गएको जेठ महिनायता (यो आलेख लेख्दासम्म) मैले ललितपुर महानगरपालिका वडा नम्बर २२ स्थित चुनिखेल र भैँसेपाटीको उकालोमा राज्यले थापेको धरापमा परेर लडेका चारजना स्कूटी चालक (आमा–बच्चासहित)लाई आफ्नो गाडीमा राखेर अस्पताल पुर्‍याएको छु । उनीहरूमध्ये कतिपयलाई सामान्य चोट लागेको थियो, कतिपयलाई गम्भीर ।

उपचारपछि घर फर्किसकेका उनीहरू आजकल त्यो बाटो हिँड्नै डराउँछन् रे ! रातभर पानी परेको छ भने भोलिपल्ट बिहान त्यो बाटोमा मानिस पुरिने खाल्डा बन्छन् । त्यसमाथि रातभर त्यही बाटो भएर गुड्ने टिप्परका कारण बाटो यति बिग्रेको हुन्छ कि स्कूटी चालक आमाहरूलाई त्यो बाटोमा सवारी गुडाउनु भनेको काल निम्त्याउनु बराबर हो ।   

मलाई थाहा छ, मेरो यो लेखले यो देशका भ्रष्ट नेता, अति भ्रष्ट कर्मचारी र लुटेरा ठेकेदारलाई पटक्कै छुने छैन । तर, कम्तीमा मैले अस्पताल पुर्‍याएका ती निर्दोष आमा र स्कूटीमा चढेर स्कूल जाँदै गर्दा सडकमा पछारिएर घाइते भएका स–साना नानीबाबुहरूलाई थोरै भए पनि राहत मिल्नेछ । यो देशमा बोल्ने कोही त बाँकी छ भनेर उनीहरूले चित्त बुझाउनेछन् । वश, त्यसैले मात्र यो आलेख लेखेको हुँ । नत्र यसको कुनै औचित्य छैन । 

चौँडा गर्ने नाममा भैँसेपाटीको उकालो र डिसहोमभन्दा माथि सोह्रखुट्टे, चुनिखेल खण्डमा सडक भत्काएको तीन वर्ष नाघिसक्यो । उद्देश्य पवित्र छ– सडक चौडा बनाउने, स्तरोन्नति गर्ने । तर नियत अर्कै छ– सडक चौडा पार्ने नाममा अपारदर्शी धन्दा, भ्रष्टाचार, छलछाम, धूलोहिलो, बिजुलीका बेवारिसे तार, खाल्डाखुल्डीबाट जनतालाई सास्ती दिने । 

केही साथीहरू भन्छन्– सडक ठूलो बन्दैछ, विकास हुँदैछ, केही समय दुःख त खेप्नुपर्‍यो नि ! तर, म त्यो तर्कसँग सहमत छैन । दुःख खेप्नुपर्छ, ठीक छ, तर कहिलेसम्म ? अनि दुःख खेप्नुपर्छ भन्नुको अर्थ हुँदाखाँदाको शरीर नै अंगभंग हुनेगरी घाइते भएर बस्न पनि तयार हुनुपर्छ भन्ने हो ?

म पेशाले पत्रकारितामा छु । गलत कुरा उजागर गर्नु, सरोकारवालालाई घच्घच्याउनु मेरो पेशागत धर्म हो । पेशागत कामसँगै म सामान्य नागरिक हुँ । मेरो पनि मन छ, मुटु छ । हो, मजस्ता अधिकांश मानिस नरकजस्तो सडकको हालत देखेर पनि चुपचाप बस्न विवश छन्, तर स्वभावले पनि म चुपचाप रहन सक्दिन ।

वर्षाको समय छ । सडक भत्काएर ठेकेदार कहाँ के गर्दैछ, थाहा छैन । सडक विभाग र मातहत कार्यालयका भ्रष्ट कर्मचारी कहाँ के गर्दैछन्, थाहा छैन । ती न सडकमा भेटिन्छन्, न भेट्न खोज्दा उपलब्ध हुन्छन् ।

अति भएपछि मैले करीब १५ दिनअघि सडक विस्तार आयोजनाका प्रमुख कृष्णनाथ ओझा (फोन नं. ९८५१२१२६८२) लाई सम्पर्क गरेँ । शुरूमा आफ्नो विस्तृत परिचय दिएँ । तर पेशागत कामका लागि नभई एउटा पीडित नागरिकका तर्फबाट फोन गरेको बताएँ । उनीसँग अलि अगाडि पनि कुरा भएको प्रसंग सम्झाएँ ।

मैले उनलाई त्यो दिन फोन गरेको थिएँ, जुन दिन म कार्यालय आउँदै गर्दा चुनिखेलमा सडक विस्तार आयोजनाले भत्काएको बाटोको बीचमा रहेको ठूलो खाल्डोमा परेर लडेकी आमा र बच्चालाई उद्धार गरेर आफैँले अस्पताल पुर्‍याएको थिएँ । बाटोमा आमा र बच्चा यति रोए, यति कराए, साध्ये छैन । मेरो गाडीको सीट रगताम्ये भएको थियो किनभने आमा र बच्चालाई चोट लागेको थियो ।

उनीहरू रोएको, कराएको सुनेर मेरो मुटु भक्कानिएको थियो । म धेरै नै भावुक बनेको थिएँ । उनीहरूको चिच्चाहटले मेरो मुटु छियाछिया भएको थियो किनभने उनीहरू निर्दोष थिए । सडक विस्तार आयोजना र ठेकेदारको चरम लापरवाहीका कारण बनेको खाल्डोका कारण घाइते भएका थिए ।

कार्यालय पुग्नासाथ मैले ओझाजीलाई मेरो मोबाइलबाट फोन गरेर भनें– लगातार बाटोमा दुर्घटना भैरहेको छ, तपाईंहरूको मनमुटु अलिकति पनि पग्लिँदैन ? तपाईंलाई अलिकति पनि अप्ठ्यारो लाग्दैन ? फिल्डमा गएर हेर्नुभएको छ ? कि तपाईंहरूलाई हामीजस्ता नागरिकका पीडाले पोल्दैन ? यसअघि पनि मैले तपाईंको ध्यानाकर्षण गराएको थिएँ, किन काम भएन ? कम्तीमा खाल्डा पुरेर जोखिम कम हुने काम त गर्न लगाउनुहोस् । यति धेरै दुर्घटना भैसक्दा पनि किन हाम्रा कुरा सुन्नुहुन्न ? 

स्वभावैले मेरो बोली ‘ज्युहजुरी’ लगाउने या चाकडी गर्ने खालको छैन । मैले उनलाई आइस्यो, गैस्यो भन्न जरुरी पनि छैन । उनी मजस्ता नागरिकले तिरेको करबाट पारिश्रमिक बुझ्ने सार्वजनिक पद ओगटेर बसेका कर्मचारी हुन् । हामी नागरिक हौं । कुनै जिम्मेवारी बोकेको कर्मचारीलाई फोन गरेर आफ्ना पीडा सुनाउनु मजस्ता नागरिकको हक हो । अधिकार हो ।     

मेरो कुरा सुनेपछि ओझाजी रिसाए । ‘तँ को होस्, फोनबाट मलाई थर्काउने ? धम्क्याउने ? तिमी नागरिकहरू कस्ता छौ हामीलाई थाहा छैन ? सडक विस्तार हुँदा अवरोध गर्ने तिमीहरू नै होइनौ ? अझ ठूला कुरा गर्ने ? तिमीहरूले भनेको समयमै काम गर्नुपर्छ भन्ने के छ ? तिमीहरूका कुरा सुन्नैपर्छ भन्ने के छ ? ल के गर्न सक्छौ, गर ।’ यति भनेर ओझाजीले फोन काटे । 

ओझाजीको बोलीमा अलिकति पनि जिम्मेवारीबोध थिएन । आफू आयोजना प्रमुख भएकोमा दम्भ थियो । ठेकेदारसँगको हिमचिमप्रति गर्व थियो । उनको बोली सुन्दा यो देशका भ्रष्ट नेता चिनेकै छु, ठेकेदारसँग मिलेकै छु, तँ ठेट्नाले के गर्न सक्छस् र ? भन्ने खालको भाव झल्किन्थ्यो । ओझाजीले दाबी गरेजस्तो सडक विस्तारका क्रममा स्थानीयले अवरोध गरेकोबारे मलाई केही जानकारी छैन । अहिलेसम्म कसैले सडकमा उत्रेर कामको विरोध गरेको पनि थाहा छैन । 

त्यसपछि मलाई यति गैरजिम्मेवार कर्मचारीसँग गुनासो गर्नुको कुनै अर्थ छैन भन्ने लाग्यो । वर्षौंदेखि सडक अलपत्र छ । सडकभरि खाल्डैखाल्डा छन् । पानी पर्दा धान रोप्नेभन्दा बढी हिलो हुन्छ । घाम लाग्दा धूलोले हिँडिसाध्ये हुँदैन । यी समस्याका साथै सोह्रखुट्टेदेखि चुनिखेल सडकखण्डमा जहाँ सडक विस्तार भैरहेको छ, त्यहाँको दृश्य देख्दा जोसुकैलाई हाँसो उठ्छ । सडक नागबेलीजस्तो बनेको छ– अस्वाभाविक बाङ्गोटिङ्गो । कसैको जग्गा जोगाउने हिसाबले, कसैको घर जोगाउने हिसाबले सडक चौँडा पारिएको छ । त्यो खण्डमा गएर हेर्‍यो भने विजोग देखिन्छ ।

एक त तीन–तीन वर्षसम्म जाबो एक किलोमिटर सडक विस्तारको काम सकिएको छैन । त्यसमाथि सडक गुणस्तरीय पनि छैन । आयोजना प्रमुखलाई फोन गर्दा झर्कन्छन् । दम्भ देखाउँछन् । मलाई लाग्यो– ‘दालमे कुछ काला है ।’

गुनासो गर्न जाने कहाँ ? त्यही भ्रष्ट नेताकहाँ ? अहँ, मनले मानेन । अहिलेका अख्तियार प्रमुख प्रेमकुमार राई एक जना इमान्दार, निष्कलंक छवि भएका पूर्व प्रशासक लाग्छ, मलाई । लीलामणि पौड्याल, गोपीनाथ मैनालीजस्तै प्रेम राई पनि मैले अति नै सम्मान गर्ने थोरै प्रशासकमा पर्छन् । सडक विस्तार भैरहेको बाटोमा कतै बदमासी पो भैरहेको छ कि ? अख्तियारले चासो लियो भने अलि छिटो र गुणस्तरीय काम हुन्छ कि भनेर म एकदिन भएभरका सवै पीडा बिसाउन अख्तियार प्रमुख राईलाई भेट्न गएँ । घटनाबारे सुनाएँ । 

मेरो कुरा सुनेपछि (खासगरि दुर्घटना र सडकको गुणस्तरबारे) प्रतिक्रिया जनाउँदै उहाँले भन्नुभयो– ‘यो त अख्तियार प्रमुखको हैसियतले मात्र होइन, मानवीय हिसाबले पनि बुझ्नुपर्ने विषय रहेछ । म सडक विभागका महानिर्देशकसँग बुझ्छु ।’

त्यसको केही दिनपछि अख्तियार प्रमुखले सडक विभागका महानिर्देशकलाई उक्त सडक खण्डको बारेमा जानकारी गराएको र गुणस्तरीय हिसाबले छिटो काम सम्पन्न गर्न ध्यानाकर्षण गराएको जानकारी पाएँ ।

अनि मैले सडक विभागका महानिर्देशक अर्जुन थापालाई सम्पर्क गरें र एकपटक उक्त सडक खण्ड अवलोकनका लागि आइदिन अनुरोध गरें । सडकको अवस्था झनझन् बिग्रँदो र दुर्घटना झनझन् बढ्दो थियो ।

मैले एक साताअघि त्यस्तो अनुरोध गर्दा थापा सर काठमाडौं बाहिर कार्यक्रममा हुनुहुँदोरहेछ । उहाँले ‘विमलजी, मैले त्यो सडकको बारेमा सुनें । म गम्भीर भएको छु । वास्तवमा त्यहाँ समस्या भएकै हो । हामीहरूको तर्फबाट पनि कमजोरी भएको छ कि भनेर बुझ्न लगाउँछु । म दुई दिनपछि काठमाडौं फर्कनासाथ त्यहीँ आउँछु र तपाईंलाई पनि बोलाउँछु । स्थानीयका पनि कुरा सुन्छु । र, सक्दो छिटो काम सम्पन्न गर्न लगाउँछु,’ भन्नुभयो । 

मैले ‘हुन्छ सर, कम्तीमा मेरो गुनासोलाई गम्भीरतापूर्वक लिइदिनुहोला । मैले फेरि फलोअपका लागि फोन गर्दा अप्ठ्यारो नमानिदिनुहोला र दिनदिनै दुर्घटना हुने क्रम रोक्नलाई तत्काल के गर्न सकिन्छ, त्यो गर्न लगाइदिनुहोला,’ भनें ।

थापा सरसँग कुरा भएको पनि एक साता बित्यो । समस्या उस्तै छ । खाल्डा उस्तै छन् । पानी पर्दा हिलो उस्तै छ । जोखिम उस्तै छ । 

कुनै प्रगति नभएपछि (आइतवार बिहान ९ः४६) मा मैले उनै महानिर्देशक थापालाई फोन गरें । ‘सर, खै हाम्रो गुनासो त सम्बोधन भएन । सर काठमाडौं त आइपुग्नु भयो नि ? फर्केको एकदुई दिनमै फिल्ड हेर्न आउँछु भन्नुभएको थियो । म विमल गौतम बोलेको । सरले चिन्नु त भयो नि ?’

मेरो कुरा सुनेपछि थापा सरले घटनाबारे केही थाहै नपाएजस्तो गर्नुभयो । ‘भन्नुस् न, भन्नुस् । के पर्‍यो ? कुन ? कहाँको के कुरा हो ? सबै मलाई कसरी याद हुन्छ ? म भर्खर एक महिना भयो यहाँ आएको । सबै कसरी याद हुन्छ ? सबै कामको ठेक्का मैले लिएको छु र ? मभन्दा अघिका डीजीले गरेको ढिलासुस्तीको जिम्मा पनि मैले लिने त ? तपाईंको समस्या कहाँको, के हो ? भन्नुस् ।’

राम, राम, राम ! हेर यो देशका कर्मचारी । एक साताअघि अख्तियार प्रमुखले ध्यानाकर्षण गराएको अवस्था छ । त्यसको भोलिपल्ट म स्वयंले करीब १५ मिनेट फोनबाटै सडकको दुरवस्थाबारे जानकारी गराएको छु (जतिखेर उनी काठमाडौंबाहिर थिए) । एक साता नबित्दै केही थाहा नपाएजस्तो गर्छन् । 

‘डीजीसाब, यो त अति भएन ? अस्ति भर्खर अख्तियार प्रमुखले ध्यानाकर्षण गराएपछि मैले पनि फोनमा बताएको होइन तपाईंलाई ? यति छिट्टै बिर्सनुभएको ?’ यति भनेपछि बल्ल उनले आइतवार ‘सेकेन्ड हाफ’ मा छलफल गर्न बोलाउने र विस्तृत गुनासो सुनेपछि पहल लिने बताए । आइतवार दिनभर कुरें, तर अहँ, थापा सरबाट कुनै बोलावट भएन । हामीजस्ता सामान्य नागरिकका पीडा थापासरको प्राथमिकतामा पर्ने कुरा पनि त भएन ।

थापा सरसँग कुरा भएपछि ललितपुरका प्रमुख जिल्ला अधिकारी घनश्याम उपाध्यायसँग कुरा गर्न मन लाग्यो । मैले अघि नाम लिएका पौड्याल, राई र मैनाली जस्तै उपाध्याय पनि निष्ठावान र इमान्दार चरित्र भएका थोरै प्रशासकमा पर्छन् । भत्काएको बाटोमा राति ओभरलोडेड टिप्पर गुड्दा बाटोको हालत झनै बिग्रेको र दुर्घटनाको खतरा बढेको विषयमा गुनासो गर्न उपाध्याय सरलाई फोन गरेको थिएँ ।

मेरो गुनासो सुनेपछि उपाध्याय सरले भन्नुभयो, ‘विमलजी, म आफैँ पनि त्यो सडकको हालत देखेर चकित छु, चिन्तित छु । मैले धेरैपटक आयोजना प्रमुखलाई लौन, के गरेको त्यो ? यस्तो ढिलासुस्ती पनि हुन्छ ? भनेर ध्यानाकर्षण गराएको छु । दिनदिनै घटिरहेका दुर्घटनाबारे पनि जानकार छु । म लज्जित छु । हेर्नुस् न, के भन्ने ? अझै उल्टै तपाईंविरुद्ध पो मकहाँ उजुरी आएको छ ।

आयोजना प्रमुख ओझाजीले फोनबाट तपाईंले धम्क्याएको भनेर तपाईंविरुद्ध हुलाकमार्फत उजुरी दिएका थिए । फोन गरेर सोधें– धम्की केको बारेमा आयो तपाईंलाई ? ओझाले भने–सडक मर्मत समयमै नगरेको विषयमा । विमलजीले काट्छु, मार्छु पनि भन्नुभयो कि ? फोहर शब्द प्रयोग गर्नुभयो कि ? ‘त्यो त छैन सर । तर सडक विस्तारको काम समयमै किन नगरेको भनेर धम्क्याउनुभयो, त्यसैले उजुरी दिएको ।’

ओझाको जवाफ सुनेपछि सीडीओ उपाध्यायले भन्नुभएछ– ‘सडक विस्तारको काम ढिला भएको, दुर्घटना बढाएको, जनतामा समस्या भएको बारेमा त मैले पनि तपाईंलाई पटक–पटक गुनासो गरेको छु । त्यसो भए अब तपाईं मेराविरुद्ध पनि उजुरी दिन जानुस् ।’

सीडीओको जवाफ सुनेपछि ओझाले भनेछन्– ठिकै छ सर, त्यसो भए । 

आदरणीय पाठकवृन्द,

जुन बाटोमा डीजी थापा, आयोजना प्रमुख ओझा र ठेकेदार मिलेर डोजर चलाएका छन् र सडक अलपत्र पारेका छन्, पानी परेपछि त्यो बाटोमा सवारी चलाउनु भनेको तरबारको धारमा हिँड्नुबराबर भएको छ । म पेशाले पत्रकारितामा छु । सचेत वर्गमा पर्छु । दुई चारजना चिनेको छु । मलाई डर र लाज लाग्दैन ।

मैले दिनहुँ भोगिरहेको पीडाका बारेमा डीजी र आयोजना प्रमुखलाई जानकारी गराउँदा त ममाथि यस्तो व्यवहार हुन्छ भने आम निर्दोष र पहुँचविहीन नेपाली नागरिकको अवस्था कस्तो होला ? थापा र ओझाहरूलाई लाग्दो हो, हामी नमरुञ्जेल पदमा बस्छौं, दुईचार जना नेतालाई खुशी पारेकै छौं, ठेकेदारसँग चोचोमोचो मिलाएकै छौं, दुईचार करोड कमाएकै छौं, हामीलाई कसले छुन सक्छ र ? 

थापा र ओझाहरूलाई यही आलेखबाट चुनौती दिन चाहन्छु, यो राजसंस्था ढलेको देश हो । यो पारस शाह, खुमबहादुर खड्का र त्यस्तै अन्य कैयन मैमत्तहरूको साम्राज्य गर्ल्यामगुर्लुम ढलेको देश हो । तिमीहरूको पावर दुईचार दिनको हो । मेरो पत्रकारिता पेशा बरु तिमीहरूको भन्दा स्थायी छ । दुईचार वर्षपछि तिमीहरू रिटायर्ड हुन्छौ, म त आर्यघाटमा नुपुञ्जेल पत्रकारिता गर्ने प्रण लिएर होमिएको मूर्ख पत्रकार हुँ ।

आधुनिक सूचना प्रविधिले मलाई आफ्नै स्वतन्त्र मिडिया चलाउने अवसर दिएको छ र म अहिले आफैँले रगत पसिना बगाएको मिडिया चलाउँछु । मेराविरुद्ध उजुरी हालौँला, तर मेरो कलम रोक्ने तागत तिमीहरूमा छैन । तिम्रा दैनिक क्रियाकलापका एक–एक हिसाब राखेर उजागर गर्ने सामर्थ्य त मलाई पेशाले दिएकै छ ।

आज दर्जनौं नागरिक तिमीहरूले थापेको पासोमा परी पछारिएर अंगभंग हुँदा नखुल्ने तिम्रो चेत समय आएपछि एकदिन खुल्छ, खुल्छ । वश, मात्र कुरा समयको हो । सार्वजनिक पदमा बसेको मानिस झुक्न जान्नुपर्छ । गाली खान, आलोचना सहन सक्ने हुनुपर्छ । त्यसमाथि तिमीहरूकै चरम लापरवाहीले निम्त्याएको समस्याबारे गुनासो गर्दा उल्टै उजुरी ? हेर, तिम्रो मति ! 

पढ्नुहोस्, यो पनि :

सरकार, जति लेख्दा पनि भएन; कि धूलो खाएर मर भन्, कि ठेकेदारलाई मृत्युदण्ड दे !

अन्त्यमा,

आदरणीय पाठकवृन्द, यो देश अब तपाईं हामी सोझा, इमान्दार र कर्म गरेर खाने निर्दोष नागरिकका लागि रहेन । यो देश त केवल भ्रष्ट, दलाल, विचौलिया, लुटेरा र पापीहरूका लागि स्वर्गजस्तै बन्यो । अब अति भयो । म मेरो पेशाबाट जेहाद छेड्छु । तपाईं आमनागरिक पनि सचेत हुनुहोस्, उठ्नुस्, जाग्नुस् । भ्रष्टलाई निमिट्यान्न पारौं । ओझा र थापाजस्ता गैरजिम्मेवार कर्मचारीलाई सदाका लागि बिदाइ गरौं । र लागौं, यो देशको काँचुली फेर्ने, तपाईं हाम्रा बुवाआमा, दाजुभाइ र दिदीबहिनीका चहर्‍याइरहेका घाउहरूमा मलम लगाउने वास्तविक राजनेताको खोजीमा । नत्र हामीले सधैँ दुःख पाइरहनेछौं । ओझा र थापाजस्ता नालायकहरूको हालीमुहाली चलिरहनेछ । हाम्रो आवाज दबाइनेछ । रोज्ने कुन– अत्याचार, अन्याय, पीडा, भ्रष्टाचार कि समाजमा सुशासन, कानूनी राज, समृद्धि र परिवर्तन ? तपाईं र मैले चाल्ने कदममै भर पर्नेछ ।   

हेर्नुहोस्, धूलोधूवाँ, हिलो र सडकहरूको बेहालबारे लोकान्तरमा अहिलेसम्म प्रकाशित सामग्री :

 

धूलोसँग हारेको दुईतिहाइको सरकार !

वर्षौंदेखि भैंसेपाटी सडकको यो दुर्दशा देख्नेले भन्छन्– देशमा सरकार पनि छ र ? [फोटो/भिडियो]

राजधानीलाई गिज्याइरहेको र जनतालाई सताइरहेको सातदोबाटो–गोदावरी सडकको कथा [भिडियो स्टोरी]

राज्यलाई गिज्याउने राजधानी– 'हिलोमाडौं' ! [भिडियो रिपोर्ट]

तिम्रो शहरको मुहार हेर्न हरिसिद्धि जाऊ मन्त्री झाँक्री !

सरकार ! नख्खुको धूलोले श्वास फेर्नै गाह्रो भो, किन जाँदैन ध्यान ? [भिडियो रिपोर्ट]

ट्राफिक प्रहरीको पीडा– ‘डाक्टरले १० वर्ष आयु घट्यो भन्छन्’ [भिडियो रिपोर्ट]

धूलाम्य काठमाडौं : दिउँसै लाइट बाल्नुपर्छ बल्खुमा ! [फोटो फिचर]

"/>	उपचार गर्ने अस्पताल वरिपरि नै बिरामी पार्ने फोहोर र धूलोधूवाँ [भिडियो कथा]

राजधानी कि 'लाजधानी', कहिलेसम्म थुन्ने नाक ? [फोटो फिचर]

अझै उस्तै छ कलंकी–नागढुंगा सडक, स्थानीय भन्छन्– 'आयु नै १० वर्ष घट्ने भो' [फोटो/भिडियो]

मन्त्रीज्यू,हिलोमै फोटो खिचाउन पर्ने भए जोरपाटी गए हुन्न ? [फोटोफिचर]

महानगरको दुर्दशा–मेयर विद्यासुन्दरको ‘दैलो’ मै हिलोको चुनौती [फोटोफिचर]

काठमाडौंको बल्खुमा आँखा हेर्नै मुस्किल पर्ने धूलो [फोटोफिचर]

वर्षा लाग्दै गर्दा चाबहिल–जोरपाटीका सर्वसाधरणको पिर–सडकमा धान रोप्ने कि गाडी कुदाउने !

ब्रूमरले उडाउँछ दिनकै ८० लिटर इन्धन, खटिन्छन् २० कर्मचारी तर धूलो ज्यूँका त्यूँ !

‘प्रधानमन्त्रीज्यू ! धूलो र मास्क हेर्न सडकमा आउनुस्, सिंहदरबारबाट देखिँदैन’ [भिडियोसहित]

प्रधानमन्त्री ओलीको प्रश्न– हामीले धूलोधूवाँ खानैपर्छ भन्ने के छ ?

पर्यटनमन्त्रीज्यू, फेसबूकमा लोगो राख्दैमा धूलो खान आउलान् त २० लाख पर्यटक ?

जनताको प्रश्न : धुवाँ–धुलो अति भो, ठेक्का भ’को कति भो ?

राजधानीको 'ज्यानमारा' प्रदूषण : क्यान्सर, फोक्सो र मुटुरोग मात्र होइन आँखामा समेत समस्या !

नवनियुक्त मन्त्री भन्छन्– काठमाडौंलाई धूलोमुक्त बनाउन धेरै मेहेनत गर्नैपर्दैन, म गर्छु !

धूलो र हिलोले आजित भएपछि बौद्धमा यसरी पोखियो जनआक्रोश

जब थलीको सडकमा पोखियो जनआक्रोश [फोटो/भिडियो]

राजधानीवासीको कहर: गिद्ध र कागले घरमै ल्याउँछन् सिनो, दुर्गन्धले बस्नै मुस्किल [फोटो/भिडियो]

प्रधानमन्त्रीज्यू, कलंकी–नागढुंगा सडकमा अझै भेटिएन सरकार !

. . . अनि कसरी हट्छ काठमाडौंको सडकबाट धूलो ? [भिडियो रिपोर्ट]

त्रिवि केन्द्रीय क्याम्पसको दुर्गति : ठूला सवारीको आवाज, फोहोर र धूलोले पढ्नै सकस !

यातायात मन्त्रीकै घरअगाडि यस्तो विजोग, सर्वसाधारणलाई सास्ती [भिडियो सहित]

मेलम्चीको ठेकेदार भाग्न खोज्दा राजधानीका सडक प्रभावित, लम्बिँदै धूलोको समस्या

राजधानीको धूलो चुरोटभन्दा खतरनाक, बढे मुटु, दम र क्यान्सरका बिरामी

उफ् ! ज्यानमारा धूलो : ट्राफिक प्रहरी भन्छन् ‘हाम्रो त आयु नै घटिसक्यो’

मध्यबर्खामा पनि काठमाडौंमा धूलोको महामारी, व्यापारी भन्छन् – धूलोले व्यवसाय चौपट

पूरा भएन प्रधानमन्त्रीको निर्देशन, काठमाडौंका सडकको अवस्था झन् बेहाल !

इच्छाशक्ति भए काठमाडौंलाई धूलोधूवाँमुक्त गर्न सकिन्छ– गणेश साह [भिडियो अन्तर्वार्ता]

मोफसलमा प्रदूषण : ‘लेन्थ वर्कर’ उठाउँदैनन् सडकको धूलो

माधवकुमार नेपालको क्षेत्रका मतदाता भन्छन् : धूलोले उम्मेदवार चिन्दैनौं कि ! (भिडियोसहित)

१२ किलोमिटर सडक विस्तारमा आधा दर्जन ठेकेदार, कलंकी क्षेत्रमा अझै चार वर्ष धूलो र हिलो !

ज्यानमारा धूलो: यसरी खाँदैछ काठमाडौंवासीलाई !