घ्यूसँग नून साट्ने बुटवल (बटौली) शहरका पुराना होटल व्यवसायी हुन् माधव नेपाल तर उनको परिचय अहिले यतिमा मात्रै सीमित छैन ।

२०३० सालको दशकतिर शिक्षकको सरकारी जागिर त्यागेर १०० रुपैयाँ लिई गाउँ छाडेर हिँडेका नेपालले अहिले बुटवलमा सफल पर्यटन व्यवसायीको पहिचान  बनाएका छन् । नयाँ पुस्ताका उद्यमीले नेपाललाई अभिभावक मान्छन् । 

२०१५ सालमा पाल्पाको रिब्दीकोट गाउँपालिका–२ (साविक देउराली गाविस) लघुवामा जन्मिएका नेपाल पढाइमा तगडा थिए । विद्यालय तहको पढाइ ३ वटा स्कूल फेरेर पूरा गरी माधवले तत्कालीन एसएलसी भैरव मावि कुशुमखोलाबाट २०३४ सालमा उत्तीर्ण गरे । एसएलसी उत्तीर्ण हुने वित्तिकै उनले शिक्षक हुने अवसर पाए ।

पाल्पाका तत्कालीन जिल्ला शिक्षा अधिकारी (जिशिअ) कविराज अर्यालले बोलाएर शिक्षण पेशा शुरू गर्न अनुरोध गरे । पारिवारिक आर्थिक अवस्था कमजोर रहेका नेपालले लुम्बिनी निमावि लुहुङमा पढाउन थाले । २ वर्ष त्यही पढाए ।

त्यसपछि लक्ष्मी मावि मालमूल सरूवा भएर आए उनी । त्यहाँ आइपुग्दा नेपाल स्थायी भइसकेका थिए । १८५ रुपैयाँ मासिक तलबबाट जागिर थालेका नेपालको लुम्बिनी निमाविमा आउँदा तलब २५० रुपैयाँ पुगिसकेको थियो । तलबमध्ये ३५ रुपैयाँ उनले व्यक्तिगत खर्चका लागि राख्थे भने बाँकी पैसा बुवा निलकण्ठलाई दिन्थे । छोराको त्यो कमाइले बुवा निलकण्ठ परिवारको ठूलो गर्जो टार्थे ।

तर एक पटक भनेजस्तो भएन । तलब आएको दिन साथीभाइले ‘रमाइलो गरौ’ भने । गाउँकै १ जना मगर दाजुको घरमा उनीहरू बसे । सबैले कुखुराको मासु र रक्सी पिए । साथीभाइको करले पहिलो पटक मुखमा रक्सी हालेका उनलाई कतिले मात लाग्छ पत्तो भएन । अबेरसम्म खाएर राति ढुन्मुनिँदै घर पुग्दा आमा देव कुमारीले कुरेर बसेकी थिइन् । छोराको चालामाला देख्नेबित्तिकै आमा रून थालिन् ।

आमाले भनिछन्, ‘बुवा ७ गाउँमा श्राद्ध गर्दै हिँड्छन्, तँ रक्सीले मातेर हिँड्ने भइस् । भोलि उज्यालो भएपछि हामीले कसरी मुख देखाउने ?’ 

युवावस्थामा साथीसँग रौसिँदा जागिर मात्र होइन, घरै छाड्नुपर्ने खण्ड आइपरेको थियो । त्यो खैलाबैलाबाट ब्यूँझिएका बुवा पनि छोराको ताल देखेर मर्माहत भए । बुवाआमा रातभरि सुत्न सकेनन्, रिडीतिर गएर छोराको पाप कटाउने सल्लाह गर्दै उज्यालो पारे ।

बिहान भात खाएर स्कूलतिर लाग्दा मनमा आँधीबेहरी चलिरह्यो । बुवाआमालाई रिडी जानबाट रोक्न आफैं घर छाड्ने निर्णयमा पुगे माधव । ३ घण्टी पढाएपछि हेडसरसँग १०० रुपैयाँ सापटी मागेपछि ‘फर्किआएछु भने पढाउँछु नत्र अर्को व्यवस्था गर्नुहोला’ भनेर बिदा मागेर हिडे उनी ।

‘कहाँ जाने ठेगान थिएन,’ उनले भने, ‘तानसेनबाट बुटवलको बस चढें । बुटवल हुँदै भैरहवा पुगें । त्यहाँ बैंकमा काम गर्ने साथीसँग २०० रुपैयाँ सापटी मागेर रिक्सा चढी सुनौली पुगें ।’ सुनौलीमा वाणारसी लेखेको बस चढेर बनारस पुगेको माधव सम्झिन्छन् । बनारसमा तरकारी पसलको सहायक भएर काम थाले उनले । 

त्यहाँबाट उनी कलकत्ता गए । त्यहाँ एउटा निर्माण कम्पनीमा काम थाले । उनको तलब मासिक २५० रुपैयाँ भारु थियो । ‘साढे २ वर्ष त्यहीँ काम गरें । त्यो समयको बीचमा घर परिवारलाई सम्झिएर १२ पेजको चिठी लेखें । झण्डै ३० महिना भारतमा काम गरी २ हजार ९०० रुपैयाँ जम्मा पारेर घर फर्किएँ,’ उनले सम्झिए, ‘घर आएर त्यो पैसा बुवालाई दिएँ । घर आउँदा स्थायी शिक्षकको जागिर गुमिसकेको थियो । अब के गर्ने ? अन्यौल भयो । बुवालाई अब म बुटवलतिर गएर केही उद्यम गर्छु भनेर भारतबाट कमाएर ल्याएको त्यही २ हजार ९०० रुपैयाँ पुनः मागेर बुटवल झरें ।’ 

पारिवारिक सल्लाहअनुसार उनले २०४० सालमा २ हजार ५०० रुपैयाँले अस्पताल लाइनको भुड्कीचोकमा चिया पसल खोले । ‘केही समयपछि पत्नी गमलालाई पनि गाउँबाट बुटवलमै बोलाएँ,’ उनले भने । माधवको विवाह एसएलसी उत्तीर्ण हुने वित्तिकै भइसकेको थियो ।

व्यवसाय गर्ने कुनै अनुभव माधवमा थिएन, त्यसमाथि उधारो खाएर पैसा नदिनेहरू धेरै भए । पैसा माग्दा कतिले दादागिरी पनि देखाइरहे । १० वर्ष चिया पसल गर्दा पनि उनको खासै कमाइ भएन । ‘१० वर्षसम्म बुवासँग उधारो दशैं मनाएँ,’ माधव भन्छन्, ‘आफन्तहरूले बाहुनको छोरो भएर अरूका जुठाभाँडा माझ्ने काम गर्‍यो भनेर हैरान बनाए । त्यो बेला बुटवलमा मैले बनाएको चिया नखाएको मान्छे सायद कमै होलान् ।’ 

फेरि दिक्क भएर उनले चिया पसल मिलन चोकमा सारे । त्यतिबेलासम्म उनका २ छोरा र १ छोरी स्कूल जाने भइसकेका थिए । ‘खर्च बढ्दै थियो तर आम्दानी थिएन । पुराना फलाम कवाडीलाई बेचेर चामल किन्नेसम्मको अवस्था आयो,’ उनले भने, ‘एक दिन मिलन चोकको पसलमा लुम्बिनी वाणिज्य क्याम्पसका प्राध्यापक डा. ईश्वर गौतम चिया खान आए । अब चिया मात्र बेच्ने होइन, ठूलो होटल गर्नुहोस् आर्थिक सहयोग म गर्छु भनेर गौतमले माधवलाई हौसला दिए । गौतमले ट्राफिक चोकको सन्दीप होटल सञ्चालन गर्न अनुरोध गरे ।’

गौतमकै निर्देशनअनुसार आवश्यक व्यवस्थापनपछि होटल सञ्चालनमा ल्याएको उनले बताए । २ वर्ष त्यो होटल राम्रो गरी चलाएका उनले १ लाख मुनाफा पनि गरेका थिए । बैंकको ऋणमा रहेको होटल उनले छाड्नुपर्ने भयो ।

अब आफ्नै किसिमबाट होटल सञ्चालन गर्नुपर्छ भनेर हस्पिटल लाइनमा हाल बुटवल हस्पिटल प्रालिको भवनमा होटल न्यू इरा सञ्चालनमा ल्याए उनले । होटल राम्रो चल्दै गयो, दादागिरी गर्नेहरूसँग मुकाबिला गर्दै अगाडि बढेका थिए उनी । १ दिन उनको होटलमा ठूलो आक्रमण भयो । बैंकको ऋण गरेर निकालेका २ वटा गाडीमा आगजनी भयो, होटल तोडफोड भयो । त्यो कुरा सम्झिँदा नेपाल अहिले पनि झसङ्ग हुन्छन् । निदाएका छोराछोरीलाई निद्रामै छतबाट पल्लो घरको छतमा फालेर बूढाबूढी र १ जना कामदार सिँढीमा खुकुरी लिएर बसेपछि आक्रमणकारी भागे । त्यो समय २०५६ सालको निर्वाचनको सम्मुख थियो । त्यो ठाउँमा बसिरहन माधवलाई डर लाग्यो तर पनि होटल चलाउँदै गए । होटल राम्रो चल्दै गयो ।

माधव दम्पतीलाई होटल व्यवसाय फाप्न थाल्यो । दलहरूका ठूला नेता बुटवल आउँदा होटल न्यू इरामै बस्न थाले । होटलको आयबाट इँटाभट्टामा ३ कठ्ठा जग्गा पनि किने उनले । त्यो घरमा अस्पताल सञ्चालन हुने भएपछि होटललाई उनले नयाँ बसपार्कमा सारे । सँगै श्रवणपथमा पनि अर्को होटल चलाए । एउटामा आफू र अर्को होटलमा पत्नी गमलालाई बसाए ।

२०६० सालमा श्रवणपथको होटल बेचेर बुटवल–९ इँटाभट्टाको जग्गामा होटल बनाउन शुरू गरे । २०६२ सालदेखि उनले बुटवलकै ठूलो मानिने पर्यटकस्तरीय न्यू इरा होटल सञ्चालन गर्न थाले । माधव र गमला नेपाल दम्पतीले होटल व्यवसाय गरेर जेठो छोरालाई इन्जिनीयर र कान्छोलाई चार्टर्ड एकाउन्टेन्ट बनाएका छन् ।

छोरीले पनि बेलायतमा होटल म्यानेजमेन्ट पढिन् । माधवले होटल तथा रेस्टुरेन्ट व्यवसायीको छाता संस्थाको जिल्लादेखि केन्द्रसम्म नेतृत्व गरेका छन् ।

नेपाल दम्पती अहिले पाल्पा र बुटवलको सीमाना नुवाकोटमा डेढ अर्ब लागतको केबुलकार परियोजनामा साझेदार छन् । नुवाकोटमै निर्माणाधीन ५० करोड रुपैयाँको रिसोर्टका परिकल्पनाकार र सञ्चालक पनि नेपाल दम्पती नै हुन् । नेपाल दम्पतीको एकल लगानीमा बुटवलको बेलबासमा पनि रिसोर्ट सञ्चालनको तयारी हुँदैछ । 

होटल क्षेत्रमा व्यावसायिक सफलताका पछाडि मेहनत, धैर्य, इमान्दारी र सबैभन्दा महत्वपूर्ण परिवारको साथ रहेको माधव बताउँछन् । ‘आज म जे छु रातारात होइन, झण्डै ४ दशकमा भएको हुँ,’ उनी भन्छन्, ‘निरन्तर मेहनत, धैर्य, इमान्दारिता, गुणस्तरीय सेवा र परिवारिक सहयोग नै मेरो शक्ति हो ।’

उनले आफूलाई अहिलेको स्थापना पुर्‍याउन बाटो मोडिदिने डा. ईश्वर गौतमलाई सधैं सम्झिन्छन् । ‘मेरो ईश्वर नै इश्वर गौतम हुनुहुन्छ । उहाँले साथ र हौसला नदिएको भए अहिले चिया नै बेच्थें होला,’ उनी भन्छन् ।

माधवले बुटवलमा ठूलो पर्यटनको सम्भावना देखेका छन् । उनले पर्यटन क्षेत्रमा छिटो प्रतिफल नखोज्न आफूजस्तै व्यवसायीलाई सुझाव दिन्छन् ।