सकेसम्म शुद्ध तेल वा घ्यूको प्रयोग गर्दा राम्रो हुन्छ । बजारमा पाइने डार्ला घ्यूको प्रयोग गर्दा स्वास्थ्यलाई असर गर्छ । रोटीमा मात्रै हैन अन्य मिठाइका परिकारमा पनि शुद्ध तेल वा घ्यू हालेर बनाउन पर्छ । एकपटक पकाएको तेलमा बारम्बार तताएर त्यसमै पकाएको खानेकुरामा क्यान्सरको तत्व सक्रिय हुन्छ । त्यसैले कम तेल प्रयोग गर्ने तर बारम्बार तताएर प्रयोग नगर्ने ।
कम मात्रामा खाने
गुलियो मिठाइमा चिनीको मात्रा धेरै हुने भएकाले यसको असर त छदैछ । अझ धेरै खाइयो भने त झनै असर पु-याउछ । त्यसैले तिहारमा खानेकुरा आफुलाई चाहिने मात्रामा खानुपर्छ । गुलियो मिठाइ मात्रै खान हुदैन ।
हरियो सागसब्जी र फलफूल अनिवार्य
तिहारमा खानाको परिकारमा हरीयो तरकारी र फलफुललाई अनिवार्य रुपमा समावेश गरिएको हुनुपर्छ । हरियो सागसब्जी र फलफूलले खानाको मात्रालाई मिलाउछ र स्वास्थ्यलाई फाइदा गर्छ ।
तयारी मिठाइ किन्दा विशेष ध्यान
बजारमा पाइने मिठाइ किन्दा बनाउने ठाउँ सफा छछैन । कहिले बनाएको हो भन्ने बुझेर मात्रै किन्नुपर्छ । धेरै रंग मिसाएर आर्कषक बनाएको मिठाइ किन्नु हुदैन । सकेसम्म कम गुलियो र रंग नमिसाएको ताजा मिठाइ किन्नुपर्छ ।
जाजरकोट भूकम्पमा ज्यान गुमाउनेमध्ये आधा बढी बालबालिका रहेका छन् । नेपाल प्रहरीले उपलब्ध गराएको तथ्याङ्क अनुसार कात्तिक १७ गते राति गएको भूकम्पबाट मृत्यु भएका १५३ मध्ये ७८ बालबालिका छन् । जाजरक...
‘मोबाइल डिभाइस म्यानेजमेन्ट सिस्टम (एमडीएमएस)’ आज (सोमबार)देखि लागू हुने भएको छ । नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणले पहिलो चरणमा प्रणालीमा दर्ता नभएका केही मोबाइलको नेटवर्क लक गरेर यो प्रणाली कार्यान्वयन...
दाङको तुलसीपुर उपमहानगरपालिका वडा नम्बर– १९ बिजौरीका २२ वर्षीय युवक प्रतीक पुनमाथि परिवारको ठूलो जिम्मेवारी थियो । दुवै मिर्गौला फेल भएर बाबा ताराप्रसाद पुनको एक वर्षअघि मृत्यु भएपछि लागेको ...
जाजरकोटको रामीडाँडालाई केन्द्रबिन्दु बनाएर गएराति गएको ६.४ म्याग्निच्यूडको भूकम्पका कारण धनजनको ठूलो क्षति भएको छ । नेपाल प्रहरीले दिएको तथ्यांकअनुसार १२९ जनाको मृत्यु भइसकेको छ भने १४० जना घाइते छन् ।...
भूकम्पमा परेर रुकुम पश्चिमबाट उद्धार गरी काठमाडौं ल्याइएकी ६३ वर्षीया वृद्धा बली बुढाथोकीले आफूले नसोचेको घटना भोग्नु परेको बताएकी छिन् । उपचारका लागि त्रिवि शिक्षण अस्पताल महाराजगञ्जमा ल्याइएकी बुढाथोकीले आफू ...
जाजरकोट केन्द्रबिन्दु भएर गएको शक्तिशाली भूकम्पमा परी कम्तिमा ११९ जनाको मृत्यु भएको छ । जाजरकोट र रुकुम पश्चिमका विभिन्न स्थानमा भूकम्पमा परेर उक्त मानवीय क्षति भएको हो । जिल्ला प्रहरी कार्यालय जाजरकोटका ...
मानव स्वभाव प्रायः म र मेरो भन्ने हुन्छ । जस्तोसुकै आदर्शको कुरा गरे पनि, जतिसुकै महान देखिन खोजे पनि यी म र मेरोमा अलिकति धक्का लाग्नेबित्तिकै, ढेस पुग्नेबित्तिकै त्यस्ता आदर्श र महानता कुन सड्को ‘फू&rsquo...
२०६२ सालपछिको कुरा हो, अख्तियार दुरूपयोग अनुसन्धान आयोगका एकजना उपसचिव र एकजना शाखा अधिकृत कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालयमा सरुवा भएर गए । यति मात्र होइन, राष्ट्रिय सतर्कता केन्द्रका एक उपसचिव पनि सोही कार्यालयमा...
धेरै पहिलेको कुरा हो एक जना सज्जनका दुई भाइ छोरा थिए । उनीहरूबीच निकै मिल्ती थियो । एकपटक भगवान्ले आएर वरदान माग भनेकाले उनीहरूले अमरताको वर मागेका थिए । उनीहरूको कुरा सुनेर भगवान्ले भने– ‘...